Ryczałty dla kierowców ciężarówek w Sejmowej Komisji Infrastruktury – zapis wideo obrad

Zobacz zapis posiedzenia Sejmowej Komisji Infrastruktury z 23.07. br.:

http://tinyurl.com/k2kklwn

Posiedzeniu zwołanemu pod hasłem „Informacja Ministra Infrastruktury i Rozwoju oraz Ministra Pracy i Polityki Społecznej na temat skutków dla firm transportowych wyroku Sądu Najwyższego w sprawie prawa kierowców do ryczałtów za każdy nocleg w kabinie pojazdu” przewodniczył poseł Leszek Aleksandrzak (SLD). Podkreślił wagę zagadnienia, którego następstwem może być lawina pozwów kierowców przeciwko pracodawcom, czego skutkiem będzie spadek konkurencyjności polskich przewoźników na rynku europejskim oraz upadłość wielu firm transportowych. Branża transportowa daje pracę blisko milionowi pracowników i wytwarza około 10% PKB. Zauważył też, że problem nie jest nowy, był sygnalizowany już 2 lata temu.

Stronę rządową reprezentował podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Transportu, Zbigniew Klepacki, który postawił tezę o jednoznaczności obowiązujących przepisów i podkreślił wymowę wyroku SN w sprawie niestosowania ich przez konkretnego pracodawcę, przeciwko któremu wystąpił kierowca. Do 9 lipca br. do Ministerstwa wpłynęły 2 dokumenty – od 19 dużych firm transportowych oraz z Krajowej Sekcji Transportu Drogowego, prezentujące odmienne wizje rozwiązania sprawy, gdyż odzwierciedlające w dużej części odmienne stanowiska pracodawców i pracowników branży TSL. Przedstawiciel resortu infrastruktury namawiał do osiągnięcia kompromisu ws. zaległych roszczeń pracowniczych, gdyż wszelkie oczekiwania dotyczące „wstecznej reinterpretacji prawa” są bezzasadne. Co do przyszłości – potrzeba rozwiązań uwzględniających interesy obu stron konfliktu branży TSL.

W dyskusji uczestniczyli m.in.:

1. poseł Krzysztof Tchórzewski (PiS), który podkreślił wagę problemu w nawiązaniu do danych z Instytutu Transportu Samochodowego, wg których sporo polskich przewoźników ma ujemne wyniki finansowe, a szacowana kwota roszczeń może przekroczyć kwotę 2,5 mld zł, co napędza „rynek usług prawniczych” i szkodzi branży transportowej w każdej perspektywie.

2. poseł Piotr Król (PiS), który uchwałę SN z 12.06. br. nazwał nieszczęściem, stawiając przy tym tezę, że pewnie żaden z 7 sędziów SN nie przebywał we współczesnej kabinie ciężarówki. Podkreślił przy tym, że wyrok bije przede wszystkim w polskie firmy, gdyż te z kapitałem zagranicznym przenoszą swoje siedziby do Bułgarii i Rumunii, aby uniknąć kłopotów. Nie ma też pisemnego uzasadnienia wyroku SN. Poseł zaproponował: 1) zmianę w ustawie o czasie pracy kierowców, która doprecyzuje zapis o noclegu w kabinie oraz 2) zmianę w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej, gdzie w § 6, ust. 5 trzeba dodać, że korzystanie przez kierowców z kabiny z miejscem do spania jest równoznaczne z zapewnieniem bezpłatnego noclegu.

3. Jan Buczek – prezes ZMPD podkreślił wagę konfliktu i jego skutków, gdyż zagrożeni upadłością pracodawcy mają prawo do obrony, a dochodzący swych praw kierowcy będą mieć kłopoty z pracą. To jeden tych konfliktów, w których może nie być zwycięzców. Może upaść nawet 20-30% podmiotów sektora polskiego TSL. Problem istnieje od kilku lat i jest skutkiem niewyjaśnienia do końca intencji ustawodawcy przy tworzeniu niejednoznacznych przepisów. Sprawa diet sprzed kilku lat zakończyła się tzw. ustawą antykryzysową, a teraz potrzebujemy ustawy antykryzysowej II.

4. prezes Bolesław Milewski – podkreślił konieczność opracowania ekspertyz ITS oraz Centralnego Instytutu Ochrony Pracy, które powinny rozstrzygnąć, czy łóżko w kabinie kierowcy zapewnia odpoczynek. Rozporządzenie UE nr 561 stanowi, że kierowca może odbierać zarówno wypoczynek dobowy, jak i skrócony w kabinie samochodu.

5. poseł Jerzy Szmit (PiS) – działania dotyczące polskiego transportu wymagają szczególnej rozwagi. Chodzi o pracę dla wielu ludzi i poważne dochody państwa. Istotne są rozstrzygnięcia dotyczące przeszłości – nie powinniśmy tracić kontroli nad procesem zawierania ugody między pracodawcami i pracownikami. Trzeba doprowadzić do porozumienia między zorganizowaną częścią pracodawców i przedstawicielami kierowców. Interesy obu stron powinny być respektowane.

6. poseł Tadeusz Jarmuziewicz (PO) zauważył podobieństwo do sprawy sprzed kilku lat, gdy 7 sędziów SN wypowiedziało się nt. płacenia podatków oraz ZUS za delegacje. Wtedy jedną ze stron był skarb państwa i ZUS, a dziś przy ryczałtach są to osoby fizyczne i dlatego jest trudniej. Konieczne są rozmowy przedstawicieli branży, parlamentu i rządu. Sprawa podlega dwóm resortom, ale branża TSL już przygotowała sporo analiz wyjściowych, co powinno pomóc szukać rozwiązań.

7. Maciej Wroński – prezes Zarządu Krajowego TTT i członek zarządu Partnerstwa dla Bezpieczeństwa, przedstawiciel 19 dużych firm transportowych, które skierowały listy do wicepremier E. Bieńkowskiej i wicepremiera J. Piechocińskiego. Uporządkowanie informacji wcześniejszych – uchwała SN dotyczy kierowcy, który prowadził samochód bez miejsca do spania, ale wyrok SN kształtuje orzecznictwo wszystkich sądów niższych instancji w Polsce oraz dotyczy zarówno firm, które nie płaciły ryczałtu, jak i płaciły niższe stawki. Opozycja w stosunku do min. Klepackiego, który wypowiedział się o jednoznaczności polskiego prawa w omawianej kwestii, a tak nie jest, gdyż zarówno przepisy UE, jak i polskie nie precyzują, co to znaczy “odebrać nocleg w kabinie pojazdu”. Wyjaśnienie tego zagadnienia to interes wspólny kierowcy i pracodawcy. Sprawy ryczałtu toczą się od roku 2010, a zapadające wyroki są w 50% na korzyść kierowców i w 50% na korzyść firm, co dowodzi ogromnego nieporządku w przepisach. Bez poważnej nowelizacji ustawy o czasie pracy kierowcy i Kodeksu pracy nie obędzie się, a rozwiązania połowiczne tym razem niczego nie rozwiążą.

8. Iwona Szwed z Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Przewoźników Osobowych powołała się na ustne uzasadnienie Sędziego Sprawozdawcy podjętej uchwały SN, w którym podkreślono niejednoznaczność obowiązujących przepisów, dodatkowo błędnie rozumianych i stosowanych. Dlatego SN rozdzielił pojęcia “miejsca zapewnienia miejsca do spania” i “miejsca zapewnienia bezpłatnego noclegu”. Za inną istotną kwestię uznała retroaktywność przepisów istotnych przy ryczałtach – podobnie jak w przypadku czasu pracy kierowców, ustawy o drogach publicznych oraz transporcie nienormatywnym z ładunkami sypkimi oraz drewnem. Zasada zaufania obywatela do prawa jest najważniejsza i dlatego ustępują jej zasady legislacji.

Obrady zakończyło przyjęcie projektu dezyderatu Prezydium Sejmowej Komisji Infrastruktury do Ministra Infastruktury oraz Ministra Pracy i Polityki Społecznej, w którym Komisja zwraca się do ww. Ministrów ws. podjęcia następujących działań:

1) pilnego zorganizowania spotkania z udziałem ekspertów, pracodawców i związków kierowców w celu wypracowania a) rozwiązania legislacyjnego dotyczącego noclegów kierowców w podróży służbowej w kabinie samochodów, b) sposobu negocjacyjnego rozwiązania kwestii roszczeń kierowców,

2) przedstawienia Komisji Infrastruktury – do 22.08.2014 r. – sprawozdania z propozycjami konkretnych rozwiązań ww. problemów przez Ministrów Infrastruktury oraz Pracy i Polityki Społecznej oraz propozycje rozwiązań legislacyjnych dla inicjatywy Komisji Infrastruktury.

Jednocześnie Komisja Infrastruktury zadeklarowała chęć współpracy i uczestnictwa w pracach komisji trójstronnej.