Wcześniejsze zwalnianie więźniów w Wielkiej Brytanii a ekstradycja Polaków

Wychodząc naprzeciw problemowi przepełnionych więzień rząd Wielkiej Brytanii wprowadza nowe regulacje mające łagodzić presję na system penitencjarny poprzez wcześniejsze zwalniania więźniów. W tym kontekście pojawia się pytanie co z ewentualną ekstradycją znacznej części Polaków.

Kancelaria AM International Solicitors oferuje wsparcie osobom zagrożonym ekstradycją oraz pomoc w interpretacji nowych przepisów.

Od września 2024 roku rząd brytyjski wprowadził zmiany, które pozwalają na wcześniejsze zwalnianie więźniów po odbyciu 40% kary, zamiast dotychczasowych 50%. Nowe regulacje dotyczą większości więźniów z wyrokami poniżej pięciu lat. Nie obejmują jednak one przestępstw takich jak terroryzm czy przestępstwa seksualne.

Zwolnienia w kontekście ekstradycji

Wcześniejsze zwalniania z więzień w Wielkiej Brytanii wpływają także na decyzje dotyczące ekstradycji, m.in. polskich obywateli. Wiele z tych spraw dotyczy Europejskich Nakazów Aresztowania (ENA) wydawanych przez polskie sądy.

Jednym z kluczowych elementów jest ocena, czy osoba wydana do Polski zostanie zwolniona z więzienia w wyniku przepisów o warunkowym zwolnieniu (np. po odbyciu połowy wyroku). W Polsce system ten jest elastyczny i zależy od decyzji sądów, które oceniają zachowanie więźnia, jego postawę oraz inne okoliczności.

Jednym z przykładów wpływu wcześniejszych zwolnień na decyzje ekstradycyjne była sprawa Andrysiewcz v Sad OKregowy w Lodzi. W tej sprawie sąd angielski analizował polski system warunkowego zwolnienia oraz fakt, że oskarżona spędziła wiele miesięcy w brytyjskim areszcie oczekując na decyzję ekstradycyjną. Argument obrony wskazywał, że po ekstradycji do Polski oskarżona niemal natychmiast zostanie warunkowo zwolniona. W takiej sytuacji sąd w Wielkiej Brytanii może podjąć decyzję o zatrzymaniu osoby w Wielkiej Brytanii i wcześniejszym zwolnieniu jej w Wielkiej Brytanii zamiast wysyłać ją do Polski.

W sprawie tej sędzia zwrócił uwagę, że:

•    Polski system warunkowego zwolnienia zależy od indywidualnych ocen sądu, a nie jest automatyczny, jak w Wielkiej Brytanii.

•     Brytyjskie sądy muszą zachować ostrożność w próbach przewidywania decyzji sądów zagranicznych, aby nie ingerować w ich kompetencje.

Niejednolitość orzecznictwa

Nie wszystkie brytyjskie sądy podchodzą do tych kwestii w ten sam sposób. Przykładem może być rozbieżność między decyzjami w sprawach polskich obywateli, Sprawa Pani Andrysiewicz została skierowana do Sądu Najwyższego, który w marcu 2025 roku podejmie decyzję, która będzie miała dalekosiężne konsekwencje dla przyszłych spraw ekstradycyjnych.

Uwzględnienie możliwości wcześniejszego zwolnienia ma kluczowe znaczenie w sprawach ekstradycyjnych z kilku powodów:

1.   Wpływ na proporcjonalność – jeśli osoba oskarżona mogłaby niemal natychmiast zostać zwolniona po ekstradycji, argument o interesie publicznym w jej wydaniu słabnie.

2.   Prawo do życia rodzinnego – ekstradycja osoby, która mogłaby być zwolniona na warunkach w kraju ojczystym, może naruszać jej prawa wynikające z Artykułu 8 ECHR.

3.   Czas spędzony w areszcie – miesiące lub lata spędzone w brytyjskim areszcie oczekując na ekstradycję mogą oznaczać, że osoba już de facto odbyła większą część kary.

Jeśli grozi Ci ekstradycja lub chcesz dowiedzieć się więcej o swoich prawach, z pomocą przychodzi Kancelaria AM International Solicitors. W sprawach ekstradycyjnych kluczowe jest indywidualne podejście do klienta.

Kancelaria:

•     Przeanalizuje możliwości wcześniejszego zwolnienia w kraju ojczystym oraz jej wpływu na decyzję sądu.

•     Przygotuje kompleksową linię obrony uwzględniającej wszystkie aktualne aspekty prawne.

•     Reprezentuje na każdym etapie procesu ekstradycyjnego, w tym odwołania przed Sądem Najwyższym.

W obliczu złożoności tych kwestii, wsparcie doświadczonej kancelarii jest nieocenione.