VAT a auta osobowe

Obecnie Ustawa o VAT w odniesieniu do aut osobowych oraz innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony przewiduje możliwość odliczenia z tytułu ich nabycia 60 procent kwoty podatku określonego w fakturze – nie więcej jednak niż 6000 zł. W praktyce więc, w większości przypadków przedsiębiorca może odliczyć jedynie 6000 zł od nabytego samochodu osobowego.

Jest sposób…

Możliwość odzyskania podatku VAT zawartego w cenie pojazdu mają jednak przedsiębiorcy prowadzący działalność w zakresie odprzedaży samochodów bądź też ich oddawania w najem, dzierżawę lub leasing. Pod warunkiem, że dany samochód jest wykorzystywany wyłącznie na te cele przez okres nie krótszy niż sześć miesięcy. Co bardzo istotne, najem, dzierżawa lub leasing nie muszą być najważniejszym przedmiotem działalności – kluczowe jest jedynie świadczenie tego rodzaju usług w odniesieniu do konkretnych pojazdów. Podejście to znajduje również potwierdzenie w stanowiskach organów podatkowych.

Ograniczenie prawa do odliczenia podatku VAT nie dotyczy także pewnych grup samochodów spełniających kryteria określone w Ustawie prawo o ruchu drogowym, między innymi vanów, samochodów wielozadaniowych czy pojazdów specjalnych. Nabycie ich daje pełne prawo do odliczenia neutralnego w swej istocie podatku VAT, a tym samym jest najbardziej pożądane przez przedsiębiorców.

Legendarne bankowozy

Przepisy prawa o ruchu drogowym, wśród przeznaczeń pojazdów specjalnych wskazują między innymi bankowozy. Oznacza to, że nabycie takiego samochodu, spełniającego określone wymogi techniczne z przeznaczeniem do wykonywania działalności opodatkowanej VAT (jako warunek niezbędny istnienia prawa do odliczenia VAT) powinno pozwalać na pełne odliczenie podatku VAT zapłaconego przy zakupie. Początkowo takie rozumienie przepisów było również akceptowane przez organy podatkowe w wydawanych interpretacjach indywidualnych. Jednakże wraz ze wzrostem popularności bankowozów, zmieniło się również podejście władz skarbowych.

Obecnie, wskazują one, że nie wystarcza wykorzystywanie bankowozu do działalności opodatkowanej zgodnie z jego przeznaczeniem jako pojazdu specjalnego, tj. do ochrony wartości pieniężnych (gotówki, czeków, weksli itp.). Konieczne jest jeszcze, aby przedmiotem działalności opodatkowanej VAT była właśnie ochrona przechowywanych lub transportowanych wartości pieniężnych.

Przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji z 7 marca 2013 r. (IPTPP4/443-510/12-8/ALN) stwierdził: „Aby móc odliczyć podatek naliczony przy zakupie bankowozu, pojazd ten winien służyć działalności opodatkowanej podatnika i to takiej, w której jego wykorzystywanie jest konieczne. (…) Jeśli przedmiotem prowadzonej działalności nie jest ochrona przechowywanych i transportowanych wartości pieniężnych (…) trudno mówić, że nabycie bankowozu następuje celem wykorzystania zgodnie z jego przeznaczeniem”*.

Będą nowe zasady

Aktualne zasady odliczania VAT, w tym dotyczące ograniczeń w prawie do odliczenia, na mocy derogacji Komisji Europejskiej (czyli zgody na odstępstwo od obowiązujących przepisów unijnych) mogą obowiązywać jedynie do końca 2013 r. Od nowego roku polskie przepisy muszą być zgodne z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości UE (sprawa Magoory), który stwierdził, że wprowadzenie ograniczeń w odliczeniu VAT od tzw. aut z kratką było niezgodne z prawem unijnym, ponieważ naruszało tzw. zasadę stand still. Tym samym możliwa byłaby sytuacja odmiennego traktowania samochodów osobowych i samochodów z kratką.

Ministerstwo Finansów wystąpiło więc do Komisji Europejskiej o kolejną derogację na lata 2014-2018, która umożliwi określenie nowych zasad odliczania podatku VAT. Mają one dotyczyć nie tylko wydatków związanych z nabyciem samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych (w tym aut z kratką), ale także paliw oraz innych wydatków eksploatacyjnych związanych z tymi pojazdami. Zaprezentowane przez Ministerstwo propozycje zmian przewidują ograniczenie możliwość odliczenia jedynie do 50 procent kwoty podatku naliczonego, nie więcej jednak niż 8000 zł. Zmieni się również katalog wydatków podlegających limitowanemu odliczeniu VAT. Podatnikom będzie przysługiwało 50 procentowe odliczenie od wydatków poniesionych na zakup paliwa, co jest pozytywną zmianą w stosunku do obecnych przepisów, które takiego prawa nie dają w ogóle. Z drugiej strony, ograniczona zostanie możliwość odliczania VAT od innych wydatków eksploatacyjnych, również do 50 procent kwoty VAT.

Permanentne zmiany

Proponowane jest również zrównanie wykorzystania pojazdów objętych derogacją do celów związanych z działalnością gospodarczą i celów prywatnych (bądź innych nie związanych z czynnościami opodatkowanymi VAT). Jak wynika z wyjaśnień Ministerstwa Finansów, zmiany te mają uprościć procedury poboru VAT i być korzystne szczególne dla małych i mikro przedsiębiorstw, w których samochody wykorzystywane są często także w celach prywatnych.

Zrozumiałe jest dążenie do poszukiwania rozwiązań pozwalających na pełne odliczanie VAT, takich jak bankowozy czy najem. Jednocześnie w dobie kryzysu budżetowego, państwo niechętnie podchodzi do wszelkich inicjatyw zmniejszających wpływy budżetowe. Z tym większą uwagą należy zatem śledzić prace dotyczące nowelizacji VAT od 2014 r. i być przygotowanym na dalszy rozwój wydarzeń.

Fot. Fotolia

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * 

Lepsze perspektywy dla podatników

Jak podaje Puls Biznesu, na początku kwietnia b.r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił indywidualną interpretację ministra finansów odmawiającą pełnego odliczenia VAT w przypadku wykorzystywania bankowozu w działalności prawniczej. Sprawa dotyczyła leasingowanego pojazdu wykorzystywanego m. in. do przewożenia wynagrodzenia i akt objętych tajemnicą adwokacką. Wg sądu nie ma znaczenia rodzaj działalności, w której wykorzystywany jest bankowóz. Jeżeli pojazd spełnia cechy pozwalające uznać go za pojazd specjalny i jest wykorzystywany do czynności opodatkowanych, podatnik ma prawo odliczyć VAT w całości, nie zaś tylko w 60 proc. czyli maksymalnie 6000 zł. To stwarza szanse na lepsze perspektywy dla podatników.