Efektywna gospodarka odpadami

Pierwszym krokiem do optymalizacji kosztów przedsiębiorstwa w zakresie gospodarki odpadami jest przeprowadzenie w firmie podstawowej analizy dotychczasowego sposobu zarządzania wszystkimi rodzajami odpadów oraz procesów produkcyjnych. Uwagę zwraca się m.in. na wewnętrzną logistykę, stopień segregacji surowców nadających się do ponownego przetworzenia oraz potencjał wprowadzenia nowych rozwiązań technologicznych usprawniających dotychczasowe podejście, czyli na możliwość zarządzania odpadami w sposób kompleksowy.

– Analiza dotychczasowego sposobu prowadzenia gospodarki odpadami odgrywa kluczową rolę w ustaleniu możliwości optymalizacji stosowanych rozwiązań, a przez to kosztów przedsiębiorstwa. Należy zwrócić uwagę na potrzeby konkretnego przedsiębiorstwa wynikające nie tylko z jego branży i specyfiki działalności, ale też organizacji produkcji. Przegląd wytwarzanych odpadów umożliwia wyselekcjonowanie strumieni, które mogą zostać poddane recyklingowi lub innej formie odzysku. Celem tych działań jest zminimalizowanie ilości odpadów przeznaczonych do składowania, stanowiących znaczny koszt dla firmy i będących obciążeniem dla środowiska. Często wynik takiej analizy jest zaskoczeniem dla przedsiębiorstw, które do tej pory kojarzyły obsługę odpadów z wysokimi kosztami – mówi Anna Nowakowska, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu Stena Recycling.

Nie tylko segregacja

Właściwe wysegregowanie wartościowych strumieni odpadów i ich odbiór to ważny, ale nie jedyny aspekt gospodarowania nimi. Istotnym czynnikiem mającym wpływ na optymalizację tego obszaru jest udoskonalenie wewnętrznej logistyki i wprowadzenie nowych rozwiązań technologicznych. Przykładem może być wdrożenie automatyzacji systemu gromadzenia i opróżniania pojemników, co może ograniczyć zaangażowanie pracowników firmy w obsługę gospodarki odpadami nawet do 70 proc., a ponadto wpływa na poprawę bezpieczeństwa pracy. Zastosowanie odpowiednich urządzeń redukujących objętość surowców pozwala natomiast zmniejszyć liczbę transportów zewnętrznych nawet do 80 proc. oraz ograniczyć zaangażowanie ludzi i sprzętu w logistykę odpadów aż do 90 proc. Rozwiązania te bezpośrednio przekładają się na niższe koszty obsługi gospodarki odpadami po stronie przedsiębiorstwa.

Celem gospodarki odpadami jest uzyskanie jak najwyższego poziomu recyklingu oraz jak najbardziej optymalnego wykorzystania już raz wyprodukowanych wyrobów poprzez ich ponowne użycie w procesie produkcji. W konsekwencji zmniejszeniu powinna ulegać ilość odpadów trafiających na składowiska. W perspektywie makroekonomicznej przynosi to korzyści całej gospodarce oraz środowisku między innymi poprzez oszczędność surowców naturalnych np. wody i energii. Zaletą wynikającą z recyklingu jest również niższy koszt zakupu surowców wtórnych. Możliwość wykorzystania ich jest tańsza, a tym samym opłacalna dla producentów. Według danych Izby Gospodarczej Metali Nieżelaznych i Recyklingu w Polsce około 2/3 rocznej produkcji stali pochodzi z odzysku.

UE zaostrzy wymagania

– Korzystanie w produkcji z materiałów pochodzących z odzysku jest dla przedsiębiorstwa opłacalne finansowo, a przy tym korzystne dla środowiska naturalnego. Warto wiedzieć, że odzyskanie 1 tony metali żelaznych ogranicza emisję CO2 o ponad 1 tonę. Doskonałym przykładem metalu, który warto odzyskiwać, jest aluminium, ponieważ jego produkcja wymaga olbrzymich ilości energii. Tymczasem recykling pozwala oszczędzić 95 proc. energii w porównaniu z produkcją aluminium z boksytu – mówi Nowakowska.

Istotny dla przedsiębiorców może być fakt, że w Unii Europejskiej trwają prace nad wprowadzeniem gospodarki o zamkniętym obiegu, czyli takiej, w której wszystkie odpady możliwe do przetworzenia poddawane są recyklingowi. Propozycje zmian proponowane przez Komisję Europejską zakładają w najbliższych latach zaostrzenie przepisów dotyczących odzysku surowców oraz składowania odpadów. Nie musi to jednak oznaczać dla przedsiębiorców wzrostu kosztów. Poprawienie efektywności gospodarki odpadami może te koszty zredukować.