Kierowca z WNP
Wśród polskich przedsiębiorców transportowych coraz częściej uwydatnia się tendencja do zatrudniania cudzoziemców jako kierowców. Najbardziej opłacalne wydaje się nawiązywanie stosunku pracy z przyjezdnymi spoza Unii Europejskiej, na przykład z krajów Wspólnoty Niepodległych...
Wspólnota Niepodległych Państw (WNP) to organizacja międzynarodowa powstała w 1991 roku, zrzeszająca kraje Europy Wschodniej i Azji, które dawniej należące do orbity wpływów Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. Jej obywatele mogą zostać zatrudnieni w Polsce bez zezwolenia na pracę. Jednak pracownik może przepracować na terytorium Rzeczypospolitej maksymalnie 6 miesięcy w ciągu roku, a następnie musi odbyć 6-miesięczną karencję.
Oświadczenie pracodawcy
Inicjatywa ukształtowania stosunku pracy z obcokrajowcem leży po stronie pracodawcy. W pierwszej kolejności musi on złożyć wniosek o informację w zakresie sytuacji na lokalnym rynku pracy do właściwego miejscowo Powiatowego Urzędu Pracy (PUP). Dla pracodawców rozumianych jako przedsiębiorca, będzie to urząd właściwy dla miejsca siedziby przedsiębiorstwa, a dla osób fizycznych – urząd właściwy dla miejsca jej stałego pobytu, czyli w praktyce najczęściej najbliższy lokalizacji/miejscu stałego pobytu. PUP w ciągu 14 dni (bądź 30 dni w sprawach szczególnie skomplikowanych) wydaje informację o tym, czy żaden z zarejestrowanych tam polskich bezrobotnych nie spełnia warunków stawianych przez pracodawcę. Jeśli nie, można przejść do kolejnych etapów procedury.
Pracodawca powinien w tym samym Powiatowym Urzędzie Pracy zarejestrować kopię oraz oryginał oświadczenia o zamiarze zatrudnienia cudzoziemca spoza Unii Europejskiej. Wskazuje tam zgodnie ze wzorami Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej szereg informacji. Na przykład: dane cudzoziemca, jego tytuł pobytowy lub konieczność uzyskania wizy, dane przedsiębiorcy i sektor jego działalności zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności (PKD), stanowisko na jakim ma zostać zatrudniony cudzoziemiec, czas i miejsce wykonywania pracy, podstawę prawną zatrudnienia oraz wynagrodzenie. Jeśli podstawą dla stosunku pracy byłaby umowa o pracę w pełnym wymiarze czasowym (tzw. pełen etat), to obecnie płaca minimalna w Polsce wynosi 1750 zł brutto, a od 1 stycznia 2016 roku wyniesie 1850 zł brutto.
Oświadczenie jest następnie przekazywane cudzoziemcowi. Ten udaje się do konsulatu polskiego w kraju swojego stałego zamieszkania, aby dzięki oświadczeniu została mu wydana wiza w celu możliwości wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej. Dopiero, kiedy obcokrajowiec posiada wizę, pracodawca może rozpocząć z nim współpracę na okres wskazany wcześniej w oświadczeniu. Jeśli chce zrezygnować z takiego rozwiązania, musi powiadomić o tym fakcie Powiatowy Urząd Pracy. W wypadku kierowców niezmiernie istotne jest posiadanie oraz przedstawienie dodatkowych uprawnień: prawa jazdy właściwej kategorii, kwalifikacji zdrowotnych do wykonywania zawodu.
Zezwolenie na pracę
Obywatele WNP mogą być zatrudniani na okres dłuższy niż ma to miejsce w sytuacji, gdy mowa o oświadczeniu pracodawcy. Muszą wtedy spełnić dwa warunki. Po pierwsze, posiadać stały tytuł pobytowy na terytorium Rzeczypospolitej bądź wykonywać pracę na podstawie oświadczenia pracodawcy przez minimum trzy miesiące. A poza tym przebywać w Polsce przez minimum 185 dni w roku z przyczyn osobistych bądź zawodowych.
Inicjatywa uzyskania zezwolenia na pracę dla cudzoziemca znów należy do pracodawcy. To on, zatrudniając obcokrajowca na podstawie własnego oświadczenia przez minimum 3 miesiące, może wystąpić do wojewody o wydanie stosownego zezwolenia. Co istotne, wówczas nie ma konieczności zasięgania w Powiatowym Urzędzie Pracy informacji o sytuacji na lokalnym rynku pracy.
Kandydat na kierowcę musi natomiast spełniać dodatkowe wymogi. Zalicza się do nich oczywiście posiadanie prawa jazdy właściwej kategorii jak i zaświadczeń lekarskich o stanie zdrowotnym oraz psychicznym, potwierdzających zdolność wykonywania zawodu. Cudzoziemiec-kierowca przechodzi też tzw. kwalifikację wstępną, która kończy się wydaniem mu certyfikatu. Następnie co 5 lat kierowca trafia na szkolenie okresowe właściwe dla wykorzystywanego przez niego pojazdu, co ma potwierdzić jego umiejętności.
Czy warto?
Sprowadzenie obywateli Wspólnoty Niepodległych Państw do Polski to operacja mimo wszystko kosztowna. Jej opłacalność ujawnia się dopiero w trakcie realizacji stosunku pracy. Pracownicy z Białorusi czy Ukrainy są bowiem zdecydowanie tańszą siłą roboczą niż nasi rodacy. Przy stosowaniu tego rozwiązania w dłuższym okresie, można więc wyraźnie zaoszczędzić.
