Jak zarejestrować firmę transportową we Francji? Część 1
– Rynek francuski ma dla polskiego sektora transportowego duże znaczenie w zakresie rozwoju działalności przewozowej i ekspansji do Europy Zachodniej. To kraj o rozwiniętej strukturze biznesowej, niezwykle chłonnym skupisku konsumentów, z dostępem do atrakcyjnego rynku brytyjskiego i hiszpańskiego oraz do portów Morza Północnego i Śródziemnego. Jednocześnie jest trudny i specyficzny. Podpowiadamy jak się po nim poruszać – mówi Joanna Pasterzak-Jarosz, współwłaściciel kancelarii Groupe Espro.
Obserwatorium Conseil National Routier (CNR) alarmuje, że od 2011 do 2018 roku usługi kabotażowe Polaków wzrosły we Francji aż dziesięciokrotnie. Według stowarzyszenia FNTR (La Fédération Nationale des Transports Routiers), z powodu wzrostu kosztów paliwa i braku kierowców zawodowych aktywność lokalnych firm spadła. – Z punktu widzenia rozwoju przedsiębiorstwa to dobry moment dla polskich transportowców na założenie w kraju nad Sekwaną osobnego podmiotu gospodarczego. Na szczęście ustawodawstwo francuskie nie przewiduje odrębnych regulacji dotyczących prowadzenia działalności z obcym kapitałem ani inwestycji z zagranicy. Oznacza to, że polscy transportowcy, zamierzający zarejestrować działalność na terenie Republiki Francuskiej, mają – przynajmniej formalnie – pełną swobodę wyboru formy prawnej przedsiębiorstwa i rozwoju biznesu – mówi Joanna Pasterzak-Jarosz, współwłaściciel kancelarii Groupe Espro.
Formy prawne
Polski przedsiębiorca może prowadzić działalność gospodarczą we Francji w dwóch postaciach: jako osoba fizyczna lub jako osoba prawna. Do wyboru ma cztery grupy działalności:
1. Działalność rzemieślnicza. Niezależna forma prowadzenia działalności produkcyjnej, przetwórczej, naprawczej i usługowej przy zatrudnieniu poniżej 10 osób. Firma jest rejestrowana w Ewidencji Zawodów (Répertoire des métiers), musi też złożyć dokumenty w Centrum Formalności Przedsiębiorstw (CFE – Centre de formalité des entreprises). CFE to instytucja, która pośredniczy w uzyskaniu potrzebnych rejestracji i numerów identyfikacyjnych.
2. Działalność przemysłowa. Również niezależna działalność produkcyjna, przetwórcza, naprawcza czy usługowa, lecz przy zatrudnieniu ponad 10 pracowników. Przedsiębiorstwo rejestruje się w RCS – Rejestrze Handlowym i Spółek (Registre du commerce et des sociétés), natomiast dokumenty składamy w Centrum Formalności Przedsiębiorstw znajdującym się przy właściwej terytorialnie Izbie Handlowo-Przemysłowej.
3. Działalność handlowa. Wszelka działalność, związana z handlem, pośrednictwem handlowym czy też transportem towarów. Rejestruje się w Rejestrze Handlowym i Spółek, dokumenty należy złożyć w Centrum Formalności Przedsiębiorstw.
4. Wolne zawody. Niezależna działalność o charakterze intelektualnym. Należą do nich dwie grupy – zawody reglamentowane, np. adwokaci i lekarze, oraz niereglamentowane, czyli konsultanci i tłumacze. Dokumenty należy złożyć w Centrum Formalności Przedsiębiorstw oraz w odpowiednim biurze URSSAF (francuskim odpowiedniku ZUS).
Wybór przewoźnika
Jak mówi Joanna Pasterzak-Jarosz, dla przedsiębiorców z zakresu transportu towarów najbardziej odpowiednią będzie spółka handlowa. Do najpopularniejszych rodzajów spółek handlowych należą dwa typy:
· SAS (Société par Actions Simplifiée) – spółka akcyjna uproszczona[1],
· SARL (Société A Responsabilité Limitée) – spółka z ograniczoną odpowiedzialnością[2].
We Francji, jak i w większości państw Unii Europejskiej, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest najbardziej korzystną formą działalności. Może ona także występować w formie EURL (Enreprise Unipersonnelle à Responsabilité Limité), czyli spółki jednoosobowej. Do zawiązania SARL potrzeba:
· umowy sporządzonej na piśmie,
· formy aktu notarialnego (uwaga: akt jest wymagany tylko przy wniesieniu aportu w postaci nieruchomości),
· rejestracji w RCS,
· wyznaczenie siedziby spółki wraz ze sporządzoną umową najmu,
· założenie konta bankowego,
· świadectwa o niekaralności członków,
· publikacja w prasie posiadającej uprawnienia do publikacji ogłoszeń prawnych (Journal d’Annonces Légales) o założeniu spółki. Jest to wymóg prawa handlowego.
Przed sporządzeniem umowy należy się upewnić, czy nazwa spółki nie figuruje już w RCS oraz w urzędzie patentowym Institut National de la Propriété Intellectuelle. Wszystkie formalności są dokonywane w Centrum Formalności Przedsiębiorstw.
W zależności od skompletowania wymaganych do rejestracji dokumentów, założenie SARL trwa we Francji od 3 do 4 tygodni.
Kapitał do założenia SARL
Władze Francji ułatwiają przedsiębiorcom cały proces zakładania spółek, w tym również w zakresie kapitału. – Wymagane jest tylko symboliczne 1 euro kapitału zakładowego. Jego wysokość jest określana w statucie (umowie) spółki. 20 procent kwoty kapitału powinny być wpłacone w gotówce w dniu rejestracji spółki w RCS, natomiast pozostała część – w ciągu pięciu następnych lat. SARL może zarejestrować co najmniej dwóch udziałowców – dodaje J. Pasterzak-Jarosz z Groupe Espro.
Uwaga! Kapitał 1 euro to często tylko teoria. Niewiele banków godzi się na otwarcie konta z podobnym kapitałem. Istnieje też problem w przypadku cudzoziemców bez stałego miejsca zamieszkania na terenie Francji. Należy zatem o takie zadbać lub skorzystać z usług firm pośredniczących. Espro, dla przykładu, posiada bank partnerski i przechodzi tę procedurę sprawniej.
Zalety i wady SARL
Ten rodzaj działalności przewozowej ma sporo zalet. – Należą do nich przede wszystkich niski minimalny kapitał zakładowy, ograniczona odpowiedzialność wspólników do wysokości wniesionych aportów, jak też zmienna struktura organizacji, bardzo mocno ułatwiająca partnerstwo. Zarządzający mogą korzystać z ubezpieczenia społecznego, które zazwyczaj jest dostępne tylko dla pracowników, a wspólnicy nie zarządzający spółką mogą być pracownikami organizacji – mówi dodaje J. Pasterzak-Jarosz z Groupe Espro.
Rzecz jasna, taka forma działalności nie jest pozbawiona również wad. Należą do nich przede wszystkim wyższe koszty prowadzenia firmy, wynikające np. z konieczności prowadzenia rozszerzonej księgowości czy wyższych podatków.
Podatki we Francji
Wszystkie formy działalności we Francji podlegają opodatkowaniu osób prawnych CIT[3]. Stawka podstawowa CIT wynosi 33,33 procent rocznego dochodu. Przedsiębiorstwa, których obrót wynosi poniżej 7 630 mln euro, kwota zysku rzędu 38 100 euro podlega opodatkowaniu w wysokości 15 procent.
Podatki są płacone cztery razy do roku w formie zaliczek kwartalnych. Raz do roku następuje wyrównanie podatku należnego. Informacje o systemie podatkowym we Francji można znaleźć na stronie https://www.economie.gouv.fr/
[1] SAS regulują przepisy i art. L. 227-1 do L. 227-20 Kodeksu Handlowego. Jest to nowa forma prawna, funkcjonująca w Kodeksie od 1994 r.
[2] SARL regulują przepisy art. L.223-1 do L. 223-43 Kodeksu Handlowego.
[3] Art. 206 CGI.
