Motyle wspomagają produkcję

W idealnym świecie, tak jak w idealnym systemie produkcyjnym, wszystko powinno płynąć w sposób niezakłócony, tak jak na szybkich autostradach czy skrzyżowaniach bezkolizyjnych, a operator na swoim stanowisku pracy powinien skupić się całkowicie na realizacji wyznaczonych procesem technologicznym zadań. Jednak większość osób pracujących na produkcji miała kiedyś doświadczenie związane ze złą organizacją, któremu towarzyszyło poczucie straty czasu, gdy przez nieefektywnie sterowany proces logistyczny wewnątrz firmy przepływ materiałów był niewłaściwy.

Podobne uczucie towarzyszy kierowcom, kiedy chcą przedostać się na drugi koniec miasta, mając do pokonania zdawałoby się niewielki odcinek drogi, ale co skrzyżowanie utykają w korku. Zapala się zielone światło, przejeżdża kilka samochodów, ale kolejnym kierowcom nie udaje się i muszą czekać na następną zmianę świateł. Później czeka ich dłuższy odcinek, który mogą pokonać szybciej, bo jest mniejszy tłok, ale zaraz za nim pojawia się kolejne skrzyżowanie, na którym znowu muszą czekać…

Zasilający linię Motyl

Podobnie jest z pracą operatorów przerywaną często przez dodatkowe czynności przypominające korki na drodze. Te czynności trzeba wykonać, aby później można było zacząć i zakończyć wynikające z procesu technologicznego zadanie. Prace operatorów można usprawnić na wiele sposobów, jednym z najprostszych jest powołanie osoby, która przejmie od operatorów niektóre dodatkowe czynności, zwłaszcza zasilanie stanowisk pracy w materiały potrzebne do produkcji. Takie funkcje pełni właśnie Butterfly lub Water Beetle. Butterfly (motyl), inaczej Water Spider (pająk wodny), Pegaz lub – według nazewnictwa Toyoty – Water Beetle (żuczek wodny) – to nazwa osoby, która przejmuje od operatorów wszystkie dodatkowe czynności, zwłaszcza zasilanie stanowisk w materiały potrzebne do produkcji.

Zakres działań Motyla

Praca Butterfly’a, któremu przydziela się określone zadania, może być wspierana bardziej zaawansowanymi technologiami związanymi z zarządzaniem całym procesem produkcji, z użyciem takich narzędzi do projektowania zdarzeniowego, jak GUI w programie java, c++ czy też innych. Najbardziej popularnym systemem jest jednak korzystanie z usług osoby, do której zadań należą: odbiór pustych pojemników po zużytych materiałach, zasilanie stanowisk w materiał, odbiór półwyrobów (przekazanie do kolejnej operacji), odbiór wyrobów gotowych z linii produkcyjnych, zasilanie stanowisk w narzędzia, zewnętrzne czynności przezbrojenia (to te czynności, które są możliwe do wykonania podczas pracy maszyny, np. przyniesienie narzędzi, ustawienie przyrządów pomiarowych).

Trzeba uważać, aby Butterfly’a nie obciążać zbyt dużą ilością obowiązków

Te wszystkie zadania to tylko główne czynności wykonywane przez Butterfly’a, którego obciążenie trzeba określić po odjęciu czynności wykonywanych dotychczas przez operatora stanowiska pracy. Trzeba uważać, aby Butterfly’a nie obciążać zbyt dużą ilością obowiązków, bo w skrajnych sytuacjach może on nie nadążyć z poprawnym i terminowym wykonaniem wszystkich zadań. Tylko wtedy, gdy operator ma spory zapas czasu przygotowawczego na wykonanie czynności dodatkowych, niektóre z tych czynności można mu zostawić.

Organizacja pracy Butterfly’a

Istnieje kilka możliwości organizacji pracy Butterfly’a. Jedna z nich polega na tym, że Butterfly zawsze o tej samej porze pobiera ze stanowisk puste pojemniki, a w ich miejsce pozostawia pełne zgodnie z zapotrzebowaniem z wcześniejszej rundy. Zakłada się, że operator powinien mieć na swoim stanowisku taką ilość materiału, aby wystarczyła mu na dwie godziny pracy, a więc Butterfly powinien odwiedzać stanowisko co godzinę.

Druga możliwość to taka, że Butterfly przemieszcza się z wózkiem między stanowiskami operatorów zakreślając pętlę. Na wózku znajdują się potrzebne na stanowiskach detale. Operatorzy pobierają potrzebną ilość. Po wykonaniu jednego okrążenia Butterfly wraca do magazynu materiałów, gdzie uzupełnia zapas na swoim wózku do określonego maksimum. Przy dokładaniu i wydawaniu materiałów operatorom – Butterfly przestrzega zasady FIFO.

FIFO to skrót z angielskiego First In First Out, czyli pierwszy na wejściu – pierwszy na wyjściu. Oznacza to, że partia towaru, materiału, która jako pierwsza wpłynęła do magazynu, powinna również opuścić go jako pierwsza.

Z Butterfly’em znacznemu skróceniu ulegnie czas realizacji zlecenia produkcyjnego (Lead Time L/T)

Tę samą zasadę stosuje się w przypadku zarządzania zapasem materiałów na stanowiskach pracy. A więc Butterfly powinien wydawać operatorom w pierwszej kolejności te detale, które przebywają na wózku najdłużej. W ten sposób zapewniona zostanie właściwa rotacja materiału i dzięki temu uniknie się problemów z zapasami, których wartość rynkowa ulega obniżeniu w wyniku zbyt długiego magazynowania.

Niestety, powyższy wariant organizacji pracy Butterfly’a można zastosować tylko w przypadku materiałów o małym rozmiarze i/lub zużywanych w niewielkich ilościach.

W trzecim wariancie pracę Butterfly’a można również ustalać na poziomie sterowania całą produkcją. Oto przykład:

1. Krok 1. Butterfly pobiera z tablicy Heijunka umieszczone tam przez planistę zlecenia produkcyjne na najbliższy czas zgodnie z podziałką czasową na tablicy.
2. Krok 2. Pobiera przygotowane wcześniej półwyroby.
3. Krok 3. Udaje się do magazynu po niezbędną ilość konkretnych materiałów.
4. Krok 4. Pozostawia wszystko w stanowisku/gnieździe/linii.
5. Krok 5. Następnie odbiera wyprodukowane wyroby.
6. Krok 6. Umieszcza je w magazynie (supermarkecie) wyrobów gotowych.

Zyski z wdrożenia Butterfly’a

Po wdrożeniu Butterfly’a operatorzy nie będą musieli opuszczać miejsca pracy w poszukiwaniu części lub narzędzi, bo zostaną im one dostarczone w potrzebnej ilości i o właściwym czasie. Rytm pracy na stanowiskach będzie płynny dzięki zapewnieniu operatorom stałego dostępu do materiałów. Wszelkie opóźnienia i przyspieszenia w procesie produkcji staną się bardziej widoczne. Jeżeli harmonogram prac wykonywanych przez Butterfly’a został prawidłowo zaprojektowany, przy stałej produkcji, zapasu nie powinno nigdy zabraknąć i żaden z operatorów nie powinien na niego czekać. Czas oczekiwania będzie bardziej widoczny. Dzięki temu będzie łatwiej go eliminować lub kontrolować. Jeżeli produkcja w dziale przebiega według systemu Kanban, to uprości się jego działanie, pozwalając Butterfly’owi sterować produkcją danych linii produkcyjnych. To Butterfly da sygnał do produkcji i on może ustalać harmonogram/plan produkcji danej linii/gniazda. Z Butterfly’em znacznemu skróceniu ulegnie czas realizacji zlecenia produkcyjnego (Lead Time L/T).