Połączyć to, co jeszcze nie połączone

Obecnie istnieje na świecie 15 mld urządzeń połączonych ze sobą, a do roku 2020 będzie ich około 50 mld. Technologia ta zmieni wiele w naszym szyciu i będzie mieć wpływ na sposób podejmowania decyzji w logistyce, w tym na to, jak towary są magazynowane, monitorowane, śledzone na trasie, serwisowane, dostarczane do klienta oraz w jaki sposób będą one zabezpieczone przed ewentualnym ryzykiem zniszczenia czy też utratą wartości konsumenckiej. Wszystko to stwarza możliwości dla nowych modeli biznesowych w logistyce.

Zrozumieć Internet rzeczy

W dzisiejszym społeczeństwie Internet jest często traktowany jako coś, co jest wszechobecne i wpływa na sposób w jakim żyjemy, pracujemy i komunikujemy się z innymi. Obecnie wchodzimy w nową fazę życia Internetu – w Internet rzeczy (IoT), czyli powiązane ze sobą fizyczne obiekty, które nie są komputerami w klasycznym rozumieniu tego słowa.

Technologia ta umożliwia wielorakie wykorzystanie „IoT” na przykład w inteligentnym, pasywnym budynku, do sterowania różnymi biznesowymi i domowymi aplikacjami oraz może być wykorzystana do zastosowań zewnętrznych np. do sterowania ruchem ulicznym dla optymalizacji przepływu pojazdów, do planowania tras w łańcuchu dostaw czy przy inteligentnym wykorzystaniu powierzchni magazynowej dla zmniejszenia ilości zapasów.

Jest to możliwe dzięki wykorzystywaniu w różnych dziedzinach nowych bezprzewodowych rozwiązań technologicznych takich jak: Bluetooth, RFID, Zigbee, Wi-Fi, 3G, LTE. Coraz częściej IoT jest zbieżnym odpowiednikiem technologii informatycznej (IT) i tak nazywanej technologii operacyjnej (OT). Technologia operacyjna to np. protokoły przemysłowej sieci i formularze do opisu zakładu przemysłowego, energetycznej sieci wysokiego napięcia, które są wspólne w środowisku biznesowym.

Naturalnie IoT obejmuje także większość zorientowanych na klienta urządzeń ściśle związanych z technologiami i ich zastosowaniami. Ważnym elementem praktycznych działań jest określenie systemu sterowania i aktualizacji oprogramowań tych urządzeń w taki sposób, aby procesy mogły być realizowane w cyfrowym świecie, tak jak np. kliknięcie w link aplikacji, które może być odpowiednikiem np. alarmu dźwiękowego w fizycznym świecie. Jesteśmy na początku rewolucji związanej z IoT, ponieważ obecnie mniej niż jeden procent wszystkich fizycznych obiektów mogłoby być wykorzystywanych w tej technologii. Cisco szacuje, że do roku 2020 będzie ponad 50 mld urządzeń, które będą wykorzystywać Internet, jednak komputery (PC, tablety i smartfomy) będą stanowić jedynie 17% tych urządzeń, pozostałe 83% będą stanowiły różne urządzenia związane z IoT, włączając w to odporne na zużycie inteligentne urządzenia domowe.

Internet wszystkiego (IoE) kontra Internet rzeczy (IoT)

Razem z fizycznymi obiektami także ludzie i nieuchwytne „rzeczy”, czyli procesy muszą być powiązane ze sobą w różny sposób. IoT umożliwia pewne typy powiązań, które łącznie tworzą tzw. Internet Wszystkiego (IoE – Internet of Everything). Mogą to być powiązania maszyny z maszyną (M2M), maszyny z osobą (M2P) lub osoby z osobą (P2P). Jak to wynika z rysunku IoE w ten sposób tworzy się sieć wzajemnych powiązań fizycznych obiektów z ludźmi, procesami i danymi. IoT i IoE to nie to samo. IoT jest jedynie jedną z kluczowych technologicznych możliwości tworzenia różnych powiązań. IoE wykorzystuje powiązania z chmurą komputerową, olbrzymimi zbiorami danych, współpracę ludzi (P2P) za pomocą sieci wideo, sieci społecznościowych, sieci mobilnych i bezpieczeństwa. Wszystkie te powiązania tworzą możliwości dla bezprecedensowych innowacji i transformacji w organizacjach. IoE nie jest podobny do IoT, ponieważ nie jest pojedynczą technologią, lecz większą platformą elektroniczną łączącą wiele technologii i umożliwiającą wiele powiązań.

Wszystkie te powiązania tworzą możliwości dla bezprecedensowych innowacji i transformacji w organizacjach

Aktualne obliczenia potwierdzają, że IoE może dostarczać 19 mld USD globalnej wartości w następnej dekadzie. Ta wartość może być rozumiana jako zysk uzyskany z IoE (np. z rynków, które nie istniały wcześniej), jak również z powodu przemieszczania się zysków od tych, którzy je tracą na rzecz tych, którzy zyskują (przejmują) w wyniku dynamiki związanej z rozwojem IoE.

Sam IoT będzie potencjalnie generował 8 mld USD globalnej wartości w ciągu następnej dekady, co będzie stanowić 42% globalnej wartości generowanej przez IoE. Ta wartość przypuszczalnie pochodzić będzie z pięciu najważniejszych (głównych) motorów rozwoju: 1) innowacji i dochodu, 2) wykorzystania aktywów, 3) łańcucha dostaw i logistyki, 4) podniesienia wydajności pracy, 5) wzrostu świadomości i doświadczeń klientów. Ocenia się, że łańcuchy dostaw i logistyka są w stanie wygenerować 1,9 mld USD potencjalnej wartości.

Wpływ IoT na logistykę

IoT rokuje większą skuteczność spłat należności dla operatorów logistycznych i ich biznesowych klientów. Te korzyści dotyczą całego łańcucha – magazynowania, transportu i dostaw na ostatniej mili.

Zastosowanie IoT w operacjach logistycznych ma fundamentalne znaczenie. Można monitorować w każdym momencie status paczek i ludzi w rzeczywistym czasie w łańcuchu dostaw, a także dokonywać pomiarów efektów i monitorować zmiany i to, co na bieżąco dzieje się w łańcuchu dostaw. Można również automatyzować procesy biznesowe, aby wyeliminować ręczne zapisy, poprawiać jakość i prognozowanie oraz obniżać koszty. Ponadto można optymalizować działania ludzi, systemów, współpracę oraz włączać w cały ten proces łańcucha dostaw analitykę.

IoT ma sens i jest przydatny w świecie logistyki, ponieważ istotne jest monitorowanie różnych aktywów wewnątrz łańcucha dostaw przy zastosowaniu różnych technologii i narzędzi. Ma sens również analizowanie ogromnej liczby danych, które są generowane jako rezultat różnych decyzji logistycznych, po to aby można je było później wykorzystać dla nowych rozwiązań. Obecnie jest właściwa pora, aby zastosować IoT w logistyce. W przemyśle wykorzystuje się już IoT. Technologia ta jest promowana poprzez wzrost wykorzystania mobilnych komputerów, konsumpcyjne wykorzystanie sieci IT i G5, analizę olbrzymich zbiorów danych, również uzyskiwanych od konsumentów, którzy domagają się rozwiązań bazujących na IoT. Kombinacja tych wszystkich czynników umożliwia operatorom logistycznym adaptowanie IoT w szerszym zakresie.

Sprzyjające okoliczności dla IoT w logistyce

Firmy, które planują wykorzystać technologię IoT, nie powinny skupiać się na wdrażaniu pojedynczych rozwiązań w ich operacyjnych działaniach w magazynach, transporcie czy w dostawach. Kluczem do sukcesu jest zrozumienie i wykorzystanie zbieżności występujących pomiędzy tymi wszystkimi rozwiązaniami. Na przykład samochód, który nie może być połączony z innym urządzeniem na parkingu z inteligentnym systemem parkowania, może spowodować kolizję przy parkowaniu, a paleta z wbudowanym sensorem nawigacyjnym, która może być efektywnie wykorzystana w systemie zarządzania nią w magazynie, w sklepie detalicznym nie znajdzie zastosowania.

Dlatego główna część zastosowań IoT będzie wymagać budowy i zarządzania inteligentną siecią aktywów powiązanych strukturalnie zarówno pionowo, jak i poziomo z wewnętrzną strukturą łańcucha dostaw.

Dawniej brano pod uwagę ogólnie obowiązujące wzorce powiązań występujące między różnymi gałęziami przemysłu – obecnie na pierwszym etapie trzeba wewnętrznie zespolić logistykę. Logistyka jest z natury rzeczy fragmentem działalności przedsiębiorstwa, gdzie mamy do czynienia z wieloma różnymi dostawcami stosującymi różne standardy. Dodatkowo, ponieważ logistyka jest dziedziną, która wykorzystuje sieć różnych powiązań w biznesie, koniecznością będzie przystosowanie tych sieci przed wdrożeniem nowego rozwiązania, a to wymaga znacznych inwestycji.

Efektywne wdrożenie IoT w logistyce będzie wymagać dobrej kooperacji i współpracy różnych graczy i partnerów oraz ich gotowości do inwestowania na wszystkich poziomach uczestnictwa wewnątrz łańcucha dostaw. W ten sposób powstanie ekosystem IoT.

Na osiągnięcie tego celu wpływ maja następujące czynniki:

• jasne i ustandaryzowane podejście dotyczące stosowania unikatowych identyfikatorów, etykiet, tagów, sensosrów dla różnych typów zasobów (wyrobów / produktów) oferowanych przez różne gałęzie przemysłu w skali globalnej;

• jednolita współpraca dla wymiany informacji w różnorodnym środowisku;

• budowa zaufania i odpowiedzialności za posiadane dane w ramach IoT,które napędzają łańcuchy dostaw;

• koncentracja na odpowiedniej architekturze IoT;

• zmiana opinii biznesowej i nastawienia do IoT, aby w pełni wykorzystać potencjał Internetu rzeczy.