Roszczenia za wypadek zagraniczny

Kierowca środka transportu odpowiada za wypadek z samego faktu podjęcia jazdy, dlatego bierze odpowiedzialność za zły stan techniczny pojazdu, uszkodzone opony oraz niekorzystne warunki pogodowe. Ponadto użytkownik ma obowiązek przestrzegania przepisów ruchu drogowego oraz dostosowania prędkości do warunków panujących na drodze. Przy zderzeniu dwóch pojazdów, należy ustalić przyczynę powstania wypadku i zakres winy zasiadającego za kółkiem. Na jego rozmiar wpływa wiele elementów, szczególnie istotne jest właśnie naruszenie przepisów ruchu drogowego oraz możliwość uniknięcia wypadku przez każdą ze stron.

Numer polisy

Sądy cywilne są związane wyrokiem skazującym wydanym przez sąd karny. Ponadto sądy biorą pod uwagę przyjęcie mandatu karnego przez kierowcę na przykład za spowodowanie stłuczki, ponieważ oznacza przyznanie się do winy. Dlatego jeżeli użytkujący środek transportu miał wypadek a ponadto został uszkodzony towar i pojazd, przyjęcie mandatu może spowodować odmowę wypłaty odszkodowania od sprawcy.

Właściciele firm transportowych powinni uczulać swoich kierowców, by przy każdym wypadku, do którego doszło poza granicami Polski, zawsze wzywali policję, ponieważ późniejsze ustalenie przebiegu wypadku i winnych może okazać się niemożliwe. Ponadto w niektórych państwach np. we Francji brak wezwania policji sprawia, że wszyscy uczestnicy wypadku są uznawani za winnych. Niezbędne jest ustalenie numeru polisy oraz ubezpieczyciela sprawcy.

Accident statement

Do obowiązków kierowcy (z punktu widzenia interesów naszego przedsiębiorstwa) należy spisanie notatki o przebiegu wypadku i zdobycie numerów imion, nazwisk i numerów telefonów osób, które widziały zdarzenie. Użytkownik środka transportu jak i świadkowie mogą zostać później wezwani do sądu w celu złożenia zeznań.

Warto wykonać zdjęcia miejsca wypadku oraz uszkodzonych pojazdów, ponieważ będą one dowodem w sprawie. Poza tym, to przecież na ich podstawie biegły sądowy będzie mógł ustalić przebieg wypadku i winę w jego powstaniu. Prowadzący pojazd powinni posiadać druk oświadczenia o wypadku drogowym (w wersji angielskiej nazwa się accident statement) i spisać oświadczenie wraz ze sprawcą. Stanie się ono dowodem, co do osoby sprawcy oraz przebiegu wypadku.

Różnice w roszczeniach

Warto wskazać, do którego sądu można wysłać pozew o odszkodowanie oraz jakie prawo będzie stosowane w danej sprawie. Sytuacja bywają niezwykle skomplikowane – na przykład, jeśli do wypadku doszło we Francji, sprawcą jest obywatel Belgii, a poszkodowanym to pracownik polskiej firmy transportowej.

Do oceny skutków wypadku stosuje się prawo państwa, w którym doszło do szkody. Dlatego wypadek we Francji jest oceniany według prawa francuskiego (Code Civil), a w RFN według prawa niemieckiego (Bürgerliches Gesetzbuch). Co do zasady, przewoźnik może domagać się odszkodowania za naprawę pojazdu, holowanie oraz uszkodzony towar. Jednak roszczenia będą różnić się w zależności od państwa. Przewoźnik powinien posiadać dowody na poniesienie szkody np. wycenę sporządzoną przez rzeczoznawcę, zapłacone faktury oraz reklamacje od zleceniodawców.

Sąd ma możliwości

Pozew o odszkodowanie można wytoczyć w sądzie państwa, w którym doszło do wypadku na przykład w Niemczech. Ponadto dopuszczalne jest złożenie pozwu w kraju sprawcy lub kraju siedziby ubezpieczyciela. Jednak poszkodowany przewoźnik ma prawo złożyć pozew również w sądzie polskim właściwym dla jego siedziby. Pozwala na to V Dyrektywa Komunikacyjna[1]. W takim przypadku sprawę będzie rozstrzygał sąd polski, przy zastosowaniu przepisów obowiązujących w innym państwie. Możliwe jest powołanie biegłego co do treści na przykład prawa francuskiego.

Ponadto, zgodnie z rozporządzeniem o przeprowadzaniu dowodów, sąd polski może zwrócić się do sądu zagranicznego o przesłuchanie świadków lub przeprowadzenie dowodów[2]. Sąd ma również prawo, by zwrócić się za pośrednictwem Ministerstwa Sprawiedliwości o dostarczenie dokumentów przez zagraniczną policję. Ponadto sąd dysponuje możliwościami wezwania przewoźnika do złożenia zaliczki na koszty doręczenia korespondencji według stawek obowiązujących w danych państwie.

Tłumaczenie dokumentów

Warto pamiętać, że wszystkie dokumenty w języku obcym muszą zostać przetłumaczone przez tłumacza przysięgłego, aby polski sąd mógł je rozpatrzyć. To naturalnie generuje koszty. W przypadku gdy jedna ze stron wytoczy pozew we własnym państwie, inni uczestnicy nie mogą złożyć kolejnego pozwu w tej samej sprawie ponieważ zachodzi stan sprawy w toku (lis pendent)[3]. Dlatego jeżeli ubezpieczyciel sprawcy odmówi wypłaty odszkodowania, nie warto czekać z wytoczeniem pozwu, ponieważ sprawca może domagać się odszkodowania w swoim państwie.

V Dyrektywa Komunikacyjna pozwala na zgłoszenie szkody do zagranicznego ubezpieczyciela sprawcy wypadku. Każdą europejska firma ubezpieczeniowa posiada własnego reprezentanta do spraw roszczeń w Polsce, którym jest polska firma ubezpieczeniowa. Aby ustalić kto jest reprezentantem warto skorzystać z portalu Polskiego Biura Ubezpieczeń Komunikacyjnych[4].

Po zgłoszeniu szkody do zagranicznego ubezpieczyciela, przekazuje on swoje decyzje i uwagi do reprezentanta w Polsce. Poszkodowany przewoźnik otrzyma odpowiedź w języku polskim od polskiego ubezpieczyciela. Jednak w przypadku odmowy wypłaty odszkodowania, należy pozwać ubezpieczyciela zagranicznego.

Fot. Mercedes

[1] Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/103/WE z dnia 16 września 2009 r. w sprawie ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z ruchem pojazdów mechanicznych i egzekwowania obowiązku ubezpieczania od takiej odpowiedzialności (tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz. U. L 263 z 07.10.2009, s. 11-31).

[2] Rozporządzenie Rady (WE) nr 1206/2001 z dnia 28 maja 2001 r. o współpracy między sądami Państw Członkowskich w zakresie przeprowadzania dowodów w sprawach cywilnych lub handlowych, DZ.U. WE nr L 174/1 27.6.2001 s.121.

[3] Rozporządzenie Rady (WE) NR 44/2001 z dnia 22 grudnia 2000 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych.

[4] http://www.pbuk.pl/pl/lista-reprezentantow