Przewoźnicy drogowi przejmą frachty morskie?

Wszystko to kosztem unijnych armatorów. Ceny frachtu morskiego wzrosną o 40 – 50 proc. Ponieważ Rosja nie jest w Unii nowe przepisy nie dotkną jej jednostek pływających, a rosyjska flota jest największym użytkownikiem bałtyckich wód i w największym stopniu je zanieczyszcza.

– Poprzez unijne regulacje ograniczające emisję CO2 europejska gospodarka już traci na konkurencyjności choćby względem Chin. Teraz Bruksela robi kolejny błąd, w efekcie którego konkurencyjność żeglugi po Bałtyku będzie poważnie zagrożona – ostrzega w rozmowie z Dziennikiem Gazeta Prawna Michał Jarczyński, członek grupy ds. współpracy innowacyjnej przy Janezie Potočniku, unijnym komisarzu ds. środowiska.

Czy od 2015 roku ceny frachtu morskiego wzrosną o 40 – 50 proc.?

Stawki frachtu w tym regionie będą musiały wzrosnąć i to, jak się szacuje, nawet o 40 – 50 proc. Podwyżka cen frachtu zaszkodzi zwłaszcza armatorom obsługującym relacje małego zasięgu, w tym m.in. obsługującym przeprawy promowe. Na konkurencyjności zyska transport kolejowy i drogowy. A to w opinii Adolfa Wysockiego, sekretarza Związku Armatorów Polskich, spowoduje, że zamiast ograniczenia emisji spalin, dojdzie do ich zwiększenia.

Drakońskie koszty zmian

Aby spełnić nowe wymogi, unijni armatorzy będą musieli zmodernizować flotę. Ale nie wszyscy. – Regulacje dotyczą tylko Bałtyku i Morza Północnego. Nie zaostrzono norm emisyjnych dla Morza Śródziemnego – zauważa prof. Tadeusz Borowski z Akademii Morskiej w Szczecinie. Jak podkreśla, sprzeciw Greków i Włochów skutecznie zablokował takie plany Komisji Europejskiej.

Polska nie protestowała wystarczająco głośno. Finowie, których gospodarka uzależniona jest od żeglugi morskiej, wynegocjowali okresy przejściowe. Niekorzystne dla krajów bałtyckich regulacje Parlament Europejski we wrześniu przegłosował miażdżącą większością głosów.

Nowa dyrektywa przeszła niezauważona, choć jej wpływ na region będzie gigantyczny. Na 3 tys. statków pływających po Bałtyku trzeba będzie wymienić silniki lub zamontować specjalne urządzenia, tzw. skrubery. Analitycy szacują, że ceny frachtu mogą wzrosnąć nawet o 40 proc. Stracić może na tym m.in. Orlen, importujący ropę tankowcami.

Parlament Europejski miażdżącą większością przegłosował wprowadzenie drakońskich ograniczeń emisji, choć już dziś na tym akwenie obowiązują normy ponad trzykrotnie wyższe niż w innych regionach świata. Nowe przepisy spowodują radykalne zmiany w transporcie morskim w tym regionie. Do nowych przepisów na Bałtyku przygotowanych jest bowiem zaledwie 200 statków (dziennie po tym akwenie pływa ponad 1,5 tys. jednostek). Modernizacja innych będzie kosztowna, a w przypadku starszych jednostek – niemożliwa. Szwedzi wydatki swojego kraju szacują na 3 mld euro rocznie.

Rosjanie będą szybsi

– Wielu firm nie będzie na to stać – tłumaczy prof. Tadeusz Borkowski z Akademii Morskiej w Szczecinie, szef zespołu BSR InnoShip, który pracuje nad złagodzeniem skutków przepisów, które wejdą w życie za dwa lata. – Szukamy rozwiązań zmniejszających emisję. Jednym z nich może być pływanie na zredukowanych prędkościach – wyjaśnia.

To rozwiązanie, jeśli zostanie zaakceptowane przez Brukselę, sprawi, że armatorzy nie będą musieli modernizować statków, a jedynie pływać wolniej. To jednak również zwiększy ich koszty operacyjne i sprawi, że na morzu jednostki rosyjskie będą mogły wyprzedzać unijne statki.

I to właśnie flota rosyjska, której nie będą dotyczyć unijne regulacje, może przejąć wiodącą rolę na Bałtyku. Armatorzy oraz porty bałtyckie dopatrują się zagrożenia również ze strony portów adriatyckich, które mogą odebrać im klientów.

Poza firmami zajmującymi się transportem lądowym są także inni przyszli beneficjenci unijnej dyrektywy dotyczącej Bałtyku. Wśród nich są m.in. budowany w Świnoujściu terminal do odbioru gazu skroplonego LNG oraz rafinerie. – Wiele statków zmieni paliwo, którym są zasilane, na mniej emisyjny gaz. To sprawi, że gazoport będzie mógł stać się swego rodzaju stacją benzynową dla takich jednostek – podkreśla Rafał Wardziński, prezes Polskiego LNG. ml