Żeby wszystko grało

Transport instrumentów muzycznych, w przeciwieństwie do przewozu dzieł sztuki wizualnej nie jest objęty osobnymi regulacjami prawnymi. W takiej sytuacji szczególnie ważnym atutem staje się doświadczenie firmy przewozowej z danym typem ładunku. Kryterium to stosowane jest między innymi przez osoby zarządzające mieniem Filharmonii Świętokrzyskiej. Zwłaszcza że, jak mówi kierownik Działu Administracji i Kadr tej instytucji, Helena Witkowska, brak dalekich wyjazdów przekłada się na niewielkie koszty, a co za tym idzie na stosowanie prostszych procedur.

Delikatne przedmioty

Gdy obiektem umowy jest jednorazowy przewóz, filharmonia kieruje zapytanie ofertowe do trzech przedsiębiorstw (to minimalna liczba kandydatów przy tej formie wyboru usługodawcy). Jedna z firm zyskała już taką znajomość oczekiwań klienta, że od pewnego czasu większość zadań realizuje ten sam kierowca, umiejący dostosować swój styl jazdy do przewożonego ładunku.

Ułatwienie dla zleceniobiorców stanowi fakt, że Filharmonia posiada własne skrzynie transportowe („case’y”) stanowiące zabezpieczenie instrumentów. Przewoźnik powinien jedynie zadbać o ich załadunek i unieruchomienie. Pierwsze z tych zadań realizowane jest za pomocą podnośników, drugie – przy użyciu pasów i miękkich wypełnień. Zdaniem Heleny Witkowskiej, polem, na którym firma transportowa może się wyróżnić, są nie tyle techniki załadunku, co właściwości używanych pojazdów, a szczególnie obecność klimatyzacji i innych udogodnień. Bardzo istotne jest też podejście kierowcy, a konkretnie jego świadomość, że ma do czynienia z naprawdę delikatnymi przedmiotami.

Jak podkreśla nasza rozmówczyni, Filharmonia Świętokrzyska jest gotowa zainteresować się nowym oferentem, ale oprócz ceny musiałby on przekonywać także dużą dbałością o instrumenty. Główny wymóg formalny, jaki powinni spełniać przewoźnicy, to posiadanie ubezpieczenia OC o wartości dorównującej cenie przewożonego ładunku. Kieleckie koncerty łączące muzykę rozrywkową (pop i rock) z brzmieniem orkiestry są najczęściej organizowane przez samą filharmonię. Przy takich wydarzeniach opieka nad transportowanymi instrumentami pozostaje w gestii solistów.

Muzyk transportowcem

Przewóz wykonawców muzyki rozrywkowej wraz z ich instrumentami jest osobnym zagadnieniem. Artyści, z którymi udało nam się porozmawiać, dysponują własnym transportem bądź wynajmują busy. Jednoosobowa firma, której kapitał to samochód mieszczący do dziewięciu osób oraz fakt, że właściciel budzi zaufanie jako kierowca, może śmiało ubiegać się o zlecenia od wschodzących gwiazd sceny i liczyć na zbudowanie długoletnich relacji.

Młody przedsiębiorca prowadzący facebookowy profil „Transport zespołów muzycznych” wymienia wśród swych klientów Tomasza Lipińskiego z Brygady Kryzys, grupę Poparzeni Kawą Trzy, Macieja Maleńczuka, Harlem, Oddział Zamknięty, OCN, Wojciecha Pilichowskiego, Spirit, Corruption oraz „wiele mniej znanych na polskim rynku muzycznym zespołów, którym życzy sukcesów”. W opisie strony ujawnia też, że stara się rozwijać również jako muzyk. By być bliżej ulubionej dziedziny, gotów jest pomagać przy noszeniu sprzętu i jego rozstawianiu przed koncertami, zająć się sprzedażą albumów i gadżetów czy pełnić funkcję road managera.

Cztery rodzaje przewozu

Mysłowickie przedsiębiorstwo Transit Tomasz Waroński posiada kilkunastoletnie doświadczenie w przewożeniu muzyków. Zaczęło się od współpracy z pochodzącą z tego samego miasta grupą Negatyw. Później dołączyły Myslovitz, współtworzony przez muzyków Negatywu i Myslovitz rockandrollowy projekt Penny Lane oraz inne śląskie zespoły – Łzy i Darzamat. Jednym z ciekawszych epizodów w historii firmy był przewóz Smashing Pumpkins przy OFF Festiwalu.

Wiedza zdobyta w kontaktach z muzykami sprawiła, że Tomasz Waroński nawiązał współpracę z oferującą kompleksową obsługę koncertów spółką Target Sound oraz zaczął zajmować się techniką sceniczną. Jest to działalność uzupełniająca ofertę przedsiębiorstwa przewozowego, ale niekiedy może stanowić argument decydujący o jego wyborze. Jak powiedział nam właściciel mysłowickiej firmy, bywa, że przy organizacji koncertu zatrudnione są aż cztery przedsiębiorstwa transportowe (nie licząc przewożących ochronę i dostarczających catering). Osobno przewozi się:

• zespół, osoby z obsługi technicznej oraz „backline”, czyli elementy takie jak zestaw perkusyjny, wzmacniacze gitarowe czy przedwzmacniacz basowy,
• nagłośnienie,
• oświetlenie,
• scenę.

Stawka za 1 kilometr

Nasz rozmówca realizował do tej pory pierwsze i ostatnie z tych zadań. Flotę jego przedsiębiorstwa tworzą: Mercedesy – bus osobowy (dla ośmiu pasażerów i kierowcy) zwany „VIP Busem”, autobus mieszczący 21 pasażerów i kierowcę, bus towarowo-osobowy (kierowca, pięciu pasażerów i bagaż), autobus dla 50 osób i duży pojazd dostawczy (o DMC do 3,5 t), pięcioosobowy kombivan Opel Combo oraz ciężarowy Renault o ładowności 8 t, mający skrzynię o długości 8,5 m. Same zespoły rzadko korzystają z większych pojazdów (grupom o większych potrzebach transportowych wystarczy 21-osobowy bus z przyczepką), ale przy przewozie elementów sceny wykorzystywane są pojazdy ciężarowe.

Podanym na stronie internetowej Transit Tomasz Waroński stawkom za wynajem poszczególnych pojazdów towarzyszy informacja, że ceny te mogą być one przedmiotem negocjacji. Wyjściowy koszt ośmioosobowego busa z kierowcą (VIP Bus) to 1,85 zł + VAT za 1 km. Za autobus, który jest w stanie przewieźć 21 osób oraz za pracę jego szofera zapłacić trzeba 2,50 zł + VAT za 1 km. Jeżeli kierowca z busem angażowany jest na cały dzień a koncert odbywa się w regionie, w którym działa firma, ustalana jest kwota ryczałtowa 500-600 zł.

Wynajem pojazdu ciężarowego kosztuje 3 zł netto za kilometr. Stawka VAT doliczana przy transporcie zespołów to 8 procent. Podatkiem o takiej wysokości objęty jest bowiem przewóz osób. Przy dowozie sceny obowiązuje stawka 23 procent.

Stawki za przewóz zespołów ujawniane są czasem na stronach internetowych firm oraz w portalach ogłoszeniowych.

Przeprowadzki z pianinem Analogicznie liczony jest VAT dla usług przeprowadzkowych. To właśnie firmy prowadzące tego typu działalność chętnie podkreślają swoje przygotowanie do przewozu pianin i fortepianów. Choć wydawałoby się, że posiadanie instrumentu klawiszowego jest już kwestią indywidualnych zainteresowań a nie „wyznacznikiem dobrego domu”, zapotrzebowanie na transport tego typu ładunków jest niemałe. W czasie, gdy pracowaliśmy nad artykułem, na giełdzie clicktrans.pl widniało jedenaście zapytań o przewóz pianin i fortepianów oraz cztery dotyczące innych instrumentów. Dla porównania – ofert dotyczących antyków i dzieł sztuki było 9, choć aż 28 oferentów szukało usługodawcy, który mógłby przetransportować dla nich… łódź.

Przewóz instrumentów (przede wszystkim fortepianów) jako swoją specjalność przedstawia między innymi mieszczące się w Kościelnej Wsi w woj. wielkopolskim przedsiębiorstwo Music-Trans posiadające kilka samochodów dostawczych oraz pojazd ciężarowy Mercedes-Benz Atego o ładowności do 12 t. Na temat rozwiązań wykorzystywanych do transportu pianin i fortepianów napisały na swych stronach warszawska firma EXpress Przeprowadzki oraz łódzka Fortis Przeprowadzki. Wymieniły one: pasy transportowe używane do przenoszenia instrumentów po klatkach schodowych, futerały chroniące frontową część pianina, wózki transportowe na kółkach, sanki fortepianowe oraz dźwig wykorzystywany do wciągania instrumentów na piętro domu.

Pianina i fortepiany

EXpress Przeprowadzki zajmuje się też transportem zespołów muzycznych. Podobny zakres usług oferuje przedsiębiorstwo Eleganckie Przeprowadzki Warszawa publikujące wśród dokumentów z referencjami rekomendację od Teatru Polskiego, dla którego przewoziła fortepian stanowiący element scenografii. Orientacyjne stawki za transport dużych instrumentów klawiszowych są dość łatwe do ustalenia. Działająca od 1955 roku warszawska Firma Transportowa “Połeć”, która wymienia wśród swych stałych klientów Uniwersytet Muzyczny im. F. Chopina w Warszawie oraz Filharmonię Narodową, jako wyjściowe ceny podaje od 300 zł za pianino i od 400 zł za fortepian. Do cen tych należy doliczyć opłaty za wnoszenie instrumentu na każde piętro oraz za dodatkowe kilometry przy przewozie poza Warszawę.

300 i 400 zł to też kwoty wyjściowe podawane przez pracującą między innymi dla Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina oraz dla Towarzystwa Fryderyka Chopina firmę Przeprowadzki, Przewóz Pianin i Fortepianów Andrzej Wejgt, która informuje również o kosztach wnoszenia instrumentów na piętra. W przypadku pianina są to 30 zł za wnoszenie i 25 zł za znoszenie, a w przypadku fortepianu – 40 zł za wnoszenie oraz 30 zł za znoszenie. Kaliska firma Transport Raniś za przewóz pianin i fortepianów o długości do 2,1 m pobiera opłatę 1,5 zł/km (z sumą minimalną 150 zł) a przy instrumentach dłuższych – 1,8 zł/km (z sumą minimalną 200 zł). Dużego problemu nie stanowi też zgromadzenie danych co do kosztów urządzeń ułatwiających pracę. Przykładowo, zakup transportera schodowego (pianoplanu), wykorzystywanego nie tylko przy instrumentach, to koszt około 27 000 zł.

Pasja i transport

Jak można wywnioskować ze słów naszych rozmówców oraz z materiałów publikowanych na stronach internetowych, za inwestycjami powinna iść chęć poznania specyfiki zagadnienia. W niszach rynkowych związanych z przewozem zespołów czy też pianin i fortepianów najlepiej poczują się osoby zainteresowane muzyką lub budową instrumentów, chcące połączyć swe pasje z pracą w transporcie.