Globalny rynek przewozów kolejowych – miniony rok i spojrzenie w przyszłość przez ekspertów GEFCO

Transport kolejowy w latach pandemii jest traktowany jako sprawdzone, zrównoważone i konkurencyjne rozwiązanie, z którego korzystają firmy praktycznie ze wszystkich gałęzi gospodarki – od branży motoryzacyjnej po FMCG. Alice Defranoux, Head of Rail Freight Business z GEFCO wskazuje najważniejsze czynniki jakie wpłynęły na ten rynek w minionym roku oraz na aktualne trendy.

Jak wygląda obecna sytuacja kolejowego transportu towarowego między Chinami a Europą?

W 2021 r. pomiędzy Chinami a Europą kursował średnio jeden pociąg co godzinę. Międzykontynentalne przewozy kolejowe na Jedwabnym Szlaku odpowiadają 4% przepływów między tymi dwoma kontynentami. Jednak wzrost jest obecnie spowolniony ze względu na ograniczenia infrastrukturalne. Dlatego koniecznością były nowe trasy, takie jak połączenie morskie i kolejowe przez porty rosyjskie, aby przezwyciężyć wspomniane ograniczenia. To rozwiązanie udowodniło swoją konkurencyjność podczas kryzysu w transporcie oceanicznym i nadal robi wrażenie fakt, że codziennie pociągi pokonują w Rosji ponad 1200 km. Po pierwszej fali pandemii, kolejowy transport towarowy stał się atrakcyjny dla wielu firm z praktycznie wszystkich sektorów.

2021 był Europejskim Rokiem Kolei. Co z tego wynika?

Sytuacja w Europie jest zgoła inna niż między Chinami a Europą. Odległości są oczywiście mniejsze, ale każdy kraj ma własne zasady zarządzania infrastrukturą. Te fakty sprawiają, że połączenia europejskie są technicznie bardziej skomplikowane i w rzeczywistości ograniczają konkurencyjność kolejowych przewozów towarowych. Unia Europejska ogłosiła 2021 Europejskim Rokiem Kolei z ambitnym planem osiągnięcia 30% udziału w ruchu przewozowym do 2030 roku. To wyzwanie, bo średnia od lat utrzymuje się na poziomie 18%.

W przypadku dużych przepływów i długich dystansów, kolej jest bez wątpienia konkurencyjnym i korzystnym dla środowiska rozwiązaniem. GEFCO obsługuje sto pociągów tygodniowo w ramach dostaw pojazdów gotowych, ale także pociągi z zaopatrzeniem dla zakładów produkcyjnych. W 2021 roku uruchomiliśmy regularne połączenie między Francją i Hiszpanią na okres 3 lat. Ten modalny transport drogowo-kolejowy pozwala ograniczyć roczną emisję CO2 o 1400 ton. Oznacza to redukcję emisji dwutlenku węgla o 78% w porównaniu z transportem drogowym. Jest to również rozwiązanie konkurencyjne, ponieważ czas tranzytu wynosi 36 godzin, a połączenie jest stabilne pod względem stawek i zdolności przewozowych. Dzięki temu możemy naszym klientom oferować bezpieczną usługę w niepewnych czasach, gdy ceny paliw oraz braki kierowców zakłócają transport drogowy towarów w Europie.

Jednym z wyzwań nadchodzących miesięcy, zarówno dla nas jak i dla naszych klientów, jest przeniesienie przepływów realizowanych pojazdami ciężarowymi na rozwiązania intermodalne. W GEFCO jesteśmy gotowi wspierać naszych klientów poprzez wzmocnienie zespołów inżynieryjnych i operacyjnych, aby ułatwić tę transformację.

Dlaczego kolejowy transport towarowy należy traktować jako zrównoważone i konkurencyjne rozwiązanie transportowe?

Jeśli chcesz być konkurencyjnym, musisz mieć możliwość obsłużenia transportu na znacznych odległościach. Zalecane jest posiadanie co najmniej 1000 km linii kolejowej na 150 km dojazdu (drogowego) do terminalu kolejowego. Oczywiście pozostaje to w sferze bardzo teoretycznej, gdyż trzeba również wziąć pod uwagę koszty i czas tranzytu, elastyczność, przepustowość, stabilność stawek i oczywiście emisje CO2. Należy również podkreślić, że kolejowy transport towarowy oferuje szereg rozwiązań o wartości dodanej, takich jak zabezpieczony transport, transport w kontrolowanej temperaturze czy śledzenie przepływów, którego dzisiejszy poziom nie byłby możliwy bez rozwoju Internetu Rzeczy. Na przykład między Chinami a Europą, co zostało udowodnione podczas kryzysów, udało nam się uzyskać czas tranzytu wynoszący około 18 dni oraz istotne ograniczenie emisji CO2 w porównaniu z transportem lotniczym. Kolejowy transport towarowy stał się prawdziwą, zrównoważoną alternatywą dla wszystkich sektorów, w tym dla branży dóbr konsumpcyjnych.

Kolej to rozwiązanie sprzyjające środowisku pod względem redukcji emisji CO2, a także innych emisji. Jakich?

Rzeczywiście, kolejowy transport towarowy przyczynia się do redukcji emisji CO2 i jest pierwszym krokiem w kierunku zrównoważonego łańcucha dostaw. W listopadzie 2021 roku zaprezentowaliśmy nasz pierwszy neutralny pod względem emisji dwutlenku węgla pociąg towarowy ze Słowacji do Chin dla klienta z branży dóbr konsumpcyjnych. Najpierw zoptymalizowaliśmy trasę, a następnie zrównoważyliśmy 100% wartości emisji CO2. Emisja zależy od sposobu produkcji energii elektrycznej w różnych krajach, ale ogólnie rzecz biorąc, kolejowy transport towarowy umożliwia również ograniczenie emisji drobnych cząstek stałych (PM10), dwutlenku siarki (S02), tlenków azotu (NOX) i węglowodorów (NMHC), zmniejszając ryzyko dla zdrowia związane z zanieczyszczeniem powietrza.

Od czasu pierwszego kryzysu COVID-19, a następnie kryzysu w transporcie oceanicznym, kolejowy transport towarowy stał się zrównoważonym rozwiązaniem dla planów transportowych wszystkich branż i z perspektywy GEFCO możemy ten trend potwierdzić. Możemy spodziewać się dwucyfrowego wzrostu w miarę przechodzenia na bardziej zrównoważoną gospodarkę.