Test – Volvo FH 500 Globetrotter XL Euro5 SCR – Wyżyny sprawności

Najnowsza kabina modelu FH wzbudza szacunek, natomiast silnik D13C pobił absolutny rekord w zużyciu paliwa.

Większa moc i moment

Układ napędowy. Aby dostosować się do norm Euro, silniki samochodów ciężarowych były przede wszystkim ulepszane pod względem mocy i maksymalnego momentu obrotowego. Ta gama nie jest pod tym względem wyjątkiem, gdyż składa się z czterech silników zakwalifikowanych do grupy D13C o pojemności skokowej 12,8 litra i osiągających moc: 420, 460, 500, 540 KM. Każdy z nich zyskał 20 KM. Praca silnika rozpoczyna się od 1.400 obr./min (1.450 dla wersji 540) i dochodzi do 1.900 obr./min. Maksymalny moment obrotowy ma również tendencje wzrostowe (biorąc pod uwagę wszystkie modele tej marki) i rozpoczyna się od 2.100 poprzez 2.300 i 2.500, a kończy na 2.600 Nm przy pracy silnika odpowiednio od 1.000 przez 1.050 i 1.400 do 1.450 obr/min. A do cięższych zadań klienci będą mogli wybrać wersję D16G (16,1 l pojemności skokowej i od 540 do 700 KM).

Dostępność systemu EGR

Przed pojawieniem się modelu D13C można było dokonać wyboru między wersją D13A z systemem oczyszczania spalin SCR, lub D13B z systemem EGR. Na obecnym etapie zrezygnowano z tego podziału, gdyż chcąc sprostać przyszłym normom Euro6 należy połączyć obydwa te systemy.

W dziedzinie hamowania, a w szczególności jeśli chodzi o systemy wspomagania hamulca, to osiąga on moc 231 KM przy 2.300 obr/min. Następny z kolei jest hamulec silnikowy VEB (Volvo Engine Brake) z parametrami wzrastającymi do 408 KM przy 2.300 obr/min. Wersja VEB+ nadaje się na trasy o stromym profilu. Model ten pozwala na zatrzymanie silnika o mocy 510 KM i najczęściej pozwala na unikniecie kolejnej inwestycji jaką jest dodatkowy, bardzo ciężki, hamulec hydrauliczny.

Ergonomia i komfort. Kabina FH dostępna jest w czterech wersjach: krótka, z kuszetką, Globetrotter oraz Globetrotter XL. Ta ostatnia zasługuje na swoją nazwę, gdyż jest największa, a przez to najbardziej przestronna. Wysokość wnętrza wynosi 2,10 m, należy jednak sprecyzować, że w części środkowej ta wysokość wynosi 1,93 m. Wynika to z faktu, ciągle obecnego we wszystkich czterech wersjach tunelu silnika o wysokości 17 cm.

Wejście do kabiny odbywa się po trzech stopniach, z których pierwszy znajduje się w odległości 415 mm od ziemi. Podłoga pojazdu znajduje się relatywnie wysoko na odcinku 1.465 mm od ziemi. Należy również nadmienić, że drzwi wejściowe do kabiny maskują drugi i trzeci stopień.

Wierna dotychczasowym wersjom tablica rozdzielcza posiada wiele zalet: ergonomia, logiczny układ wnętrza, wysoka jakość wykończenia oraz skandynawska oszczędna forma, która z czasem zaczęła być postrzegana jako przestarzała. Nie ma jednak wątpliwości, że obecny, najnowszy model Volvo, zaprezentuje tablicę rozdzielczą całkowicie przemyślaną.

Ustawienia podłokietników zostały w ciągu ostatnich lat nieco podniesione, ale nadal niewystarczająco w porównaniu z innymi modelami prezentowanymi przez konkurencję. Natomiast pojemności schowków oddanych do dyspozycji kierowcy są imponujące. Ich objętość (bez konieczności poświęcania drugiej kuszetki) wynosi prawie 600 litrów, a jeśli wybierzemy szafę zamiast kuszetki, to uzyskamy 900 litrów! W skład wchodzą również bagażniki zewnętrzne, których pojemność jest również zaskakująco duża.

Problem pojawia się natomiast jeśli chodzi o przestrzeń wewnątrz pojazdu, która została zmniejszona w dwóch przypadkach z powodu systemu grzewczego w kabinie oraz urządzenia odpowiedzialnego za system informatyczny pojazdu. Kończąc temat, jedna z dwóch dużych szuflad umieszczona pod kuszetką może być wykorzystana jako lodówka.

Komfort kierowcy podczas odpoczynku lub postoju zapewnia kilka praktycznych nowości. Przede wszystkim centralna konsola usytuowana nad przednią szybą została otoczona z jednej i z drugiej strony dwoma dużymi schowkami oraz trzecim na środku. Takie rozwiązanie pozwala kierowcy na większą swobodę ruchów na przykład w trakcie przebierania się i rekompensuje w pewnym stopniu zbyt mocne nachylenie przedniej szyby. Drugim udogodnieniem jest oświetlenie wnętrza kabiny. W tym celu nad kierowcą zostało umieszczone pokrętło zaraz obok tachometru, które pozwala na różnego rodzaju regulację światła i na korzystanie z oświetlenia w dowolnym czasie.

Jeśli chodzi o główne sterowniki w pojazdach Volvo, tak jak w większości przypadków, hamulec ręczny umieszczony jest na tablicy rozdzielczej. Natomiast, co jest nadal specyficzne, konsola zmiany biegów jest usytuowana na równi z siedzeniem kierowcy pod podłokietnikiem.

Kolejną zaletą pod względem wygody we wnętrzu pojazdu jest kuszetka. Dolna kuszetka została tak zmodyfikowana, by móc ją przekształcić ze stylu szezlonga za pomocą składającej się części. System ten jest szalenie prosty i aż dziw, że nikt na to nie wpadł wcześniej. Nie zapomniano również o fotelu pasażera, który jest od teraz składany, co bardzo ułatwia życie na pokładzie.

Sensacyjne zużycie paliwa

Parametry i zużycie paliwa. Należy podkreślić, że nigdy nie doznaliśmy rozczarowania podczas testowania wszystkich trzech pojazdów z silnikiem 12,8 litra z gamy FH. A oto krótkie przypomnienie: FH12-460 (Euro3): 30,57 l i 82,20 km/godz.; FH13-480 (Euro5): 29,90 l i 82,79 km/godz. Tymczasem podczas opisywanego testu próbnego zostaliśmy jeszcze milej zaskoczeni, gdyż model FH500 osiągnął rekordowo niskie zużycie paliwa – 27,60 l przy średniej prędkości 86,47 km/godz.!

Są to rezultaty całkowicie sensacyjne. Analizując je, należy podkreślić dwa znaczące fakty: doskonałe rezultaty pierwszego i ostatniego etapu, czyli najłatwiejszego i najtrudniejszego. Dodatkowo „normalne” warunki jazdy pozwoliły na uzyskanie imponującej średniej prędkości pojazdu. Dla porównania FH16-600 osiągnął wynik 87,32 km/godz. mając do dyspozycji 160 KM i 650 Nm więcej. Wyniki nie byłyby kompletne bez zużycia paliwa AdBlue. Są one mało zaskakujące, gdyż całkowite zużycie tego paliwa to 11,68 litra na 748 km. Średnie zużycie wynosi zatem 1,55 l na 100 km. i 5,56 proc. w stosunku do zużycia paliwa zwykłego. Kolejne testy spełniające normy Euro6 dostarczą nam cennych wskazówek co do koniecznej pojemności zbiornika na AdBlue.

Z przeznaczeniem na dalekie trasy

Wrażenia podczas jazdy. Od dawna miejsce pracy kierowcy w Volvo traktuje się jako punkt odniesienia – wzór do naśladowania, dlatego też bardzo przyjemnie jest usiąść za kierownicą, którą w przeciwieństwie do innych marek ciężarówek reguluje się za pomocą niewielkiego pedału umieszczonego na podłodze po lewej stronie.

Zgodnie z aktualnym zapotrzebowaniem rynku, pojazd został wyposażony w automatyczną skrzynię biegów I-Shift z 12 biegami. Zaprezentowana w 2002 r., została ona kilkukrotnie przerobiona, żeby być jeszcze bardziej spójną, lżejszą, dyskretniejszą i oferującą więcej solidności, lekkości, a także cichego funkcjonowania. Stwierdzenie, że I-Shift jest prawdziwym rarytasem, który nie ma sobie równych w użyciu i funkcjonowaniu, nie jest niczym odkrywczym i pomimo, że konkurencji udało się osiągnąć podobny poziom, to jednak to właśnie I-Shift pozostaje dla wielu najlepsza.

Osłona przeciwsłoneczna nadal składa się z dwóch części, ale otwierają się one w stronę kierowcy, a nie w stronę przedniej szyby, co pozwala na zredukowanie efektu oślepiania przez słońce.

W kwestii słabych punktów można by wymienić przyciski sterownicze w kierownicy, które są zbyt uproszczone oraz dwie ręczne dźwignie zmiany biegów umieszczone po prawej stronie kierownicy, które są kłopotliwe w użyciu ze względu na ich położenie – za blisko kierownicy.

Wyciszenie jest bardzo dobre, jak również zawieszenie w pojeździe, które sprawia, że jazda jest naprawdę komfortowa.

Przyglądając się innym ciężarówkom, szybko można sobie zdać sprawę, że wielkość przedniej szyby nie należy do najokazalszych na rynku, a jej nachylenie należy do jednego z największych (12 stopni). Fakt ten nie zakłóca dobrej widoczności, jest to jednak problem natury technicznej, który niekorzystnie wpływa na opływowość pojazdu, co z kolei skutkuje ilością zużytego paliwa. Ten kłopot nie powinien się już pojawiać w modelach nowej generacji kabiny FH.

W kwestii mniejszego zużycie paliwa osiągnięto bardzo dużo, a to również dzięki dodatkowej funkcji przy skrzyni biegów I-Shift nazwanej Eco-Roll, zadaniem której jest rozłączenie napędu i przejście na tak zwany luz. Silnik pracuje więc w systemie stacjonarnym, idealnym do ograniczenia zużycia paliwa przy zjeżdżaniu z góry lub po płaskim terenie. Funkcja ta uaktywnia się za pomocą ręcznej przekładni przypisanej hamulcowi pomocniczemu i umieszczonej po prawej stronie kierownicy. Jednakże, wszyscy ci, którzy nie znają tego systemu, po ochłonięciu z zaskoczenia, z pewnością zadadzą sobie pytanie o skuteczność automatycznego dodania gazu w momencie kiedy reaktywujemy pedał gazu, ponieważ powoduje to dodatkowe niepotrzebne zużycie paliwa.

Rezultaty poprzednich testów

Marka/Model           Norma ekologiczna    Prędkość km/h   Zużycie paliwa l/100 km   Iloraz Renault Magnum

460                      Euro5                        85,33                 28,84                             2 847

Mercedes Actros

1844                     Euro5                       84,09                 28,81                             2 919

DAF XF105

460                       Euro5                       84,11                 30,52                             2 756

Volvo FH 480          Euro5                       82,79                 29,90                             2 768

Iveco Stralis

AS3 450                 Euro5                       82,78                 29,12                             2 843

Scania R480

Highline                Euro5                        85,33                 29,34                             2 908

Iveco Stralis

AS3 500                Euro5                        86,36                 29,76                             2 902

Tabela

Opis techniczny

Silnik

Typ – D13C/500

Poziom Euro – Euro5 SCR

Konfiguracja podwozia – 6 cylindrowe rzędowe

Wtrysk – Pompa wtrysku

Średnica cylindra x moment obrotowy – 131 x 158 mm

Pojemność skokowa – 12800 cm³

Kompresja – 17,8 : 1

Maksymalna moc – 500 KM

Prędkość obrotowa silnika – 1400-1900 obr/min.

Maksymalny moment obrotowy – 2500 Nm

Przy prędkości obrotowej silnika – 1050 obr/min – 1400 obr/min.

Elektryczność

Napięcie robocze – 24 V

Akumulatory – 2 x 170 Ag

Alternator – 120 A

Rozrusznik – 5,5 kW

Sprzęgło

Typ – Jednotarczowe suche

Średnica – 430 mm

Skrzynia biegów

Typ – Volvo I-Shift AT2612D

Biegi – 12

Redukcja pierwszego biegu – 14,94 – 1

Redukcja wyższego biegu – 1,00 – 1

Redukcja wstecznego biegu 4 biegi – 17,48-13,73-4,02-3,16

Oś przednia

Typ Ugięcie – 160 mm

Kąt obrotu – 50°

Nośność – 7500 kg

Oś tylna

Typ – Volvo RS1356SV

Redukcja – 2,79-1

Nośność – 13.000 kg

Układ kierowniczy

Charakterystyka – ZF8098

Średnica kierownicy – 450 mm

Zawieszenie

Charakterystyka – przód

Listwy paraboliczne

Charakterystyka – tył – pneumatyczne na – 4 miechy

Hamulce

Charakterystyka – Tarcze perforowane

Bezpieczeństwo – ABS, ASR, EBS, ESP, ACC

Hamulec – ręczny

Resory – na wszystkich kołach

Hamulec silnika – VEB+ 375 kW (510 KM) do 2300 obr/min.

Koła i opony

Rozmiar wieńcy koła – Alcoa 22,5 x 9,00

Rozmiar opon – 315/70 R22,5

Kabina

Typ – L2H3

Zawieszenie – Pneumatyczne

Fotel kierowcy – Komfortowy z wbudowanymi pasami bezpieczeństwa

Podstawowe wyposażenie

Przyciemniana przednia szyba, osłona przeciwsłoneczna, przyciemniane boczne szyby, elektrycznie otwierany dach, uchylne okienko w dachu, elektryczne i podgrzewane lusterka, fotel do spania dla pasażera, lampka nocna, budzik, ogrzewanie kabiny, klimatyzacja, lodówka  

Rozmiary i waga ciągnika

Ciężar według ustawienia biegów – 7.315 kg

DMC – 44.000 kg

Długość – 5.785 mm

Rozstaw osi kół – 3.600 mm

Szerokość – 2.495 mm

Wysokość – 3.849 mm

Szerokość użytkowa – 2.170 mm

Wysokość użytkowa – 2.100/1.930 mm

Szerokość użytkowa schodów – 450/340/355/350 mm

Kuszetka dolna – 2.050 x 750/700 mm

Pojemność zbiornika paliwa – 902 l