Zielone wózki

W związku z tym coraz częściej w intralogistyce możemy spotkać ergonomiczne, kompaktowe wózki widłowe, ale główna uwaga konstruktorów skierowana jest na nowoczesne rozwiązania w obszarze napędów. Głównym punktem odniesienia jest redukcja zużycia oleju napędowego oraz emisji spalin przy jednoczesnym zwiększaniu wydajności, żywotności oraz opłacalności floty. Energooszczędne wózki widłowe w prosty sposób przekładają się na ekonomię każdego przedsiębiorstwa, w którym koszty logistyki stanowią coraz wyższy składnik kosztów całkowitych. Logistyka odgrywa bowiem kluczową rolę w procesie wytworzenia i dostarczenia na rynek produktów. Stąd też coraz częściej w portfoliach producentów wózków widłowych pojawiają się tzw. zielone audyty, które obejmują analizę i usprawnienia procesów logistycznych z ekologicznego punktu widzenia oraz weryfikują np. tzw. ślad węglowy generowany przez procesy logistyczne.

Ekologiczne normy

Pierwsze normy emisji spalin dla silników wysokoprężnych o mocy powyżej 37 kW (50KM) stosowanych w pojazdach niedrogowych wprowadzono w 2001 roku (Stage 1). W następnych latach określono bardziej rygorystyczne normy emisji spalin (norma Stage II oraz aktualna norma Stage IIIA) wprowadzane w latach 2002-2008. W latach 2011-201wprowadzona została norma emisji spalin Stage III B. Ta ostatnia jest bez wątpienia najbardziej rygorystyczna pośród dotychczas wprowadzonych zmian w normach emisji spalin. Przepisy tej normy wymagają 90-procentowego zmniejszenia emisji cząstek stałych (PM) oraz 50-procentowego zmniejszenia emisji tlenków azotu (NOx). Przepisy normy Stage IV mówią o obniżeniu poziomu emisji cząstek stałych (PM) i tlenków azotu (NOx) do niemal zerowego poziomu przed 2015 rokiem.

Marki w trosce o środowisko

Duże osiągnięcia na polu wózków przyjaznych środowisku posiada firma Nissan Unicarriers, która dbałość o środowisko włączyła już na etapie konstruowania wózka. 95% materiałów używanych do produkcji wózków może być ponownie przetworzonych i wykorzystanych. Nissan słynie też innowacyjnych rozwiązań silników i układów elektrycznych, połączonych z maksymalną wydajnością i łatwością obsługi. Wózki tej firmy cieszą się wielkim zainteresowaniem również jako używane, gdyż mogą poszczycić się najniższą w tym segmencie utratą wartości. Firma ma również duże osiągnięcia na polu obniżania emisji spalin i od już ponad 10 lat seryjnie wyposaża wózki spalinowe w trójfunkcyjne reaktory katalityczne. Katalizatory stosowane w jednostkach napędowych wózków spalinowych są tylko jednym z elementów końcowych obniżających emisję CO2. Oprócz tego firma zmodyfikowała komorę spalania pozwalającą uzyskać pełniejsze spalanie oraz głowicę ze zmienionymi kanałami dolotowymi, a także w pełni adaptacyjny elektroniczny system sterowania składem mieszanki. Rozwiązania te z jednej strony wpływają na obniżenie emisji spalin, a z drugiej strony przyczyniają się do zmniejszenia zużycia paliwa, co przekłada się na konkretny efekt ekonomiczny dla użytkownika. Jeśli chodzi o energooszczędność, to odzysk energii w wózkach Nissan następuje już przy zdjęciu nogi z pedału przyspieszenia. Uzyskany w ten sposób efekt odzysku energii pozwala na wydłużenie czasu pracy pojazdu nawet o 10%. Kolejnym krokiem jest system start-stop, który załącza oraz automatycznie rozłącza te odbiorniki prądu, które aktualnie nie są używane lub wyłącza całkowicie wózek podczas jego trwającej dłużej bezczynności.

Ciekawym rozwiązaniem są napędy hybrydowe stosowane w wózkach widłowych, które z powodzeniem stosuje firma STILL. Dzięki zastosowaniu kondensatorów dużej mocy, tracona podczas hamowania energia kinetyczna jest odzyskiwana, magazynowana i wykorzystywana do przyspieszania. Pozwala to zmniejszyć zużycie paliwa nawet o 15% w porównaniu do tradycyjnych rozwiązań. Warto wspomnieć także o seryjnym systemie Blue-Q, dzięki któremu zużycie paliwa/energii w wózkach może zmniejszyć się o kilkanaście procent. Wśród przyjaznych dla środowiska produktów firmy Still zwraca uwagę wózek widłowy RX 60 z udźwigiem do 8 ton. Dzięki dwóm silnikom o mocy 21 kW, osiąga maksymalną prędkość równą 17 km/h i podnosi ładunek z szybkością dochodzącą do 0,48 m/s. Dostępne na rynku baterie litowo-jonowe dodatkowo zwiększają atrakcyjność tego napędu.

Troska o środowisko naturalne jest wpisana także w strategię działalności Toyota Material Handling Europe, która to firma w swoim portfolio posiada nowe rozwiązania napędów, takie jak technologia hybrydowa, baterie litowo-jonowe (Li Ion) i ogniwa paliwowe. Silniki wysokoprężne wózków Toyota Tonero są zgodne z najnowszymi przepisami Stage IIIB dotyczącymi emisji, a ich parametry są nawet lepsze od wymaganych poziomów.

Nowe silniki Toyota 1KD stosowane w wózkach Toyota Tonero 3.5-8.0t są wyposażone w układ oczyszczania spalin składający się z katalizatora utleniającego (DOC, Diesel Oxidation Catalyst) i zaworu recyrkulacji gazów wydechowych (EGR, Exhaust Gas Recirculation) oraz chłodzenia, co minimalizuje poziom emisji substancji szkodliwych.

Silniki Toyota zasilane gazem LPG lub benzyną są czystymi silnikami, które można wyposażyć w trójdrogowe katalizatory obniżające jeszcze bardziej emisję substancji szkodliwych. Gaz płynny w butlach może być stosowany do wszystkich typów wózków, zarówno oryginalnie wyprodukowanych z tymi instalacjami, jak i wtórnie przystosowanych do zasilania gazem płynnym.

Wraz z rosnącymi cenami paliwa oraz zwiększonymi wymaganiami w zakresie ekologii, coraz popularniejsze stają się wydajne elektryczne wózki widłowe. Absolutnym liderem w tej dziedzinie jest amerykański koncernem NACCO Materials Handling, producent wózków Yale i Hyster. Pierwszym wózkiem widłowym w wersji elektrycznej, który trafił do Europy była marka Yale. Wózki tej marki dostępne są także z silnikiem LPG oraz diesla. Na rynku znane są też wózki elektryczne marki Hyster oraz z silnikami wysokoprężnymi i zasilanymi LPG. Hyster Europe wypuścił ostatnio nowy elektryczny wózek widłowy z przeciwwagą J4.0-5.0XN o udźwigu 4-5 ton, który łączy rozwiązania ECO-eLo i HiP, zapewniające z jednej strony dużą wydajność pracy, a z drugiej spełniające stosowne wymagania w zakresie ekologii.

Jednymi z najnowocześniejszych podnośników widłowych na świecie są wózki japońskiej firmy Mitsubishi. Cechuje je wysoka wydajność, precyzja wykonania i innowacyjna technologia. Dostępne są zarówno z napędem elektrycznym, jak i dieslowskim oraz napędzane LPG. Niedawno firma Mitsubishi Forklift Trucks zaprezentowała nowy model elektryczny wózka 80 VEDiA EX, który zdaniem producenta ma zmienić standardy w elektrycznych wózkach widłowych. Nowy kompaktowy wózek Mitsubishi EDiA EX, przy niedużych gabarytach, dysponuje imponującymi możliwościami podnoszenia.

Ekologiczne myślenie i działanie jest nieodłączną częścią filozofii także firmy Jungheinrich, która ma ambicje wyznaczania trendów w wózkach widłowych. Na międzynarodowych targach logistyki magazynowej CeMAT zaprezentował kolejne innowacyjne rozwiązanie, które wkrótce może zmienić kierunek rozwoju całej branży. Jest nim pojazd o nazwie “Concept ’08”, stworzony z myślą o inteligentnym magazynowaniu i efektywnym wykorzystaniu energii. “Concept ’08” został stworzony na bazie istniejącego i bardzo popularnego wózka unoszącego z platformą dla operatora. Bezapelacyjnym novum jest jego jednostka napędowa oraz innowacyjny sposób magazynowania energii. Akumulator litowo-jonowy plus napęd bezpośredni są o wiele bardziej oszczędne niż stosowana powszechnie technologia prądu zmiennego i już wkrótce mogą stać się poważną alternatywną dla ogniw paliwowych zasilanych wodorem, znajdujących się jeszcze w fazie badań. Gwarantują bowiem dłuższą pracę wózka oraz znacznie krótszy czas ładowania akumulatora. Pojazd typu Concept ’08 zużywa o 15% mniej energii od wózka zasilanego w sposób tradycyjny.

Nową generację elektrycznych wózków Linde E12 – E20 EVO ze zwiększoną efektywnością energii i indywidualnie regulowaną dynamiką jazdy oferuje firma Linde Material Handling. Linde produkuje też wózek z silnikiem wysokoprężnym, który ma najniższy poziom emisji spalin w segmencie seryjnych wózków 2,5t do 3,5t, ale również wózki Linde o wyższym udźwigu charakteryzuje najniższy poziom emisji. Wózki o mocy 44kW wyposażone w nowoczesne silniki diesel’a common-rail z filtrem cząstek stałych w standardzie spełniają nie tylko ustawowe limity dla szkodliwych emisji, ale nawet są znacznie poniżej tych limitów. Ilość emitowanych cząstek stałych (PT) jest o ok. 83% poniżej limitu normy, węglowodorów (HC) i tlenków azotu (NOx) o 26% poniżej limitu i emisja tlenku węgla (CO) – gazu aż 99% poniżej limitu. Linde MH ze swoimi wózkami z silnikiem diesel’a Linde H25 do H35 EVO jest jedynym producentem spełniającym rygorystyczne normy IIIB wyznaczone przez dyrektywy 97/68/EC i 2004/26/EC.

Na polskim rynku dostępna jest także japońska marka wytrzymałych wózków widłowych firmy Komatsu z różnym napędem oraz bardzo konkurencyjne cenowo wózki widłowe koreańskiej formy Hyundai, która produkuje te pojazdy o różnych napędach, w tym elektryczne, na gaz LPG.