Standardy podwyższają bezpieczeństwo

Działania spedytora i przewoźnika, mające na celu zwiększenie bezpieczeństwa ładunku o wysokiej wartości rynkowej, mogą koncentrować się na sferze formalno-prawnej lub operacyjnej. Problematyka formalno-prawna związana jest przede wszystkim z umowami, zagadnieniami ubezpieczeń i regulacjami prawnymi dotyczącymi kradzieży lub uszkodzenia ładunku. Czynności te należy wykonać, zanim ładunek wartościowy ruszy w trasę. Operacyjne aktywności podejmowane są w konkretnych procesach zachodzących podczas przewozu kontenera z cennym towarem.

Zabezpieczenie formalno-prawne

Spedytor powinien zadbać o przejrzystość najważniejszych dokumentów dotyczących przyszłego transportu. Dzięki temu uniknie sytuacji, w której – po dokonanej kradzieży lub uszkodzeniu ładunku – następuje gorączkowe przeszukiwanie umów i ustalanie strony odpowiedzialnej za naprawienie szkody. Dobra umowa maksymalnie precyzuje obowiązki jej sygnatariuszy. Dodatkowym „motywatorem” do ich przestrzegania są wiążące się z sankcjami finansowymi umowy karne. Należy pamiętać również o sporządzeniu – analogicznych do umów z klientem – dokumentów z podwykonawcami, np. przewoźnikiem drogowym.

Spedytor powinien zadbać o przejrzystość najważniejszych dokumentów dotyczących przyszłego transportu

Nie wolno zapominać o komplementarnych polisach ubezpieczeniowych typu OCS, OCP, ubezpieczeniu Cargo oraz polisie ubezpieczeniowej klienta. Posiadanie wszystkich naraz pozwala uniknąć nieporozumień podczas procedury roszczeniowej. Przy wyborze firmy ubezpieczeniowej należy się kierować zakresem oraz warunkami ochrony i umowy gwarancyjnej.

Aby podwyższyć poziom bezpieczeństwa, a co za tym idzie usługi przewozu, spedytor i przewoźnik powinni posiadać odrębne, specjalnie dedykowane dla wartościowych towarów struktury operacyjne. Powinno się również maksymalnie ograniczyć liczbę osób zaangażowanych w przewóz ładunków wartościowych. Służą temu upoważnienia spedytora i przewoźnika oraz prowadzony rejestr podwykonawców.

Działania operacyjne na drodze

Działania operacyjne możemy podzielić na te dokonywane na: odcinku lądowym, terminalu kontenerowym oraz na odcinku morskim. W przewozie lądowym spedytor ma zdecydowanie największe pole działania, jeśli chodzi o zabezpieczenie ładunku wartościowego.

Przed wynajmem kontenera spedytor weryfikuje jego stan techniczny. Wszelkie dziury, wgniecenia lub wady konstrukcyjne są niedopuszczalne i powinny być ostrzeżeniem przed potencjalnymi problemami.

Istotny jest staranny dobór podwykonawców, czyli firm posiadających własny tabor, odpowiednie doświadczenie na rynku, stabilną pozycję finansową i małą rotację wśród kierowców. Samochody powinny być wyposażone w monitoring GPS dla przewoźnika i spedytora jednocześnie, umożliwiający śledzenie transportu podczas pokonywania trasy.

W celu zwiększenia bezpieczeństwa przewozu na odcinku lądowym należy zapomnieć o korzystaniu z giełd transportowych. Nie wolno udzielać informacji o przewożonym ładunku, zwłaszcza osobom postronnym, np. przez CB radio, jak również unikać nieuzasadnionych postojów, zjeżdżania z ustalonej trasy, doładowywania kontenera obcym towarem lub rozładowywania ładunku w miejscu innym niż wskazane w dokumentacji.

Środek transportu nie może pozostawać bez dozoru. W tym celu firma powinna zlecać przewóz dwóm kierowcom, eliminując w ten sposób wynikającą z przepisów potrzebę postoju. Jeśli jednak pojazdem kieruje jedna osoba, nie wolno jej stawiać ciężarówki z kontenerem w ostatnim rzędzie na parkingu. Chwilowy brak dozoru nawet przez kolegów z branży grozi utratą przyczepy z ładunkiem. W budowie świadomości owocne okazują się regularne szkolenia dla kierowców z zakresu bezpieczeństwa przewozu.

Dodatkową informacją przy wyborze armatora są wszelkiego rodzaju certyfikaty uzyskane dzięki właściwemu wykonaniu usługi przewozowej

Rozwiązaniem, które nie wymaga dodatkowych kosztów, jest mapowanie trasy. Po ustaleniu drogi dzieli się ją na etapy, po pokonaniu których kierowca jest zobowiązany do przesłania informacji o statusie przesyłki. Należy zadbać także o dwudziestoczterogodzinny telefoniczny kontakt z kierowcą.

Odprawy: eksportowa odbywająca się bezpośrednio u nadawcy i importowa prowadzona u odbiorcy gwarantują, że plomba jest założona na kontenerze „od drzwi do drzwi”, co utrudnia grupom przestępczym kradzież.

Na terminalu

Sytuacje, gdy na terminalu kontenerowym dochodzi do kradzieży lub uszkodzenia ładunku, są niezwykle rzadkie. Przy wyborze terminala przedsiębiorstwo powinno kierować się ostrymi kryteriami. Terminal o wysokim stopniu bezpieczeństwa jest ogrodzony, monitorowany; posiada zdefiniowany system kontroli wartowników, instalację alarmową oraz nowoczesny sprzęt przeładunkowy. Przed powierzeniem kontenera dobrze jest sprawdzić, czy na terenie terminalu nie doszło do łamania procedur Międzynarodowego Kodeksu Ochrony Statku i Obiektu Portowego (ISPS).

Na odcinku morskim

Redukcja ilości przeładunków jest pierwszym krokiem do zwiększenia bezpieczeństwa na odcinku morskim. Należy również wybierać armatorów respektujących zasady (ISPS). Na jednostce powinien obowiązywać definitywny zakaz wstępu do obszarów zastrzeżonych i dostępu do ładunku osób nieuprawnionych.

Równie ważny jest też regularny trening przewoźników. Podczas szkoleń załoga dowiaduje się, jakie kroki należy podejmować w sytuacjach zagrożenia. Bezpieczeństwo ładunku wartościowego wzrasta dodatkowo, gdy na jednostce znajduje się certyfikowany oficer ochrony statku oraz w biurze armatora – drugi oficer ochrony.

Jeśli na drodze dochodzi do aktów bandytyzmu, warto zastanowić się nad ominięciem newralgicznych punktów morskich. W ostatnim czasie pojawił się problem somalijskich piratów porywających statki dla okupu. Niektórzy armatorzy zdecydowali się na zmianę trasy transportując ładunki przez Kanał Panamski.

Dodatkową informacją przy wyborze armatora są wszelkiego rodzaju certyfikaty uzyskane dzięki właściwemu wykonaniu usługi przewozowej. Na przykład certyfikaty Związku Aktywów Technologicznych TAPA mówią o tym, że armator ma doświadczenie w przewozie wartościowych ładunków i w związku z tym można liczyć na wysoki poziom usług transportowych. Związek został założony przez światowe koncerny, takie jak Samsung, Nike czy Philips i współpracuje tylko z zaufanymi przewoźnikami. Kolejnym atutem przewoźnika jest respektowanie norm ISO 28 000.