Transport drogowy w nowej gospodarce cyfrowej

Kary za przekroczenie nacisku, Brexit, pojazdy na paliwa alternatywne vs TCO, prawne aspekty monitorowania środków transportu – te i wiele innych tematów poruszyliśmy podczas konferencji odbywającej się pod hasłem „Technologie i prawo w transporcie drogowym”. Spotkanie odbyło się przy współpracy z firmami Cargonexx, Continental, Lellek, Profika Broker, Ruptela, Texa, Trimble, które miały stoiska, część z nich prelekcje a Lellek oddał do testowania nowe Audi z wieloma nowinkami technologicznymi.

Opony stanowią około pięć procent kosztów użytkowania ciągników siodłowych i naczep. Jednak zastosowanie inteligentnych rozwiązań w zakresie zarządzania ogumieniem pomaga zoptymalizować blisko połowę kosztów operacyjnych floty – także tych związanych z paliwem, zarządzaniem, administracją, naprawami. Pomoże w tym system Conti Connect, pozwalający na kontrolę temperatury i ciśnienia w kołach w czasie rzeczywistym.

Krzysztof Otrząsek i Szymon Winkler opowiadali o tym w sposób niezwykle obrazowy, na przykładzie doświadczenia, w którym spadek ciśnienia wywoływał alarm na panelu menedżera floty, z określeniem, czy to poważna sprawa. Naturalnie system uwzględnia sytuacje, gdy opona się dopiero nagrzewa/ma niższą temperaturę z przyczyn eksploatacyjnych. Zarządca transportem może zresztą samodzielnie ustalać alerty.

Taniej już było

Z Bożeną Ogar z firmy Profika Broker podyskutowaliśmy na temat odzyskiwania pieniędzy za szkody w Niemczech, a także bieżącej sytuacji na rynku ubezpieczeń. – Niestety, nie mam dla państwa dobrej wiadomości: taniej już było, trudno liczyć na spadki cen. Oczywiście są sposoby, by je zminimalizować jak na przykład stosowanie monitoringu floty czy też działania prewencyjne związane m.in. ze szkoleniami doskonalenia jazdy – tłumaczyła Bożena Ogar.

Warto także zwrócić uwagę na odpowiednią dokumentację związaną ze szkodą. Bezproblemową wypłatę z OC przewoźnika lub OC kierowcy wspomoże notatka zawierająca datę szkody, szczegółowy opis zdarzenia oraz uszkodzeń. Uszkodzenia powinny być odnotowane w liście przewozowym. Protokół szkody trzeba spisać w obecności odbiorcy, obie strony muszą go podpisać. Należy wykonać dokumentację zdjęciową – cztery zdjęcia po przekątnej z czterech stron, z widocznym numerem rejestracyjnym, z niezbyt daleka, na tej samej wysokości, tak, by była widoczna cała sylwetka auta. Do tego uwieczniony numer VIN, stan licznika, uszkodzenia.

E-truck

Zaprezentowano również urządzenie o nazwie e-Truck. – System składa się z małego interfejsu, wpinanego do złącza diagnostycznego środka transportu, współpracującego z aplikacją zainstalowaną na smartfonie kierowcy. Telefon jest podłączony do Internetu, gdzie wysyła dane, które ze specjalnie zaprojektowanego portalu odczytuje mechanik – opowiadał Mariusz Wierzbicki z firmy Texa.

Gdy w trakcie jazdy zapala się kontrolka „awaria”, kierowca zwykle nie potrafi ocenić, z jaką sytuacją ma do czynienia. Sytuacja rodzi problem stricte logistyczny: gdzie jechać? jak daleko? czy serwis będzie czekać na pojazd? Dzięki zastosowaniu eTruck, mechanik jest informowany „z automatu”, że pojazd, który obsługuje ma problem i jaki to kłopot. Dlatego może być lepiej przygotowany na wizytę. Aplikacja działająca na smartfonie kierowcy dostarcza także szereg użytecznych informacji dla niego i menedżera transportu dotyczących stylu jazdy, aktualnych błędów, parametrów pracy samochodu, danych z tachografu, itp.

Monitoring w zgodzie z prawem

W firmach transportowych coraz powszechniejszy staje się monitoring pojazdów. Wprowadzić go jednak trzeba w zgodzie z majestatem prawa, o czym mówiła Małgorzata Kosela-Rębowska z kancelarii Rębowski Kosela. – Cele, zakres oraz sposób zastosowania monitoringu ustala się w układzie zbiorowym pracy, regulaminie pracy lub w obwieszczeniu – jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie ma obowiązku ustalenia regulaminu pracy. O wprowadzeniu monitoringu musi powiadomić kierowcę nie później niż dwa tygodnie przed jego uruchomieniem. Na piśmie trzeba przekazać informacje o celach, zakresie i sposobach realizacji monitoringu – opowiadała Małgorzata Kosela-Rębowska.

Co ważne, a wiele firm o tym zapomina, pracodawca musi oznaczyć pojazdy, że są monitorowane – w sposób widoczny i czytelny, za pomocą odpowiednich znaków lub ogłoszeń dźwiękowych, nie później niż na jeden dzień przed jego uruchomieniem. – Na razie kontrolerzy do tego nie przywiązywali aż takiej wagi, ale to tylko kwestia czasu, więc warto zadbać również o tę formalność – dodaje Kosela-Rębowska.

Dostawcze (nie tylko) na prąd

Najbardziej zapracowanym prelegentem był Filip Opoka z NGL Wiater. Nie dość, że miał swoje dwie prezentacje, to jeszcze wystąpił w zastępstwie Macieja Mazura z Polskiego Stowarzyszenia Paliw Alternatywnych. – Teoretycznie na rynku mamy coraz więcej pojazdów użytkowych i ciężarowych na gaz CNG, LNG, prąd. Problem, głównie w przypadku aut ciężarowych, jest z ich dostępnością – powiedział Filip Opoka.

Jeśli chodzi o pojazdy dostawcze, klient ma do wyboru coraz więcej ekologicznych alternatyw, o czym zresztą pisaliśmy na łamach Truck&Business Polska. Pojazdy na prąd rozwija Volkswagen, Mercedes, Renault, Nissan, Iveco. Branża TSL zaczyna badać potencjał EV w ramach wykonywanych operacji.

Ważną rolę w rozwoju nowych technologii może odegrać ustawa o elektromobilności. Zakłada ona między innymi, że do końca 2020 roku w każdym mieście powyżej 300 000 mieszkańców będzie 210 stacji ładowania aut elektrycznych, w miastach 150 000-299 999 mieszkańców – 100 stacji a w miastach 100 000-149 999 – 60 stacji. Do tego w każdym mieście powyżej 100 000 mieszkańców – 2 stacje CNG.

Z kolei Fundusz Niskoemisyjnego Transportu pozwala na dotacje do zakupu pojazdów elektrycznych, napędzanych na CNG, LNG. Wynoszą one do 30 procent kosztów kwalifikujących (cena nabycia oraz VAT jeżeli nie ma możliwości odliczenia) i, w zależności od rodzaju samochodu, do 36 000 zł lub 75 000 zł. Można także liczyć na dotacje do zakupu infrastruktury związanej z tankowaniem/ładowanie środków transportu – do 50 procent kosztów kwalifikujących. Niestety, tutaj także są szczegółowe ograniczenia kwotowe.

Odwołanie do 21 kwietnia

Jednym z najgorętszych tematów ostatnich dni marca w branży transportowej była kwestia kar za przekroczenie nacisku osi napędowej – w związku z korzystnym dla przewoźników wyrokiem Komisji Europejskiej. Swego czasu Polska naruszyła prawo unijne, wprowadzając ograniczenia dla swobodnego ruchu pojazdów o maksymalnym nacisku osi napędowej wynoszącym 11,5 tony.

– Jak na razie nie wiadomo czy wyrok obejmie tylko przewozy międzynarodowe czy też krajowe. Zatem według obecnych interpretacji, dotyczy on przewozu międzynarodowego, gdy ciągnik nie przekroczył dopuszczalnej d.m.c., nacisk osi napędowej miał wyższe wartości niż dopuszczalne dla danej drogi, ale niższe niż 11,5 t. Jeśli firma transportowa nie zaskarżyła decyzji o nałożeniu kary do sądu administracyjnego, ma zaledwie miesiąc, na złożenie wniosku o wznowienie postępowania – do 21 kwietnia. To nic nie kosztuje. Jeśli kara została zaskarżona do sądu administracyjnego, trzeba w ciągu trzech miesięcy złożyć skargę o wznowienie postępowania. Ale tutaj trzeba zwrócić uwagę na pewne koszty – komentuje Dawid Korczyński, Prawnicytransportu.pl.

Długi i alimenty

Mecenas Korczyński mówił również o nowych przepisach dotyczących zajęcia długów alimentacyjnych i innych zobowiązań kierowców. Należy sprawdzić akta osobowe pracowników i ustalić, czy w kadrze mamy użytkowników ciągników siodłowych, przeciwko którym prowadzone są egzekucje alimentów i czy prawidłowo wywiązują się z nowych obowiązków. Zmiana w prawie dotyczy tylko egzekucji alimentów i świadczeń wypłacanych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów. Nie obejmuje ryczałtów, obejmuje diety.

Monitoring w praktyce

O stosowaniu nowych technologii w firmie transportowej oraz codziennej działalności przedsiębiorstwa opowiadała Bogumiła Jadczak z Eurotrans. Prezentacja odbyła się w formie wywiadu na żywo, a w rolę zadającego pytania wcielił się moderator konferencji – Tomasz Czarnecki. – Monitorujemy pojazdy, używając przy tym komunikatora. Kierowcy wcześniej są informowani o tego typu działaniach, podpisując stosowne oświadczenia. Zależy nam też bardzo na bezpieczeństwie, dlatego oprócz standardowych kontroli, przeprowadzamy we własnym zakresie okresowe przeglądy środków transportu, naczep i ogumienia – opowiadała Bogumiła Jadczak.

– Kierowcy, jeśli chcą używać telefonu podczas jazdy, muszą skorzystać z zestawu głośnomówiącego. Przed wyjazdem w trasę użytkownik ciągnika siodłowego zobowiązany jest do sprawdzenia stanu technicznego pojazdu, uzupełnienie płynów spryskiwacza, działanie świateł i wycieraczek oraz stanu ogumienia. Korzystamy z aplikacji WebEye, co w znacznym stopniu ułatwia nam planowanie tras przejazdów oraz czasu dojazdu z uwzględnieniem zmieniających się warunków na drodze – dodała Jadczak.

Zagadkowy Brexit

Do dnia konferencji nie byliśmy pewni jak będzie wyglądała prelekcja związana z Brexitem. Działania Brytyjczyków w tym zakresie zaprzeczają niekiedy logice. Rozmowy związane z wystąpieniem z Unii Europejskiej, jego formą lub brakiem zdają się nie mieć końca, a czasu nikt nie zatrzyma. Wszystko to dotyka między innymi polskich przewoźników.

Jak mówił Radosław Pluciński z kancelarii Pluciński i Partnerzy, polskie firmy przejęły 25 procent przewozów między Wspólnotą a Wyspami Brytyjskimi. Komisja Europejska pod naciskiem władz naszego państwa zawarła umowę, która pozwoli na utrzymanie dotychczasowych usług transportowych przez polskich spedytorów, łącznie z kabotażem. Nawiązano również współpracę z francuską administracją w sprawie warunków odpraw w Calais. Zjednoczone Królestwo jest dla Polski trzecim co do wielkości rynkiem eksportowym – dziennie do Anglii wjeżdża 1200 ciężarówek z rejestracją mającą PL z boku.

Co ciekawe, o czym się głośno nie mówi, problem wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej jest szczególnie dotkliwy dla Irlandii. Od czasu podziału tego kraju na część północną, należącą do Zjednoczonego Królestwa i południową, tworzącą osobny kraj, powstało 275 punktów granicznych. Tymczasem cała wschodnia granica UE liczy 137 przejść granicznych. Trudno przewidzieć, który z bardziej lub mniej prawdopodobnych scenariuszy znajdzie zastosowanie w praktyce.

Scenariusze względem Irlandii:

• Pozostawienie Irlandii Płn. w unijnym obszarze celnym

• Wprowadzenie elektronicznych odpraw celnych

• Przesunięcie punktów granicznych na lotniska i portów morskich

• Scenariusz „twardej granicy”

• Zjednoczenie Irlandii

Spory z ubezpieczycielem

Radosław Pluciński opowiadał także o tym jak rozwiązywać spory z ubezpieczycielem. – Od każdej decyzji towarzystwa ubezpieczeniowego należy się odwołać, nie poniesiemy przy tym żadnych kosztów. Może dotyczyć ona zarówno decyzji o zaniżonej wypłacie, jak i od decyzji odmownej.Termin na złożenie reklamacji jest tożsamy z terminem przedawnienia się roszczeń o odszkodowanie. Co do zasady mamy na to trzy lata, ale jeżeli roszczenia wynikają ze szkody powstałej na skutek przestępstwa (zbrodni lub występku) – czas wynosi 20 lat. Ubezpieczyciel musi udzielić odpowiedzi bez zbędnej zwłoki, ale nie później niż w terminie 30 dni od otrzymania pisma – tłumaczył Radosław Pluciński.

Jeśli chodzi o działania w sądzie, opłata od pozwu wynosi 5 procent wartości przedmiotu sporu, jednak nie mniej niż 30 złotych i nie więcej niż 100 000 złotych. Jeśli przegramy, poniesiemy między innymi koszty sądowe (opłaty od pism, koszty biegłych, koszty mediacji), koszty przejazdów do sądu strony lub jej pełnomocnika oraz równowartość zarobku utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie, wynagrodzenie pełnomocnika.