Europejska gospodarka przyspiesza
Komisja Europejska w swojej prognozie gospodarczej z lata 2021 przewiduje, że gospodarka europejska będzie rozwijać się szybciej niż prognozowano. Aktywność gospodarcza w pierwszym kwartale roku przekroczyła oczekiwania, a poprawa sytuacji epidemiologicznej pozwoliła na szybsze łagodzenie w drugim kwartale obostrzeń związanych z pandemią.
Zgodnie ze śródokresową prognozą gospodarczą z lata 2021 roku gospodarka UE i strefy euro wzrośnie o 4,8% w bieżącym roku i o 4,5% w 2022 roku. W porównaniu z poprzednią prognozą z wiosny prognozowana stopa wzrostu w 2021 roku jest znacznie wyższa w UE (o 0,6 punktu proc.) i w strefie euro (o 0,5 punktu proc.). W 2022 roku jest nieco wyższa w obu obszarach (o 0,1 punktu proc.). Przewiduje się, że w ostatnim kwartale 2021 roku realny PKB powróci do poziomu sprzed kryzysu zarówno w UE, jak i w strefie euro. W przypadku strefy euro jest to o kwartał wcześniej niż przewidywano w wiosennej prognozie.
Konsolidacja wzrostu gospodarczego wynika z wielu czynników. Po pierwsze, poziom aktywności gospodarczej w pierwszym kwartale roku przekroczył oczekiwania. Po drugie, skuteczna strategia zwalczania wirusa i postępy w szczepieniach doprowadziły do spadku liczby nowych zakażeń i hospitalizacji, co z kolei umożliwiło państwom członkowskim UE ponowne otwarcie gospodarek w drugim kwartale. Skorzystały na tym w szczególności przedsiębiorstwa z sektora usług. Wyniki badań nastrojów wśród konsumentów i przedsiębiorstw są optymistyczne, a z danych na temat mobilności wynika, że już teraz znacznie rośnie poziom spożycia prywatnego. Ponadto są już dowody ożywienia turystyki wewnątrzunijnej, która powinna jeszcze bardziej skorzystać z wejścia w życie od 1 lipca nowego unijnego zaświadczenia cyfrowego COVID. Oczekuje się, że wszystkie te czynniki przeważą nad niekorzystnym wpływem tymczasowego niedoboru środków produkcji i rosnącymi kosztami, które mają negatywny wpływ na niektóre gałęzie sektora wytwórczego.
Głównym motorem wzrostu ma być spożycie prywatne i inwestycje, jak również zatrudnienie, którego poziom ma rosnąć wraz z ożywieniem działalności gospodarczej. Silny wzrost w krajach głównych partnerów handlowych UE powinien przynieść korzyści eksportowi towarów z UE, natomiast eksport usług może nadal znajdować się w niekorzystanej sytuacji z powodu utrzymujących się ograniczeń w turystyce międzynarodowej.
Do wzrostu gospodarczego znacząco przyczynić się ma Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF). Oczekuje się, że łączna wartość wygenerowana przez RRF w okresie objętym prognozą wyniesie około 1,2% poziomu realnego PKB UE z 2019 roku. Oczekiwana wielkość impulsu do wzrostu związanego z RRF pozostaje mniej więcej niezmienna w stosunku do poprzedniej prognozy, ponieważ informacje zawarte w planach odbudowy i odporności oficjalnie przedłożonych w ostatnich miesiącach zasadniczo potwierdzają ocenę przeprowadzoną wiosną.
– Europejska gospodarka wraca na dobre tory i wszystko zaczyna nam sprzyjać. Udało nam się szybciej otworzyć gospodarki dzięki skutecznej strategii walki z koronawirusem oraz postępom w szczepieniach. Handel ma się dobrze, a gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa dostosowują się lepiej do popandemicznej rzeczywistości niż oczekiwano. Po wielu miesiącach obostrzeń zaufanie konsumentów i turystyka odnotowują wzrost, mimo że zagrożenia związane z nowymi wariantami ciągle wymagają rozwagi, aby podróże były bezpieczne. Optymistyczną prognozę zawdzięczamy również właściwym decyzjom politycznym podjętym we właściwym czasie. Uwzględniono w niej bowiem wpływ Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności na naszą gospodarkę w najbliższych miesiącach. Będziemy musieć bacznie obserwować rosnącą inflację, która wynika między innymi z silnego popytu w UE i poza jej granicami. I jak zawsze musimy pamiętać o różnicach – niektóre państwa członkowskie wrócą do przedkryzysowych wskaźników gospodarczych już w trzecim kwartale 2021 roku, co jest prawdziwym sukcesem, ale inne będą musiały poczekać dłużej. Wsparcie publiczne powinno być udzielane tak długo, jak będzie to potrzebne, po czym kraje powinny przyjąć bardziej zróżnicowane podejścia do polityki fiskalnej. W międzyczasie nie możemy ustawać w kampanii szczepień Europejczyków, tak aby nowe warianty nie stanowiły zagrożenia – powiedział Valdis Dombrovskis, wiceprzewodniczący wykonawczy do spraw gospodarki służącej ludziom.
Inflacja unormuje się w 2022
Prognoza inflacji w bieżącym i przyszłym roku została skorygowana w górę. Oczekuje się, że presję na wzrost cen konsumpcyjnych w tym roku wywierać będą wzrost cen energii i surowców, wąskie gardła w produkcji spowodowane ograniczeniami mocy produkcyjnych oraz niedoborem niektórych komponentów i surowców, a także silny popyt zarówno w kraju, jak i za granicą. W 2022 roku presja ta powinna stopniowo normować się w miarę rozwiązywania problemów z ograniczeniami produkcji oraz konwergencji podaży i popytu.
W związku z tym przewiduje się obecnie, że inflacja w UE wyniesie średnio 2,2% w roku bieżącym (o 0,3 punktu proc. więcej w porównaniu z prognozą wiosenną) i 1,6% w 2022 roku (o 0,1 punktu proc. więcej). W strefie euro inflacja ma wynieść średnio 1,9% w 2021 roku (wzrost o 0,2 punktu proc.) i 1,4% w 2022 (wzrost o 0,1 punktu proc.).
Istotne czynniki ryzyka
Niepewność i ryzyko związane z perspektywami wzrostu są wysokie, ale ogólnie równoważą się. Ryzyka wynikające z pojawienia się i rozprzestrzeniania się wariantów wirusa COVID-19 uwypuklają znaczenie dalszego przyspieszenia kampanii szczepień. Ryzyka gospodarcze odnoszą się w szczególności do reakcji gospodarstw domowych i firm na zmiany w ograniczeniach. Inflacja może okazać się wyższa niż prognozuje się, jeżeli ograniczenia w podaży okażą się bardziej trwałe, a presja cenowa silniej przełoży się na ceny konsumpcyjne.
Paolo Gentiloni, komisarz do spraw gospodarki, oświadczył: – Gospodarka UE odnotuje w tym roku rekordowy wzrost – sprzyja temu wysoki popyt w UE i na świecie oraz szybsze niż oczekiwano otwarcie sektorów usługowych wiosną tego roku. Obostrzenia w pierwszych miesiącach tego roku miały mniejszy wpływ na działalność gospodarczą niż przewidywano, dlatego możemy podwyższyć naszą prognozę wzrostu na 2021 rok o 0,6 punktu procentowego. Jest to najwyższa korekta w górę od ponad 10 lat i idzie ona w parze ze wskaźnikami nastrojów wśród przedsiębiorców, które w ostatnich miesiącach są rekordowo wysokie. Równocześnie uruchamiamy Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, dzięki któremu Europa ma wyjątkową szansę na otwarcie nowego rozdziału energiczniejszego, sprawiedliwszego i bardziej zrównoważonego wzrostu. Aby wspierać odbudowę, konieczne jest utrzymanie wsparcia publicznego tak długo, jak będzie to potrzebne. Musimy przede wszystkim nasilić kampanie szczepień i dobrze wykorzystać postępy w tej dziedzinie poczynione w ostatnich miesiącach. Rozprzestrzenianie się wariantu Delta wyraźnie przypomina nam o tym, że pandemia się jeszcze nie skończyła.
Kontekst
Prezentowana prognoza gospodarcza opiera się na zestawie technicznych założeń dotyczących kursów walutowych, stóp procentowych oraz cen towarów według stanu na dzień 26 czerwca. W przypadku wszelkich innych danych, w tym założeń dotyczących polityki poszczególnych państw, w prognozie uwzględniono informacje dostępne do 28 czerwca włącznie. Zakłada się w niej kontynuację strategii politycznych bez żadnych zmian, chyba że nowe strategie zostały zapowiedziane w wiarygodny sposób i dostatecznie szczegółowo opisane.
Oprac. MW
na podstawie materiałów Komisji Europejskiej
Artykuł ukazał się w czasopiśmie Eurologistics nr 5/2021.
