Rosną koszty transportu
Firma – również przewozowa – funkcjonuje po to, żeby zarabiać, im więcej tym lepiej. Żeby zwiększyć dochody można albo powiększać źródła przychodu, albo redukować koszty. Obecnie ogromna część aktywności biznesowej właścicieli firm transportowych w Polsce jest skupiona na...
Badania struktury kosztów w transporcie drogowym towarów prowadzi Zakład Badań Ekonomicznych Instytut Transportu Samochodowego.
W roku 2011 średni koszt 1 wozokilometra przebiegu w badanych przedsiębiorstwach przewozów międzynarodowych o dominującym udziale usług w relacjach z innymi krajami UE kształtował się od 3,38 do 3,68 zł/wozokm. Wzrost średnich kosztów 1 wozokm w zależności od wielkości przedsiębiorstwa kształtował się od 106 proc. w przedsiębiorstwach liczących 50 i więcej samochodów ciężarowych do 130 proc. w przedsiębiorstwach liczących do 5 samochodów ciężarowych.
Paliwo, praca, kapitał …
W roku 2010 badano kształtowanie się średnich kosztów 1 wozokilometra przebiegu zarówno w przewozach międzynarodowych (na rynku Unii Europejskiej i wschodnie), jak i w przewozach krajowych.
Wyniki obliczeń wskazują, że w zbadanych przedsiębiorstwach transportu ciężarowego, wykonujących przewozy taborem uniwersalnym powyżej 12,0 t dmc, średni koszt 1 wozokilometra przebiegu w relacjach z rynkami innych krajów UE wyniósł 3,09 zł i był o około 14 proc. wyższy w porównaniu z przewozami na Wschód.
Przede wszystkim na wyższy średni koszt 1 wozokm w relacjach z rynkami innych krajów UE mają wpływ wyższe koszty paliwa, które w 2010 r. wyniosły 1,26 zł/wozokm i stanowiły niespełna 41 proc. w strukturze kosztów 1 wozokm. Średnie koszty paliwa w relacjach przewozów z rynkami wschodnimi wynosiły 1,00 zł/wozokm, co wynika z niższych cen oleju napędowego poza granicami wschodnimi UE, w który zaopatrują się przewoźnicy.
Koszty paliwa dominują w strukturze kosztów we wszystkich relacjach rynkowych przewozów, ale najwyższy stanowiły w przewozach krajowych – niespełna 51 proc. Koszty pracy (wynagrodzenia kierowców wraz z delegacjami i ZUS) stanowiły od 17 proc. w transporcie krajowym (0,40 zł/wozokm) do 21,3 proc. w przewozach na rynki wschodnie (0,58 zł/wozokm) i 18,4 proc. do krajów UE (0,57 zł/wozokm).
Najniższe koszty kapitału (amortyzacji lub utraty wartości rynkowej taboru, koszty kredytów, leasingu itp.) wśród badanych przedsiębiorstw stwierdzono u przewoźników krajowych (0,25 zł/wozokm). Koszty kapitału w pozostałych grupach przedsiębiorstw wyodrębnionych z uwagi na specyfikę obsługiwanych rynków wynosiły od 0,42 zł/wozokm do 0,47 zł/wozokm.
Dugą grupę kosztów, pod względem udziału w strukturze średnich kosztów 1 wozokm przebiegu samochodów ciężarowych, stanowiły tzw. inne koszty (usługi remontowe i naprawy, ogumienie, ubezpieczenia środków transportu – AC, OC, podatki od środków transportu, opłaty drogowe, ryzyka transportowe, a także pozostałe koszty działalności transportowej przedsiębiorstw). W przypadku przedsiębiorstw operujących głównie na rynkach innych krajów UE koszty te były najwyższe (0,84 zł/wozom – 27 proc.). Przy tym stosunkowo znaczącą pozycję stanowiły tu koszty związane z opłatami drogowymi.
Diesel 165 proc. w górę
Porównując kształtowanie się średnich kosztów 1 wozokm w latach 2009 – 2011 w przedsiębiorstwach o dominującym udziale obsługi rynków UE, zauważyć można ich wzrost. Przyczyny były wielorakie, np. wzrost cen oleju napędowego nie tylko w Polsce, ale i na obszarze Europy. W latach 2009 – 2011 cena hurtowa oleju napędowego w Grupie Lotos wzrosła o około 25 proc., a od początku 2009 r. do końca 2011 r. wzrost ceny przekroczył 165 proc.
Prowadzone badania kosztowe wskazują także na wzrastające z roku na rok średnie wynagrodzenia kierowców. Środowiska przewoźników (np. Ogólnopolski Związek Pracodawców Transportu Drogowego) sygnalizują pojawiające się trudności w pozyskiwaniu odpowiednio przygotowanych do wykonywania zawodu kierowców (zawodowe prawo jazdy i świadectwo ukończenia kwalifikacji wstępnej). To zjawisko może być m.in. przyczyną żądania tej grupy zawodowej wzrostu wynagrodzeń.
