Negatywna odpowiedź

14 grudnia 2018 roku Polska Izba Spedycji i Logistyki skierowała do Sejmu RP petycję w sprawie zmiany ustawy z dnia 9 marca 2017 roku o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów wnosząc o zmianę sposobu naliczania i wysokości kar pieniężnych za naruszenie przepisów wymienionej ustawy.

W naszej ocenie zawarte w Ustawie przepisy regulujące kary pieniężne za jej naruszenie, zostały skonstruowane niezgodnie z Konstytucją RP, w tym w szczególności z art. 31 ust 3 i art. 2 Konstytucji RP.

Administracyjne kary pieniężne stanowią ingerencję państwa w prawa majątkowe jednostki, dlatego ich wysokość powinna być oceniana przez pryzmat zasady ochrony własności i innych praw majątkowych, w związku z zasadą proporcjonalności, ustanowioną w art. 31 ust. 3 Konstytucji.

W petycji postulowaliśmy o wprowadzenie zmian , których celem jest:

• zmiana charakteru kar pieniężnych określonych w Ustawie na względnie oznaczone (tzw. widełki),
• uzależnienie wymiaru kary pieniężnej od całości okoliczności sprawy, w tym szczególności stopnia szkodliwości, rodzaju, zakresu i okresu trwania naruszenia przepisów Ustawy, jak również dotychczasową działalność podmiotu podlegającego ukaraniu, (indywidualizacja wymiaru kary),
• umożliwienie organom celno-skarbowym niewszczynania lub umorzenia wszczętego postępowania w sprawie nałożenia kary pieniężnej jeżeli podmiot, wobec którego ma zostać lub zostało wszczęte postępowanie w sprawie nałożenia kary pieniężnej przedstawi organowi okoliczności wskazujące, że podmiot ten dochował należytej staranności, aby do naruszenia nie doszło lub że nie miał wpływu na powstanie naruszenia., i tym samym doprowadzenie ich w interesie publicznym do zgodności z Konstytucją RP.

Naszym zdaniem wprowadzenie ww. zmian leży w interesie publicznym, który wyznacza zakres i treść wartości uznawanych przez daną społeczność za zasługujące na ochronę bez względu na indywidualne przekonania jednostek. Interes publiczny jest też granicą dopuszczalnej ingerencji władzy publicznej w stosunki społeczne i gospodarcze oraz w wolności obywateli, a z punktu widzenia obywateli stanowi granicę swobody działalności jednostek.

Ustawa obejmuje swoim zakresem lub skutkami w zasadzie całą branżę transportową w zakresie tzw. towarów wrażliwych. Ustawodawca, mając zatem na uwadze interes publiczny, powinien zachować szczególną ostrożność przy wprowadzaniu w życie przepisów mogących w sposób negatywny wpłynąć na rozwój całej branży transportowej, która daje w Polsce pracę tysiącom osób. Taki wpływ mogą w szczególności wywrzeć aktualnie obowiązujące kary pieniężne określone w Ustawie. Interes publiczny w tym konkretnym przypadku wymaga aby zawarte w Ustawie kary pieniężne zostały doprowadzone do stanu zgodnego z Konstytucją RP.

Niestety nasza argumentacja nie znalazła zrozumienia i 26 marca 2019 roku otrzymaliśmy negatywną odpowiedź w tej sprawie z uzasadnieniem, „że system kar pieniężnych przewidziany w przedmiotowej ustawie ma na celu zabezpieczenie wykonania jej przepisów i jest uzasadniony w zakresie monitorowania przewozu towarów o szczególnym znaczeniu, a ewentualne odstąpienie od nałożenia kary jest możliwe na podstawie obowiązujących przepisów”.

My nadal jednak uważamy, że Ustawa wymaga zmiany choćby tylko z uwagi na konieczność zachowania sprawiedliwości w zakresie stosowania kar administracyjnych. Ponadto obowiązujące przepisy powinny umożliwiać swobodne prowadzenie działalności gospodarczej bez obawy, że drobny błąd może prowadzić do likwidacji firmy i konfliktu z prawem.