Płynne kompetencje ADR

Jednocześnie w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki z 18 lipca 2001 r. w sprawie trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych (Dziennik Ustaw 2001, Nr 79, poz. 849, z późn. zm.) sprecyzowano, że urządzeniami technicznymi, przy obsłudze których wymagane jest posiadanie kwalifikacji, których tryb nadawania jest w nim określony, są między innymi urządzenia do napełniania i opróżniania zbiorników transportowych, o czym mówi ust. 1 pkt. 12 załącznika nr 2 do tego rozporządzenia.

Zaświadczenie kwalifikacyjne

Są to przepisy jak najbardziej „krajowe”. Zaprzyjaźnione z Truck&Business Polska czasopismo „Towary Niebezpieczne” zadało zatem pytanie „właściwej władzy” w postaci Transportowego Dozoru Technicznego, jak należy w praktyce interpretować te zapisy. W uzyskanej odpowiedzi (TDT.T20-524-5064/08 z dnia 18 marca 2011 r.) podkreślono, że kwestie kwalifikacji osób obsługujących urządzenia do napełniania i opróżniania zbiorników transportowych reguluje wspomniana już regulacja Rozporządzenia Ministra Transportu z 20 września 2006 r. oraz ust. 1, pkt. 12 Załącznika Nr 2 do Rozporządzenia Ministra Gospodarki z 18 lipca 2001 r. w sprawie trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych (Dziennik Ustaw 2001, Nr 79, poz. 1349, z późn. zm.).

Na podstawie przytoczonych rozporządzeń, osoby obsługujące urządzenia do napełniania i opróżniania zbiorników transportowych (w tym cystern do przewozu towarów niebezpiecznych wg ADR) powinny posiadać stosowne zaświadczenie kwalifikacyjne w tym zakresie, wydane przez Transportowy Dozór Techniczny. Podkreślono, że delegacją do wydania rozporządzeń jest art. 22 ust. 3 Ustawy z 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (Dziennik Ustaw 2000, Nr 122, poz.1321, z późn. zm.), który określa, że osoby obsługujące i konserwujące urządzenia techniczne są zobowiązane posiadać zaświadczenia kwalifikacyjne, potwierdzające umiejętność praktycznego wykonywania tych czynności oraz znajomość warunków technicznych dozoru technicznego, norm i przepisów prawnych w tym zakresie. Reasumując, nie ma znaczenia, jakiej narodowości będzie wykonujący te operacje. Jeśli obsługa urządzeń NO (napełniających i opróżniających) odbywa się Polsce, to osoby wykonujące takie prace muszą posiadać uprawnienia nadane przez TDT!

Odpowiedzialny – właściciel bazy

Przytoczmy kilka ważnych zdań: „Obowiązek zapewnienia obsługi z odpowiednimi kwalifikacjami spoczywa na właścicielu (użytkowniku) bazy/stacji paliw/terminala, na których są zainstalowane urządzenia do napełniania i opróżniania zbiorników transportowych. Natomiast w przypadku, gdy na bazie/stacji paliw/terminalu, na których są zainstalowane urządzenia do napełniania i opróżniania zbiorników transportowych, napełniania cystern dokonują kierowcy, to powinni oni posiadać kwalifikacje w tym zakresie. Powyższe przepisy nie rozdzielają wymogu posiadania wyżej wymienionych zaświadczeń kwalifikacyjnych na obcokrajowców czy też obywateli polskich. Dlatego też każda osoba, która będzie obsługiwać na terenie Polski urządzenia do napełniania i opróżniania zbiorników transportowych powinna posiadać ww. zaświadczenia kwalifikacyjne.”

Mając na uwadze opisane powyżej wyjaśnienia dotyczące wymogu posiadania zaświadczeń kwalifikacyjnych przez osoby obsługujące na terenie Polski, urządzenia do napełniania i opróżniania zbiorników transportowych, należy stwierdzić, że osoby takie powinny posiadać zaświadczenia kwalifikacyjne wydane na podstawie przytoczonych przepisów.

W związku z tym, że zawód obsługującego urządzenia do napełniania i opróżniania zbiorników, jako „maszynista” obsługujący urządzenia do napełniania i opróżniania zbiorników transportowych jest zawodem regulowanym, a kwestie równoważności i wzajemnego uznawania kwalifikacji zawodowych uzyskanych w krajach członkowskich Unii Europejskiej reguluje Dyrektywa 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych (Dziennik Urzędowy UE L 255 z 30 września 2005 r., s. 22, z późń. zm.), która została implementowana do prawa polskiego Ustawą z 18 marca 2008 r. o zasadach kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach Unii Europejskiej (Dziennik Ustaw 2008, Nr 63, poz. 394, z późń. zm).

Egzamin z napełniania i opróżniania

Warto pamiętać, że egzamin dla kandydatów na obsługujących urządzenia musi składać się z dwóch części: teoretycznej i praktycznej. Teoretyczne zajęcia może prowadzić jednostka, która uzgodniła z TDT program, jednak część praktyczna musi być przeprowadzona na urządzeniu do napełniania i opróżniania zbiorników transportowych. Aby mógł być na nim przeprowadzony egzamin praktyczny w zakresie obsługi, musi ono spełniać wymagania Rozporządzenia Ministra Transportu z dnia 20 września 2006 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego, jakim powinny odpowiadać urządzenia do napełniania i opróżniania zbiorników transportowych (Dziennik Ustaw 2006, Nr 181, poz. 1335, z późn. zm.) oraz musi być urządzeniem objętym dozorem technicznym przez TDT. A zatem egzamin praktyczny może być przeprowadzony na instalacji odebranej przez TDT.