Ślad węglowy w Delphi

Wielu organizacjom udało się dokonać imponującego postępu w zakresie określania oraz raportowania emisji CO2. Coraz więcej firm za główny cel stawia sobie redukcję emisji CO2 oraz wyznacza w tym zakresie ściśle określone cele. Wciąż jednak istnieje wiele przeszkód, które uniemożliwiają ich szybkie i skuteczne osiągnięcie.

Firma Delphi, wiodący globalny producent komponentów motoryzacyjnych, znalazła kreatywne rozwiązanie, które pozwoli na określanie oraz w dalszej kolejności ograniczanie tzw. śladu węglowego (ang. carbon footprint, CF).

Rodzaje emisji CO2

Protokół GHP (Greenhouse Gas Protocol) dzieli emisje gazów cieplarnianych na trzy poziomy: emisje bezpośrednie pochodzące z działalności kontrolowanej przez organizacje; emisje pośrednie związane ze zużyciem zakupionej elektryczności, ciepła lub pary, które wynikają z działalności jednostki raportującej, ale mają źródło w obiektach posiadanych i zarządzanych przez inną jednostkę; inne emisje pośrednie, występujące w łańcuchu wartości organizacji obejmujące m.in. działania związane z transportem za pomocą pojazdów nieposiadanych ani niezarządzanych przez jednostkę raportującą oraz inne działania niekontrolowane przez daną jednostkę.

O ile większość całkowitej emisji danego koncernu związana jest z działalnością kontrolowaną, o tyle jednak zagadnienie pozostałych emisji pośrednich mogących mieć w wielu przypadkach równie istotny udział nie zostało jeszcze zgłębione. Oznacza to, że wiele organizacji nie skorzystało jeszcze z możliwości wprowadzenia istotnych zmian, aby redukować emisje gazów cieplarnianych.

Współpraca Delphi z dostawcami usług logistycznych

Firma Delphi, która posiada zakłady produkcyjne i centra techniczne w 32 krajach oraz rozbudowany międzynarodowy łańcuch dostaw, w porę zareagowała na niepokojące prognozy emisji CO2 oraz ich konsekwencje dla światowego biznesu. Transport, zaliczany do emisji pośrednich, stał się jednym z głównych punktów współpracy pomiędzy Delphi a dostawcami usług logistycznych (ang. Logistics Service Provider, LSP). Jej celem jest zrozumienie skutków oddziaływania różnych rodzajów transportu na środowisko naturalne oraz wypracowanie wspólnych metod na ich obniżenie.

W ostatnich dwóch latach dział logistyki korporacyjnej Delphi pracował nad strategią, której celem jest dobór właściwych metodologii obliczania poziomu emisji oraz znalezienie rozwiązań, aby je skutecznie obniżać.

W 2011 roku firma Delphi rozpoczęła proces śledzenia emisji pochodzących z transportu – w systemie ładunków całopojazdowych (ang. full truck load, FTL) oraz ładunków lotniczych. W 2012 roku zakres poszerzono o ładunki morskie. Natomiast w roku 2013 o ładunki drobnicowe (ang. less than truck load, LTL), wykorzystując autorską metodologię obliczania tych emisji w oparciu o wskaźniki opublikowane przez World Resources Institute (WRI).

Większość przedsiębiorstw w Europie zleca swoje operacje logistyczne wyspecjalizowanym dostawcom takich usług (outsourcing usług logistycznych). W konsekwencji zleceniodawcy nie posiadają bezpośredniego dostępu do danych dotyczących zużycia energii oraz paliw, dzięki którym mogliby łatwo szacować swoją emisję. Nie posiadając takich danych, nadawcy mogą określać emisję CO2 pochodzącą z operacji transportowych jedynie przy użyciu metody opartej na aktywności.

Metodologie obliczania emisji CO2

Metoda obliczania emisji CO2 oparta na aktywności zakłada następujące zasady:

Emisja CO2 = ilość transportu podzielona przez rodzaj transportu x średni transport

Dystans dzielony przez sposób transportu x średni wskaźnik emisji CO2 na tono-km dzielony przez rodzaj transportu

[emisja CO2 w tonach = tona x km x g CO2 na tono-km / 1 000 000]

Najprostszym jednak, a jednocześnie najbardziej dokładnym sposobem wyznaczania emisji pochodzących z transportu jest obliczanie zużycia energii i/lub paliwa przy użyciu standardowych współczynników konwersji emisji, które umożliwiają zamianę wartości energii lub paliwa na emisję CO2. Delphi zachęca dostawców usług logistycznych, którzy posiadają dostęp do danych dotyczących zużycia paliwa, aby gromadzili dane tego typu.

Metoda oparta na zużytej energii korzysta z następującego wzoru:

Emisja CO2 = zużycie paliwa x wskaźnik konwersji emisji paliwa

[emisja CO w tonach = litry x kg CO2 na litr paliwa / 1 000]

Najbardziej istotnymi parametrami, które oddziałują na dokładne wartości emisji dla każdego rodzaju transportu, są: wskaźnik załadunku czyli stopień wykorzystania maksymalnej pojemności każdego pojazdu; udział tzw. ‘pustego przebiegu’ związany z podstawieniem pojazdów do kolejnych punktów załadowczych; efektywność energetyczna pojazdu, pociągu lub statku, która zależy od wielu czynników takich, jak budowa silnika, specyfikacja pojazdu, pociągu lub statku, sposób prowadzenia, średnia prędkość, sytuacja na drodze, infrastruktura drogowa, topografia, itp.; intensywność zużycia węgla w źródle energii, czyli ilość emitowanego CO2 przypadająca na jednostkę zużytej energii, bezpośrednio przez silnik spalinowy pojazdów lub pośrednio w operacjach frachtowych zasilanych energią elektryczną. W pojazdach z silnikami spalinowymi zużycie węgla zależy od właściwości stosowanego paliwa (tj. tradycyjny diesel, biopaliwa, gaz LPG, itp.).

Obie opisane powyżej metody obliczeń można łatwo dostosować do obliczeń dotyczących transportowania ładunków z punktu A do B. Posiadając wiedzę dotyczącą początku trasy pojazdu, wagi oraz celu dostawy, można obliczyć emisję na podstawie jednej z proponowanych metodologii. W Delphi używana jest metodologia opublikowana w poradniku GHG Protocol.

Liczenie emisji w skonsolidowanych frachtach

Wyzwanie stanowi obliczenie emisji przypadającej na poszczególnych nadawców w skonsolidowanym frachcie. Nawet jeżeli znane są dane dotyczące zużytego przez pojazd paliwa, informacje na temat innych ładunków przewożonych przez ten sam pojazd najczęściej nie są dostępne.

W odpowiedzi na to wyzwanie zespół logistyków Delphi opracował algorytm na podstawie następujących danych: wartość usług świadczonych przez operatora logistycznego w danym okresie, udział procentowy ceny paliwa w całkowitym koszcie frachtu, średnia cena paliwa w danym okresie, ilość przesyłek, całkowita waga, wskaźnik emisji CO2 / litr oleju napędowego.

Z tak przeprowadzonej analizy można otrzymać następujące dane: Ilość zużytego paliwa, waga przewożonych materiałów / dystans wyrażone w tono-kilometrach, emisja CO2 w danym okresie.

Firma Delphi, wiodący globalny producent komponentów motoryzacyjnych, znalazła kreatywne rozwiązanie, które pozwoli na określanie oraz w dalszej kolejności ograniczanie tzw. śladu węglowego (ang. carbon footprint, CF).

Metodologia ta pozwala na wykonywanie obliczeń bez konieczności dostępu do szczegółowych danych, które posiadają dostawcy usług logistycznych. Jest to możliwe, gdyż metoda ta oparta jest o szereg założeń, jak na przykład: optymalne średnie wykorzystanie pojazdu na poziomie 75%.

Dodatkowe informacje od dostawców usług logistycznych są przydatne przy większej dokładności obliczeń, np. wykorzystania zasięgu linii danego operatora logistycznego, dokładnej trasy, jaką przebywa towar, itp.

Dostawcy usług logistycznych często postrzegają te dane jako wrażliwe dla utrzymania swojej przewagi konkurencyjnej i z tego powodu nie chcą ich udostępniać. Rzeczywiste koszty transportu mogłyby zostać wykorzystane jako argument do negocjacji ze strony klientów. Wydaje się, iż gromadzenie i umożliwianie wglądu w tego typu dane pozwoliłoby podkreślić albo słabą wydajność, albo wyższą efektywność stosowanych rozwiązań.

Zarówno dostawcy usług logistycznych, jak i zleceniodawcy powinni dążyć do stworzenia wspólnej kultury biznesowej, dzięki której dane dotyczące emisji CO2 byłyby dostępne dla obu stron w operacyjnych i komercyjnych sektorach wzajemnej współpracy. Branża logistyczna powinna wspierać ów proces poprzez standaryzację zarówno danych otrzymywanych wskutek obliczeń, jak również używanych do tego celu metodologii.