Zrównoważony transport
Przymiotnik „zrównoważony” robi od kilkunastu lat ogromną karierę. Pojawia się przed niemal wszystkimi rzeczownikami, od diety po globalny rozwój gospodarczy i społeczny. Można by to uznać za modę, gdyby nie fakt, że kryją się za nim rzeczywiste wyzwania przed jakimi staje nasza przyszłość.
Zrównoważony transport definiowany jest jako zaspokajanie i kształtowanie potrzeb transportowych w sposób efektywny ekonomicznie, uzasadniony społecznie i gospodarczo oraz minimalizujący negatywny wpływ użytkowania środków transportu i infrastruktury transportowej na środowisko naturalne i społeczne. Budowa systemu zrównoważonego transportu jest jednym z wielu działań, podejmowanych przez międzynarodową społeczność w odpowiedzi na wyzwania cywilizacyjne związane ze zmianami klimatycznymi, koniecznością ochrony środowiska oraz perspektywą wyczerpywania się nieodnawialnych zasobów naturalnych.
Przymiotnik „zrównoważony” – także w odniesieniu do transportu – to zatem nie moda lecz konieczność. Jest kluczem strategii przyjętej przez Unię Europejską na najbliższe dziesięciolecia. Każdy kraj i każda branża musi uwzględniać jej wymogi.
– Przemysł motoryzacyjny należy niewątpliwie do ścisłej czołówki branż realizujących w praktyce założenia strategii zrównoważonego rozwoju – podkreśla Jakub Faryś, prezes Polskiego Związku Przemysłu Motoryzacyjnego. – Europejscy producenci wydali w 2009 r. 38,2 mld euro na badania i rozwój – najwięcej spośród wszystkich gałęzi przemysłu. W ciągu najbliższych dwóch lat branża motoryzacyjna będzie inwestować w rozwój technologii czterokrotnie więcej niż w rozbudowę sieci zakładów produkcyjnych i dwukrotnie więcej niż w marketing i reklamę. Badania zmierzają głównie w kierunku udoskonalenia technologii pozwalających na oszczędne zużywanie paliwa oraz ograniczanie emisji szkodliwych substancji do atmosfery. Dzięki temu np. współczesny samochód ciężarowy zużywa przeciętnie o 35% paliwa mniej niż pojazd sprzed 30 lat.
Jednak samo zaangażowanie technologiczne przemysłu na pewno nie wystarczy. Budowa systemu zrównoważonego transportu jest oczywistym wyzwaniem dla znacznie szerszego grona podmiotów, w tym zwłaszcza dla koncernów paliwowych, branż kooperujących z motoryzacją, firm logistycznych oraz samych użytkowników aut. Także dla parlamentów, rządów oraz władz samorządowych. Zrównoważony transport stanowi wspólny cel kompleksowych, zintegrowanych działań w wielu obszarach.
Producenci paliw muszą pracować nad nowymi generacjami benzyn i olejów napędowych, producenci materiałów konstrukcyjnych dla przemysłu motoryzacyjnego powinni dostarczać coraz bardziej wytrzymałe i odporne elementy nadwozi i podzespoły. Zadaniem branży logistycznej jest doskonalenie komputerowych systemów optymalizujących trasy zaopatrzeniowe i tzw. potoki ładunków. Kierowcy muszą pilnie uczyć się ekodrivingu i ogólnej kultury jazdy, parlamenty uchwalać prawa, które promowałyby użytkowanie pojazdów spełniających najbardziej restrykcyjne normy emisyjne, rządy pilnować rozbudowy infrastruktury drogowej i nie zaniedbywać rozwoju alternatywnego transportu modalnego a samorządy budować inteligentne systemy sterowania ruchem miejskim, ścieżki rowerowe i przyjazny transport publiczny.
