Dobre wypierają złe

Palety są produktem wykorzystywanym głównie przez sieci handlowe i operatorów logistycznych branży spożywczej, budowlanej, chemicznej, farmaceutycznej, browarniczej oraz metalowej. Paleta EUR ułatwia magazynowanie oraz transport towaru w całym cyklu przewozowym począwszy od producenta, aż do docelowego odbiorcy. Przedsiębiorcy najczęściej zamawiają palety EUR ze znakiem jakości EPAL, zgodnym z Kartą UIC 435-2. Certyfikat EPAL gwarantuje jakość wykonania oraz zgodność z właściwą normą. Najbardziej popularne są palety EUR o wymiarach 800x1200mm. Każda paleta, która zostanie wprowadzona w obieg poddawana jest weryfikacji przez użytkownika według karty oceny palet (UIC 435). Weryfikacja odbywa się na podstawie czterech kart: niebieskiej, zielonej, żółtej oraz czerwonej. Karta niebieska zawiera typy palet EUR. Zielona służy do oceny prawidłowych cech palety (oznakowanie). Z żółtej korzysta się podczas określania uszkodzeń dopuszczalnych. Z kolei w czerwonej karcie oceny palet znajdziemy informacje na temat uszkodzeń dyskwalifikujących palety z obiegu. Dopuszczalna jest naprawa palet, ale może być ona wykonywana tylko przez firmy posiadające na to certyfikat.

Rozwój czy stagnacja?

Obecnie na polskim rynku działa kilkadziesiąt firm zajmujących się produkcją palet magazynowych. Spowolnienie gospodarcze w 2009 roku wpłynęło niekorzystnie na ich sytuację finansową. Na rynku wewnętrznym nastąpił spadek popytu na te produkty. Palety produkowane w Polsce trafiają również na eksport do innych krajów europejskich, gdzie również zaobserwowano spadek zbytu. Utrata liczby odbiorców poza granicami Polski spowodowała intensyfikację ich poszukiwań na terenie naszego kraju. Jednym ze sposobów pozyskania nowych klientów było obniżenie stawki zbytu produktu finalnego. Przy ciągłym wzroście cen surowca taki chwyt marketingowy pogłębił problemy finansowe przedsiębiorstw. Przedstawiciele firm z tej branży przyznają, że w 2009 roku odnotowali mniejsze zyski niż w 2008, jednak ich sytuacja jest stabilna. Ponadto od 2010 roku producenci palet EPAL zobligowani są do rozbudowy zakładów produkcyjnych o specjalne komory suszenia. Od pierwszego stycznia obowiązują nowe przepisy dotyczące wymogu obróbki termicznej ISPM15 palet certyfikowanych znakiem EPAL.

– Do maja nastąpił spadek produkcji palet za znakiem EUR Epal o blisko 6 procent, sądzę, że w całym 2009 rok nastąpił spadek produkcji o 10 procent. W efekcie przedsiębiorstwa odnotowały straty. W 2009 r. zwiększyliśmy sprzedaż palet o 3 procent, lecz wartościowo, ze względu na spadek cen palet, sprzedaż zmniejszyła się. Jednak pomimo tej trudnej sytuacji odnotowaliśmy zyski- informuje Marek Parkot, wiceprezes zarządu spółki EP Serwis.
Producenci palet EUR

Na polskim rynku funkcjonują firmy, które posiadają 20-letnie doświadczenie w produkcji palet, a skala realizowanych przez nie zamówień mierzona jest w milionach sztuk rocznie. Jednak tak duże obroty spowodowane są nie tylko konkurencyjną ceną produktów w porównaniu do wytwórców zagranicznych. Kluczem do sukcesu okazała się elastyczność dostaw oraz wysoka jakość oferowanego produktu.

– Realizacja zamówień na standardowe palety w Polsce odbywa się w ciągu 24 godzin, a dostawy do krajów w Europie wykonywane są do 3 dni roboczych, od momentu złożenia zamówienia. Tak sprawna dystrybucja i realizacja zamówień możliwa jest dzięki posiadanemu zintegrowanemu systemowi zarządzania logistyką dostaw – wyjaśnia Jarosław Maciążek dyrektor, ds. sprzedaży firmy PalettenWerk.

Realizacja cyklicznych dostaw, jak również przyjmowanie zamówień just-in-time przyczynia się niewątpliwie do nawiązywania wieloletniej współpracy z klientami. Takie rozwiązania logistyczne są możliwe dzięki utrzymaniu stanów magazynowych dla stałych klientów oraz wykonywaniu produkcji z wyprzedzeniem. Właśnie dlatego wytwórcy palet coraz częściej decydują się na inwestycje budowy magazynów. Kolejnym czynnikiem decydującym o sukcesie producentów palet magazynowych jest nacisk na jak najwyższą jakość produktów. System kontroli gwarantuje wytrzymałość, stabilność oraz długotrwałą użyteczność produktu. Kontrola obejmuje elementy składowe palet, proces produkcyjny oraz produkty gotowe.
W 1999 roku powstał Ogólnopolski Związek Pracodawców Producentów Europalet – Polski Komitet Narodowy EPAL, członek międzynarodowej organizacji paletowej – European Pallet Association. PKN EPAL zajmuje się utrzymaniem standardu palet EUR poprzez systematyczne kontrole zrzeszonych w organizacji producentów palet oraz poprzez organizowanie szkoleń. Ubiegły rok wymusił na użytkownikach palet intensyfikację minimalizacji kosztów gospodarki paletowej, dlatego w firmach tych tworzono nowe piony oraz komórki odpowiedzialne za jej zarządzanie. Coraz częściej też dostawę palet oraz ich outsourcing zaczęto wybierać na drodze przetargu.
A może wynajem?

Rynek palet to nie tylko ich producenci. Wiele firm z branży TSL oraz FMCG decyduje się na korzystanie z usług przedsiębiorstw zajmujących się wynajmem palet (ang. poolingiem). To rozwiązanie ma wiele zalet.

– Coraz więcej przedsiębiorców korzysta z usług firm wypożyczających palety. Wpływa na to kilka czynników. Pierwszy z nich to brak kosztów zakupu palet. Przedsiębiorca dzięki temu nie zamraża kapitału w paletach. Kolejnym atutem takiego rozwiązania jest brak konieczności selekcjonowania palet przy dostawach do klienta. Dzięki temu następuje redukcja kosztów administracyjnych i wysiłku organizacyjnego – mówi Zbigniew Cacko założyciel i właściciel Europal Sp. z o.o.

Zastosowanie takiego rozwiązania przez firmy z branży TSL przyczynia się do likwidacji kosztów składowania palet. Przedsiębiorstwa zajmujące się wynajmem odbierają nośniki samodzielnie i składują je w sieci własnych centrów. W przypadku firm FMCG, wynajmowanie palet likwiduje koszty drobnicowego odbioru, ogranicza ryzyko związane z dostępnością i ich windykacją dla zapewnienia ciągłości dostaw bez konieczności zakupu nowych nośników. Model wynajmu palet zakłada każdorazową naprawę palet po ich użyciu. Do liderów wśród przedsiębiorstw świadczących usługi wynajmu palet należą firmy: EUROPAL, CHEP POLSKA oraz EP Serwis.

Dywersyfikacja

Producenci palet ciągle poszukują nowych sposobów rozwoju przedsiębiorstw. Wielu z nich zdecydowało się na dywersyfikację produktów. Poszerzyli więc oferowany asortyment o palety plastykowe, nadstawy paletowe, kontenery rolkowe, pojemniki plastykowe, skrzyniopalety metalowe lub nawet systemy magazynowe. Jednak na tej innowacji nie poprzestali.
Serwis palet stanowi udogodnienie dla potencjalnych klientów tego produktu. Nie muszą oni szukać firm, które podejmą się naprawy i konserwacją palet, ponieważ te usługi oferuje im producent. Należy jednak dodać, że wytwórca, aby móc naprawiać palety musi posiadać oddzielną licencję EPAL. Dzięki naprawom maksymalizuje się czas użytkowania palety, co stanowi dodatkowe udogodnienie dla klienta.

– Rozwój naszej działalności stał się bardziej dynamiczny dzięki dywersyfikacji, jaką jest serwis oraz naprawa, co pozwala wydłużyć użytkowanie produktów w ich optymalnym stanie. Ponadto, wychodząc naprzeciw oczekiwań naszych klientów, oferujemy konserwację i naprawę w miejscu wskazanym przez klienta – mówi Michał Porębny specjalista ds. sprzedaży Firmy Rotom

Wielu wytwórców tej branży decyduje się na optymalizację kosztów i racjonalizację procesów logistycznych. Rezygnują oni z usług firm transportowych podczas dystrybucji i inwestują we własną flotę. W ten sposób oprócz sprzedaży palet świadczą usługi transportowe, przez co obniżone zostają koszty dostawy produktu dla klienta.
Takie rozwiązanie ma również swoje negatywne strony. Wahania walutowe, z jakimi mieliśmy do czynienia w 2009 roku spowodowały galopadę wzrostu kosztów właścicieli własnego taboru.
Innowacja kluczem do sukcesu

Satysfakcja klienta jest dla producentów i dostawców palet priorytetem. Dlatego ciągle szukają nowych rozwiązań technologicznych. Niezwykłą innowacją jest oznaczenie farbą fluorescencyjną zewnętrznych ścian słupków palety. To rozwiązanie technologiczne przydatne jest w warunkach złej widoczności w magazynach lub wewnątrz naczep plandekowych. Oznaczenie palety farbą fluorescencyjną pozwala precyzyjnie określić jej kontury, ułatwia ponadto proces ich identyfikacji oraz segregacji.
Wiele przedsiębiorstw z tej branży inwestuje swój kapitał w specjalistyczne centra innowacyjne, w których testuje się opakowania i konfiguracje załadunków, wykorzystując najnowsze narzędzia i procesy. Innowacją jest również finansowany ze środków Unii Europejskiej, w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, działanie 4 – projekt realizowany przez EP Service „Wdrożenie technologii produkcji wsporników paletowych z trocin pozyskiwanych drogą recyklingu”.

– Rozbudowa zakładu pozwala na wdrożenie nowoczesnej technologii produkcji wsporników do palet, w oparciu o wykorzystanie surowców pochodzących z recyklingu zużytych elementów palet – informuje Marek Parkot wiceprezes zarządu spółki EP Service

Konkurenci czy partnerzy?

Na polskim rynku jest wiele firm zrzeszonych w Polskim Komitecie Narodowym EPAL. W rozmowach z przedstawicielami tych przedsiębiorstw na temat liderów branży wielokrotnie konkurenci nazywani są partnerami. Istnieje rywalizacja o zwiększenie rynku zbytu. Proces pozyskiwania nowych klientów odbywa się poprzez zwiększanie oferowanego asortymentu oraz dążeniu do najwyższej jakości wytwarzanych produktów. Aby spełniać oczekiwania nabywców, wytwórcy palet nawiązują współpracę z konkurentami. Rynek zbytu poprzez takie działania jest daleki od areny, gdzie bezwzględnie eliminuje się „kolegów z branży”.

Prognoza na 2010 rok

Nasi rozmówcy starają się nie prognozować 2010 roku. Na obrót ich firm ma wpływ wiele czynników, niezależnych od nich, takie jak ceny surowca, które wzrosły o około 10 proc., wahania kursu euro i sytuacja gospodarcza. Nie przewidują jednak pogorszenia sytuacji firm na rynku. Posiadają kilkuletnie kontrakty z klientami. Poprzez ciągłe innowacje i wprowadzanie nowoczesnych systemów logistycznych w swoich przedsiębiorstwach usprawniają proces produkcyjny oraz dystrybucję. Odczuli skutki kryzysu, ale stało się to motywacją do poszukiwania nowych sposobów minimalizacji kosztów. Spowolnienie gospodarcze wymusiło na nich stosowanie niekonwencjonalnych rozwiązań.