Firmy zawalczą o zieloną energię

Już nawet 48 proc. średnich firm w USA pracuje nad pozyskaniem odnawialnych źródeł energii. Zdaniem ekspertów Deloitte podobnie będzie w Polsce. Głównym motorem ich działania jest możliwość zakontraktowania stałej, coraz bardziej konkurencyjnej ceny na energię wiatrową i słoneczną oraz dążenie do realizacji strategii zrównoważonego rozwoju.

Przykład idzie z góry

Rosnąca świadomość oraz potrzeby firm i ich klientów w zakresie ekologicznych rozwiązań są bardzo dobrze widoczne wśród największych firm globalnych. Wiele z nich postawiło sobie za cel wykorzystanie „zielonej” energii elektrycznej i skutecznie go realizuje. Jak pokazuje raport Deloitte, już nie tylko światowi liderzy podążają za tym trendem, ale także średnie firmy, które również poszukują optymalnych dla siebie sposobów na inwestycje w zaawansowane technologie energetyczne.

– W 2015 roku nabywcy korporacyjni na całym świecie podpisali kontrakty na rekordowe ponad 3,7 GW energii słonecznej i wiatrowej. Następnie zamówienia korporacyjne utrzymywały wysoki poziom, osiągając 2,5 GW na koniec 2016 roku. Coraz częściej firmy bez względu na wielkość myślą o pozyskaniu energii z odnawialnych źródeł. Niewątpliwym bodźcem są dla nich coraz bardziej atrakcyjne ceny energii wiatrowej i solarnej w porównaniu do energii konwencjonalnej – mówi Michał Lubieniecki, partner w Dziale Doradztwa Finansowego Deloitte.

– Przewidywalne koszty energii odnawialnej mogą stanowić zabezpieczenie przed przyszłą zmiennością cen paliw i CO2. Poza tym coraz więcej firm dąży do zrównoważonego rozwoju, podejmując działania na rzecz ochrony środowiska oraz zmiany klimatu często pod presją klientów którzy analizują „carbon footprint” swojego łańcucha dostaw, co również przekonuje ich do korzystania z OZE – dodaje.

Umowy PPA

Jak pokazuje raport Deloitte, 71 proc. firm z listy Fortune 100 planuje korzystanie z energii odnawialnej, a część z nich ma już podpisaną umowę na dostawę energii (PPA). Na świecie powstają zrzeszenia firm tworzone w celu propagowania zielonej energii. Przykładem jest utworzony w 2014 globalny ruch RE100, którego członkowie otwarcie zobowiązali się do wykorzystywania w 100 proc. energii odnawialnej. Obecnie firmy z RE100 kupują tyle samo energii odnawialnej co Polska lub cały stan New York.

Umowy PPA przybierają różne techniczne i prawne formy. Można na przykład wyróżnić fizyczne umowy PPA, w których aktywa wytwórcze oraz odbiorca energii podpięci są do tej samej sieci elektroenergetycznej, a poprzez umowę dystrybucji energii, odzwierciedlającą postanowienia kontraktu PPA, energia dostarczana jest do odbiorcy za pośrednictwem sieci.

Innym rodzajem są wirtualne (lub syntetyczne) umowy PPA, w których energia z odnawialnego źródła niekoniecznie fizycznie trafia do odbiorcy. Finansowe uzgodnienia pomiędzy odbiorcą i źródłem odnawialnym są podstawą rozliczeń pomiędzy stronami, odzwierciedlając zakontraktowane parametry, ceny zakupu energii oraz gwarancji pochodzenia.

– Proces aranżacji i negocjacji takich umów bywa złożony, ponieważ angażuje on kilka stron, odnosząc się do kwestii regulacyjnych i wymagając odpowiedniego dostosowania struktury i parametrów dostaw energii do wymagań konsumenta, możliwości producenta oraz warunków finansującego go banku – mówi Krzysztof Kadłubowski, menedżer w Dziale Doradztwa Finansowego Deloitte.

Nowa fala zapotrzebowania na OZE

Kontraktowanie zielonej energii obecnie zdominowane jest przez duże korporacje, jednak mniejsze firmy również mają ambitne cele w zakresie jej pozyskiwania. Poszukują one zasadniczo niższych wolumenów, mniej skomplikowanych umów PPA o krótszych i zmiennych warunkach. Dysponują także nieco mniejszą wewnętrzną wiedzą fachową oraz możliwościami analizy ekonomicznej czy skutków podatkowych i księgowych związanych z zawarciem umowy PPA.

– Projekty pozyskania odnawialnej energii w mniejszych firmach zazwyczaj nie są jeszcze bardzo wysokim priorytetem. Wyzwaniem jest często brak odpowiednich narzędzi do pomiaru zwrotu z inwestycji w projektach zarządzania energią oraz mniejsza uwaga, jaką media poświęcają średnim firmom w porównaniu z największymi korporacjami, przez co ich proekologiczne wysiłki pozostają mniej zauważalne – zaznacza Michał Lubieniecki.

Jednak potrzeby przedsiębiorstw, związane ze zrównoważonym rozwojem, skutecznie przyczyniają się do przełamywania trudności w kontraktowaniu zakupów zielonej energii. Według raportu Deloitte, spośród respondentów na amerykańskim rynku, którzy już pozyskują energię elektryczną z odnawialnych źródeł energii, większość czyni to za pośrednictwem PPA.

Sytuacja na rynku polskim

– Również w Polsce widzimy trend związany z odnawialnymi źródłami energii oraz rosnącą liczbę przedsiębiorstw dążących do ograniczania emisyjności produkcji. Wykorzystywanie zielonej energii przez polskie firmy, np. dzięki autoprodukcji zielonej energii lub jej zakupu z odnawialnych źródeł, jest szczególnie istotne z uwagi na relatywnie wysoką emisyjność, charakteryzującą naszą energetykę opartą w dużym stopniu na źródłach węglowych – mówi Krzysztof Kadłubowski. – Korzystanie z energii odnawialnej w naszych warunkach może więc w znacznym stopniu wpłynąć na zmniejszenie węgla w łańcuchu dostaw. Poza ekologią kluczowe są także aspekty ekonomiczne. Dzięki spadającym kosztom technologii oraz możliwości zaoferowania odbiorcy stabilnych cen w umowach PPA, OZE stają się coraz bardziej konkurencyjne – wyjaśnia.

– W przypadku polskiego sektora małych i średnich firm autoprodukcja zielonej energii w formie mikrogeneracji ma coraz większy sens nawet bez systemów wsparcia. Wynika to z rosnących cen energii (małe i średnie firmy są segmentem płacącym najwyższe ceny energii w Polsce) oraz możliwości uniknięcia w wielu przypadkach opłat dystrybucyjnych. Rosnące ceny energii elektrycznej oraz koszty jej dostarczenia z jednej strony oraz obniżające się koszty technologii z drugiej, będą dalej poprawiać ekonomikę mikrogeneracji – podsumowuje Michał Lubieniecki.

Pierwsze PPA w Polsce

Pierwszym przypadkiem ogłoszonej w Polsce PPA jest podpisana pomiędzy VSB a Mercedes-Benz Manufacturing umowa na dostawę zielonej energii z Parku Wiatrowego Taczalin do zakładu produkcji silników samochodowych. Fabryka całkowicie rezygnuje z energii pozyskiwanej z paliw kopalnych na rzecz długofalowego poboru energii elektrycznej i cieplnej ze źródeł odnawialnych – wiatru i biomasy.

Zielona energia elektryczna będzie dostarczana przez spółkę. bezpośrednio z oddalonego od Jawora o 12 km parku elektrowni wiatrowych Taczalin. Działająca od 2013 r. farma składa się z 22 turbin wiatrowych firmy Senvion, o mocy znamionowej 2,05 MW każda oraz wysokości piasty 100 m. Łącznie park elektrowni wiatrowych osiąga moc znamionową 45,1 MW. Przy rocznej produkcji energii elektrycznej na poziomie około 109 GWh, park Taczalin jest w stanie pokryć szacowane roczne całkowite zapotrzebowanie jaworskiej fabryki.

Z kolei zielona energia cieplna dla jaworskiej fabryki będzie produkowana z biomasy (pellet), czyli zrębków drewna pochodzących w większości z plantacji tzw. wierzby energetycznej. Jawor stanie się wzorem dla ponad 30 fabryk sieci Mercedes-Benz Cars na świecie.