Praca tymczasowa w branży TSL
W ostatnich czasach coraz popularniejsze staje się zatrudnianie pracowników za pośrednictwem agencji pracy tymczasowej. Czy w branży TSL również można zatrudniać w ten sposób pracowników i na jakich zasadach?
Coraz więcej branż sięga po pracowników tymczasowych. Nie da się ukryć, że jest to forma zatrudniania personelu zdobywająca popularność. Przedsiębiorcy często dochodzą do wniosku, że outsourcing pracowników jest korzystniejszy dla przedsiębiorstwa – choćby finansowo, ale także z perspektywy ewentualnej odpowiedzialności. Branża TSL również rozważa ich zatrudnianie. Pozostaje pytanie – jakie są zasady zatrudniania pracowników tymczasowych i jak odnoszą się one do szeroko rozumianych transportu i logistyki.
Kim jest pracownik tymczasowy?
Przede wszystkim należy odpowiedzieć na pytanie – kim w ogóle jest „pracownik tymczasowy”? Otóż jest to pracownik zatrudniony przez agencję pracy tymczasowej wyłącznie w celu wykonywania pracy tymczasowej na rzecz i pod kierownictwem tzw. pracodawcy użytkownika. Pracodawcą takiego pracownika jest więc agencja pracy tymczasowej, która go zatrudnia tylko po to, aby zaoferować jego usługi innemu podmiotowi. „Pracodawcą użytkownikiem” jest natomiast podmiot wyznaczający zadania pracownikowi skierowanemu przez agencję pracy tymczasowej i kontrolujący wykonanie tych zadań. Jest więc nim każdy potencjalny przedsiębiorca z branży TSL, który chciałby sięgnąć po pracowników tymczasowych.
Czym jest „praca tymczasowa”?
W tym momencie warto się zastanowić, co jest uznawane za „pracę tymczasową” w rozumieniu polskiego prawa. Bez tego elementu zatrudnianie pracowników tymczasowych staje się problematyczne. Pracą tymczasową jest mianowicie wykonywanie na rzecz pracodawcy użytkownika zadań o charakterze sezonowym, okresowym, doraźnym lub których terminowe wykonanie przez pracowników zatrudnionych przez pracodawcę użytkownika nie byłoby możliwe lub których wykonanie należy do obowiązków nieobecnego pracownika zatrudnionego przez pracodawcę użytkownika. Wystarczy, że tylko jedno z powyższych kryteriów będzie spełnione. Przykładowo może pojawić się konieczność okresowego zatrudnienia kierowcy na przykład z uwagi na sezonowość działań w przedsiębiorstwie (kierowca potrzebny jest tylko w sezonie lato – jesień, a przedsiębiorstwo utrzymuje się nie tylko z transportu), czy pracownika magazynowego do załadunku i rozładunku towarów. Pracownik tymczasowy może być także przydatny na przykład w sytuacji nieobecności zwykłego pracownika wywołanej zwolnieniem lekarskim, urlopem macierzyńskim lub wychowawczym. Należy przy tym zauważyć, że wszystko zależy od indywidualnej potrzeby i wymaga każdorazowej oceny sytuacji przez przedsiębiorcę, czy dana praca jest pracą tymczasową i czy może być wykonywana w ten sposób.
Jakiej pracy nie można powierzyć pracownikowi tymczasowemu?
Pracownik tymczasowy posiada pewną ochronę prawną. Przepisy przewidują wąski katalog prac, których nie można powierzyć pracownikowi tymczasowemu. Po pierwsze, pracownikowi tymczasowemu nie można powierzyć pracy szczególnie niebezpiecznej w rozumieniu kodeksu pracy. Po drugie, nie można powierzyć pracy na stanowisku, na którym już jest zatrudniony pracownik pracodawcy użytkownika, ale uczestniczący w strajku. Tutaj naturalnie chodzi o strajki pracownicze, a nie strajki szeroko rozumiane, na przykład polityczne czy społeczne. Po trzecie, nie można powierzyć pracy tego samego rodzaju co praca wykonywana przez pracownika, z którym został rozwiązany stosunek pracy z w związku ze zwolnieniami grupowy w okresie ostatnich 3 miesięcy poprzedzających przewidywany termin rozpoczęcia pracy przez pracownika tymczasowego, jeżeli taka praca miałaby być wykonywana w jakiejkolwiek jednostce organizacyjnej pracodawcy użytkownika położonej w gminie, na terenie której znajduje się lub znajdowała się jednostka organizacyjna, w której był zatrudniony zwolniony pracownik. Ten ostatni zakaz ma w zamyśle przeciwdziałać patologicznym sytuacjom, gdy pracodawca w trybie zwolnień grupowych zwalnia określony personel tylko po to, aby w krótkim czasie zatrudnić w to miejsce tańszych pracowników tymczasowych.
Z kim podpisać umowę?
Jak zostało wskazane powyżej – pracodawcą pracownika tymczasowego jest agencja pracy tymczasowej, która zatrudnia go, aby następnie zaoferować jego usługi innemu podmiotowi. Nie ma przy tym znaczenia forma jego zatrudnienia, bowiem agencja pracy tymczasowej może zatrudnić pracownika tymczasowego na podstawie umowy o pracę na czas określony, ale może także na podstawie umowy cywilnoprawnej. Dla przedsiębiorcy korzystającego z usług agencji jest to generalnie bez znaczenia, gdyż przedsiębiorca nie zawiera umowy z tym pracownikiem.
Przedsiębiorca ma natomiast obowiązek uzgodnić z agencją na piśmie: rodzaj pracy, która ma być powierzona pracownikowi tymczasowemu; wymagania kwalifikacyjne konieczne do wykonywania pracy, która ma być powierzona pracownikowi tymczasowemu; przewidywany okres wykonywania pracy tymczasowej; wymiar czasu pracy pracownika tymczasowego i wreszcie miejsce wykonywania pracy tymczasowej. Musi więc zawrzeć z agencją pracy tymczasowej pisemną umowę, która będzie regulowała co najmniej powyższe kwestie.
Dodatkowo, przedsiębiorca jako pracodawca użytkownik powinien poinformować agencję na piśmie o wynagrodzeniu za pracę, której wykonywanie ma być powierzone pracownikowi tymczasowemu, oraz o wewnętrznych regulacjach dotyczących wynagradzania obowiązujących u danego pracodawcy użytkownika. Ponadto powinien poinformować o agencję warunkach wykonywania pracy tymczasowej w zakresie dotyczącym BHP.
Czy pracownik tymczasowy otrzymuje urlop?
Ostatnią kwestią, która zwykle budzi zainteresowanie przedsiębiorców, jest kwestia urlopów. Agencja pracy tymczasowej i pracodawca użytkownik mogą uzgodnić wykorzystanie przez pracownika tymczasowego urlopu wypoczynkowego w całości lub w części, w okresie wykonywania pracy tymczasowej, ustalając zarazem tryb udzielenia tego urlopu.
Dodatkowo, jeżeli okres wykonywania pracy na rzecz danego pracodawcy użytkownika obejmuje 6 miesięcy lub okres dłuższy, pracodawca użytkownik jest obowiązany umożliwić pracownikowi tymczasowemu wykorzystanie w tym okresie urlopu. W tym celu udziela (w terminie uzgodnionym z pracownikiem) czasu wolnego od pracy w wymiarze odpowiadającym przysługującemu temu pracownikowi urlopowi wypoczynkowemu.
Podsumowanie
Praca tymczasowa może znaleźć zainteresowanie w branży TSL. Jej kryteria są na tyle luźno określone, że w zależności od konkretnej sytuacji i potrzeb przedsiębiorstwa, można rozważyć zatrudnienie pracownika tymczasowego. Całokształt warunków współpracy z agencją pracy tymczasowej będzie wymagał zawarcia z nią kompleksowej umowy regulującej współpracę pomiędzy podmiotami i wszystkie istotne aspekty, np. odpowiedzialność za działania pracownika tymczasowego.
Przy zawarciu takiej umowy warto skorzystać z usług profesjonalnej kancelarii, posiadającej doświadczenie w tej dziedzinie.
Artykuł ukazał się w czasopiśmie Eurologistics nr 4/2021