Magazyny z dokumentacją 3D

 Czym jest BIM?

Building Information Modeling (BIM) oznacza „modelowanie informacji o budynku”. Jest zbiorem informacji o budynku, dalece wykraczającym poza klasyczny zakres dokumentacji projektowej, powykonawczej czy inwentaryzacji.

Tworzenie dokumentacji każdego obiektu, również magazynu, obejmuje fazę projektową lub przeprowadzenie inwentaryzacji, która ma na celu przedstawienie stanu faktycznego istniejącego obiektu. W szerszym ujęciu projektowanie może dotyczyć także planowanej rozbiórki.

Do tej pory w tradycyjnej dokumentacji część rysunkowa składała się z rysunków płaskich (2D), przedstawiających najbardziej charakterystyczne miejsca obiektu np. rzut kondygnacji, przekrój poprzeczny lub podłużny. Odwzorowanie płaskie przekazuje informacje wybiórczo, np. rzut to przekrój poziomy budynku wykonany zwykle na wysokości 1 m nad poziomem posadzki. Nawet komplet rysunków nie jest więc w stanie przedstawić całościowego obrazu obiektu. Dla budynków magazynowych i przemysłowych szczególnie uciążliwy jest brak kompletnych informacji w zakresie instalacji tryskaczowych, wentylacji, czy instalacji wodno-kanalizacyjnych itd.

W dzisiejszych czasach mamy możliwość tworzenia wirtualnego niezwykle dokładnego modelu istniejącego bądź projektowanego magazynu w technologii 3D. Taki model to zintegrowana baza danych projektowych dotyczących architektury, instalacji, statyki itp., która zawiera również takie dane jak harmonogramy, budżety, czy informacje o zasobach ludzkich niezbędnych do realizacji poszczególnych zadań budowlanych. W efekcie otrzymujemy w jednym miejscu multidyscyplinarną wiedzę o budynku. To zaś daje nam niespotykane dotąd możliwości.

Inwestor planujący budowę magazynu już na etapie projektowym może zobaczyć wizualizację budynku z zewnątrz i wewnątrz, otrzymać informacje o przewidywanym koszcie ogrzewania i klimatyzacji, zapoznać się z dokładnymi zestawieniami zastosowanych materiałów budowlanych, wykończeniowych czy wyposażenia instalacyjnego. A to jest tylko namiastka możliwości, jakie mają do zaoferowania programy bazujące na standardzie BIM. Ich funkcjonalność wciąż rośnie. Badania dowodzą, że ilość informacji w projekcie 3D podwaja się co 2 lata.

Projekt 3D to model wirtualny, z którego uczestnicy procesu budowlanego mogą generować zestawienia, budżety oraz rysunki płaskie. Dzięki specyfice modelu BIM może nad nim pracować wielu specjalistów w tej samej chwili w tzw. chmurze. Każda nanoszona zmiana projektowa jest automatycznie uwzględniana na wszystkich polach – w trójwymiarowym widoku, w zużyciu materiałów, szacowanych kosztach itd. Usprawnia to pracę nad projektowaniem nowego magazynu i pomaga eliminować powstanie kolizji elementów projektowanych przez specjalistów różnych branż.

Skanowanie 3D

Skanowanie 3D jest doskonałym uzupełnieniem technologii BIM przy tworzeniu dokumentacji 3D. Dla magazynów, które już istnieją, a posiadają dokumentację papierową, często niekompletną, skanowanie 3D, otwiera wiele nowych możliwości. Polega ono na zastosowaniu nowoczesnych, precyzyjnych urządzeń laserowych, które skanują fizyczne parametry przestrzeni tj. elementy budynku, instalacje, urządzenia, linie produkcyjne itp. z prędkością nawet miliona punktów na sekundę. Tak powstały skan ma postać elektronicznej „chmury punktów”, które odwzorowują rzeczywiste wymiary obiektów. Przy pomocy dedykowanego oprogramowania dane te można eksportować do programów typu BIM. Po odpowiedniej obróbce otrzymujemy bardzo dokładny, trójwymiarowy obraz rzeczywistego obiektu magazynowego w postaci elektronicznej.

Nowoczesne skanery 3D podczas pracy wykonują również kolorowe zdjęcia, na podstawie których specjalne oprogramowanie przypisuje faktyczne kolory „chmurze punktów”. Dzięki temu otrzymujemy odwzorowanie magazynu nie tylko w zakresie parametrów fizycznych, ale też kolorystycznych. Obecnie stosuje się skanery o zasięgu od 50 do 350 m umożliwiające uzyskanie dokładności pomiaru +/- 1 mm.

Główną zaletą inwentaryzacji wykonanej przy pomocy urządzenia 3D jest jej dokładność oraz szybkość jej przeprowadzenia. Czas potrzebny na pracę w terenie jest zdecydowanie krótszy, a uzyskane efekty dają wielokrotnie więcej informacji niż w przypadku wykonywania pomiarów tradycyjnymi metodami.

Korzyści wynikające z projektowania 3D

• BIM usprawnia przepływ informacji zarówno w fazie projektowania, jak i realizacji robót i eksploatacji magazynu.
• Model/projekt powstaje w wersji przestrzennej (3D), która jest doskonałą formą wizualizacji – w prosty sposób pokazuje, jak będzie wyglądać dane rozwiązanie projektowe po wybudowaniu. Model może być więc wsparciem zarówno podczas inspekcji, jak i wsparciem w działaniach marketingowych.
• Zmiana wprowadzona w jednej sekcji modelu/projektu widoczna jest we wszystkich zakresach, na które wpływa – pozwala to na skuteczne eliminowanie kolizji projektowych.
• Dokładny projekt 3D magazynu wpływa na skrócenie czasu prac na terenie inwestycji.
• Standard BIM ułatwia zaplanowanie do realizacji prefabrykatów elementów budowlanych i wyposażeniowych oraz umożliwia skierowanie ich bezpośrednio na linię produkcyjną.
• Odpowiednio udostępniona i przygotowana dokumentacja w standardzie BIM stanowić może doskonałe wsparcie w procesie najmu lub sprzedaży obiektu.
• Stosowanie standardu BIM pozytywnie wpływa na jakość budynków zrealizowanych przy użyciu tej technologii.
• Dokładna dokumentacja projektowa oraz dokumentacja stanu faktycznego obiektu sporządzona przy użyciu technologii 3D daje większe możliwości analizy i wpływa na redukcję kosztów utrzymania i eksploatacji magazynu.
• Skanowanie 3D istniejącego magazynu umożliwia odtworzenie często brakującej lub niekompletnej dokumentacji powykonawczej.
• Projektowanie 3D ułatwia precyzyjne zaplanowanie wszelkich ingerencji w budynek w fazie eksploatacji magazynu, np. przebudowy, rozbudowy, wstawianie dodatkowego wyposażenia lub elementów strukturalnych, takich jak budowa antresol, zmiany w instalacjach itp.

Wszystkie wyżej wymienione korzyści mają jedną bardzo ważną wspólną cechę – pozwalają na obniżenie kosztów w całym cyklu powstawania i życia budynku. Szacuje się, że oszczędności przekraczają średnio 15%.

Koszty przygotowania dokumentacji 3D

Projektowanie w wersji 3D w większości przypadków skraca czas przygotowania projektu. Im bardziej skomplikowany, wyposażony w specjalistyczne instalacje będzie magazyn, tym większa będzie oszczędność czasu. Pomimo niewątpliwych korzyści, koszt sporządzenia takiej dokumentacji jest wyższy niż w przypadku standardowego projektu, ze względu na konieczność zatrudnienia wykwalifikowanych pracowników i nabycia specjalistycznego sprzętu oraz oprogramowania. Należy jednak pamiętać, że otrzymujemy bardziej szczegółowe opracowanie, które w przyszłości zaprocentuje niższymi kosztami realizacji i utrzymania budynku.

Projektowanie 3D w Polsce

BIM to standard projektowania upowszechniający się w skali globalnej. W niektórych państwach, np. w Wielkiej Brytanii, czy Stanach Zjednoczonych już dziś stanowi obowiązujący format dokumentacyjny w kontaktach z urzędami, zaś w kolejnych ustalone są już konkretne terminy jego wdrożenia. Również w Polsce projektowanie 3D zaczyna się rozpowszechniać. Chociaż jako kraj nie mamy jeszcze wypracowanych standardów i regulacji prawnych, to z roku na rok liczba wykonywanych projektów 3D rośnie. Nasza firma – Space2Design wdraża standard BIM w codziennym projektowaniu. Korzystamy na tym wszyscy – projektanci, wykonawcy, a przede wszystkim inwestorzy i użytkownicy.

Badania rynku potwierdzają, że świadomość w przedmiocie BIM wśród polskich projektantów jest wysoka. Ponad połowa z nich docenia korzyści, jakie daje w całym procesie projektowo-budowlanym.[1] Uważam, że obecnie największym ograniczeniem w popularyzacji BIM w Polsce jest nadal niewystarczająca promocja tego standardu zarówno w sferze publicznej, jak i komercyjnej, a w rezultacie niska świadomość korzyści płynących z projektowania 3D wśród inwestorów.

Nie chodzi jednak o BIM, a o korzyści, które nam przyniesie.

[1] Badanie BIM – polska perspektywa. Instytut MillwardBrown na zlecenie Autodesk, 2015