Cyrkularne podejście do odpadów

Naukowcy szacują, że w 2019 r. w wyniku produkcji i spalania plastiku do atmosfery dostało się ponad 850 milionów ton gazów cieplarnianych. Do 2050 r. wartość ta może wzrosnąć do 2,8 miliarda ton. Gdybyśmy zwiększyli skuteczność recyklingu, wdrażali model gospodarki cyrkularnej i wytwarzali nowe produkty z odzyskanych materiałów wtedy możliwe byłoby zredukowanie emisji gazów cieplarnianych.

To duży krok  w stronę zeroemisyjnej przyszłości. Czy możliwe jest jednak, aby foliowy odpad stał się estetycznym produktem wysokiej jakości? Wspólny projekt Stena Recycling, sieci Castorama oraz firmy Deko Eko udowadnia, że innowacyjne podejście do odpadów jest możliwe.

Globalna produkcja tworzyw sztucznych wynosi ok. 370 milionów ton rocznie, a spora jej część to folia wykonana z materiału LDPE. Obecnie zawrócone do obiegu zostaje zaledwie ok. 10% wszystkich tworzyw sztucznych. Założeniem gospodarki cyrkularnej jest to, aby materiały były w użyciu jak najdłużej i mogły być stale wykorzystywane jako zasoby do wytwarzania nowych artykułów. Poprzez wzrost użycia odzyskanych surowców i produktów nadających się do recyklingu, ogranicza się ich wpływ na klimat, dlatego też najbardziej pożądanymi sytuacjami jest zamykanie obiegu surowca w obrębie jak najmniejszej liczby podmiotów. Dzięki temu nie tylko ponownie wykorzystujemy odpad i oszczędzamy naturalne złoża surowców, ale również znacznie redukujemy emisje CO2 wytwarzaną w czasie transportu do poszczególnych przedsiębiorstw.

Sposób na odpady

W przypadku wspólnego przedsięwzięcia Stena Recycling, Castorama i Deko Eko początkiem był odpad – folia opakowaniowa zabezpieczająca zarówno palety, kartony, jak i pojedyncze produkty. W polskich oddziałach sieci Castorama jest jej ok. 1500 ton rocznie. Marka szukała rozwiązań pozwalających stworzyć z odpadu produkt na półki sklepowe. Z pomocą przyszła firma Deko Eko, która zaproponowała możliwe rozwiązania, zaprojektowała cały proces i była odpowiedzialna za wyprodukowane doniczek w technologii wtrysku, gdzie roztopione pod wpływem temperatury tworzywo (m.in. granulat z przetworzonej folii LDPE) wtryskiwane jest do formy. Deko Eko do współpracy zaprosiło Stena Recycling, która posiada jedną z najnowocześniejszych linii recyklingu folii LDPE. Bliska współpraca pomiędzy firmami zaangażowanymi w projekt pozwoliła na osiągnięcie efektu: stworzenie „eko logicznej doniczki” – cyrkularnego produktu, którego skład stanowi w 50% przetworzona folia LDPE (w przypadku większych rozmiarów jest to 40% by utrzymać pożądaną sztywność). Wytworzone doniczki mają doskonałą jakość, a cały proces w 100% odbywa się w Polsce pomiędzy trzema podmiotami. Eko logiczne donice znacznie zmniejszają ślad węglowy w porównaniu ze standardowymi, wykonanymi z nowych surowców.

–  Wyjątkowość i nowatorstwo tego projektu polega na wykorzystaniu własnych odpadów jako surowca do stworzenia produktu. W DNA Castorama tkwi praktyczne podejście i dawanie narzędzi, aby samemu stworzyć lepsze otoczenie. Duża zmiana na lepsze może powstać  z wielu małych działań. Ciągle niewiele jest podobnych przykładów bezpośredniego, wykorzystania odpadów w produkcji. Innowacyjność rozwiązania tkwi też w tym, że obieg materiałów zostaje zamknięty najkrótszą możliwą drogą – mówi Piotr Bober, dyrektor ds. Jakości i Zrównoważonego Rozwoju w Castorama Polska.

Surowiec wysokiej jakości

Instalacja do recyklingu folii LDPE Stena Recycling we Wschowie składa się z kilku kluczowych systemów i linii produkcyjnych, gdzie odpad foliowy jest przetwarzany wieloetapowo i przekształcany w wysokiej jakości surowiec do wytwarzania nowych produktów z tworzyw sztucznych. Dzięki wyjątkowej czystości płatka uzyskanego z folii możliwe jest dopasowanie parametrów uzyskanego recyklatu do potrzeb ostatecznego odbiorcy. Powstały materiał, czyli tzw. regranulat jest badany pod kątem jakości oraz odpowiednich właściwości.

I tak, w przypadku projektu z Castorama i Deko Eko, odpad – folia LDPE stała się granulatem, czyli surowcem, z którego powstały Eko logiczne donice. Tym samym materiał został zawrócony do obiegu. Instalacja we Wschowie pozwala na recykling około 15 tysięcy ton folii opakowaniowej rocznie. Stena Recycling pozyskuje materiał od klientów z całej Polski. Jest to głównie odpad powstający w procesach rozpakowywania produktów, podzespołów oraz części, które są wykorzystywane przez przedsiębiorstwa w produkcji. Linia do recyklingu folii LDPE we Wschowie posiada certyfikat EuCertPlast – europejskiego systemu certyfikacji, który stanowi potwierdzenie najwyższych standardów prowadzonego procesu recyklingu tworzyw sztucznych, zgodnych z obowiązującymi normami prawnymi oraz z ochroną środowiska.

– Potrzeba więcej tego typu projektów. To świetny przykład działania, które z jednej strony odpowiada na kwestie GOZ (gospodarki o obiegu zamkniętym), a z drugiej realizuje Cele Zrównoważonego Rozwoju Agendy 2030 ONZ, np. cel 12: odpowiedzialną konsumpcję i produkcję oraz cel 17: partnerstw na rzecz celów. Wzrost wykorzystania materiałów pochodzących z recyklingu w produkcji pozwala ograniczać wpływ produktów na klimat i środowisko – powiedziała Aleksandra Surdykowska, PR & Marketing Manager w Stena Recycling.

Jak wynika z badań przeprowadzonych przez Stena Recycling w Szwecji, Norwegii, Finlandii, Danii i Polsce wśród 5000 konsumentów – niemal 8 na 10 konsumentów uważa za ważne lub bardzo ważne, aby producenci wykorzystywali w swoich towarach odzyskane surowce.

– Z efektu jesteśmy dumni. Teraz mamy narzędzia, by pozytywny wpływ robić na naprawdę dużą skalę. Podnosimy wartość przetwarzanego surowca – z odpadu do produktu. To podejście zaczerpnięte z filozofii upcyklingu – jednak o wiele bardziej masowe i dostępne – podsumowuje Agata Frankiewicz, CEO i założycielka Deko Eko.

Artykuł ukazał się w czasopiśmie Eurologistics 4/2021