A kto to jest baza eksploatacyjna?

W Rozporządzeniu tym czytamy: „ przedsiębiorca musi w danym państwie członkowskim (…) prowadzić działalność związaną z pojazdami, o których mowa w lit. b), w sposób rzeczywisty i ciągły oraz przy użyciu niezbędnego sprzętu administracyjnego, a także odpowiedniego sprzętu technicznego i urządzeń technicznych, w bazie eksploatacyjnej, która znajduje się w tym państwie członkowskim.”

Bez precyzyjnej definicji

Powyższy zapis stanowi jedyny przepis regulujący tematykę bazy eksploatacyjnej w aktualnym i obowiązującym stanie prawnym. W żadnym innym akcie prawnym rangi ustawy lub rozporządzenia nie ma określonej definicji legalnej bazy eksploatacyjnej ani wymogów jakie powinna ona spełniać.

Precyzyjnej definicji tego pojęcia nie przewiduje również ministerialny projekt zmiany ustawy po transporcie drogowym. Zatem, jak to w prawie transportowym często bywa, wiemy, że obowiązek jest, ale jak go spełnić i czego konkretnie dotyczy – dowiemy się dopiero podczas kontroli, a to wróży nieprzyjemne konsekwencje. Taki stan rzeczy doprowadził do absurdalnej sytuacji, kiedy to urzędnik lub inspektor, kierując się swobodą uznania administracyjnego, oceni czy faktycznie posiadamy bazę czy nie. Problem w tym, że w trakcie weryfikacji spełniania warunków uprawniających do posiadania licencji – organ wydający zezwolenie / licencje musi swoją decyzji wydać w oparciu o obowiązujące przepisy. Brak przepisów w zakresie obowiązkowego wyposażenia bazy eksploatacyjnej nie pozwoli zatem odmówić racji przewoźnikowi, który bazę eksploatacyjną zorganizował według własnej wiedzy, możliwości i zgodnie z potrzebami swojego przedsiębiorstwa.

Dokument potwierdzający

Powstaje zatem pytanie, jak udowodnić, że posiadamy odpowiednią siedzibę oraz bazę eksploatacyjną. Otóż zarówno Biuro do Spraw Transportu Międzynarodowego, jak również organy wydające licencje na transport krajowy, wykorzystując indolencję ustawodawczą przyjęły, że do czasu opracowania odpowiednich regulacji prawnych – jedynym wymaganym dokumentem jest oświadczenie przedsiębiorcy. Ciężar dowodu na posiadanie bazy eksploatacyjnej i odpowiedzialności za składanie fałszywych zeznań przerzucono zatem na przewoźnika.

Baza eksploatacyjna to nie baza transportowa

Często przedsiębiorcy lub ich doradcy mylnie używają pojęcia baza transportowa na oznaczenie bazy eksploatacyjnej. Firmy oferujące do wynajęcia bazy transportowe najczęściej wprowadzają transportowców w błąd, proponując zupełnie niepotrzebną transakcję. O ile bazą transportową może być miejsce w którym pojazdy są parkowane lub garażowane, o tyle baza eksploatacyjna nie ma za zadanie spełniać funkcji parkingu.

W bazie eksploatacyjnej powinien znajdować się niezbędny sprzęt administracyjny, a także odpowiedni sprzęt i urządzenia techniczne. Co kryje się pod tymi pojęciami również nie wiadomo. Ważne, że przewoźnik ma prawo sam zdecydować jakie wyposażenie będzie miała jego baza eksploatacyjna. Z eksploatacją pojazdu mogą być związane np. dodatkowe, zapasowe opony, płyny i oleje (o ile nie są wymieniane w zewnętrznym serwisie), niezbędny zestaw narzędzi kluczy, itp. Mitem jest, że baza eksploatacyjna powinna posiadać wyposażenie odpowiednie dla myjni lub kanał samochodowy. Nie ma podstawy prawnej do stawiania takich wymogów dla bazy eksploatacyjnej. Warto również zauważyć, że zdecydowana większość pojazdów, zwłaszcza tych objętych gwarancją lub umową leasingu  jest serwisowana w autoryzowanych stacjach obsługi pojazdów. W związku z tym zupełnie nieuzasadnionym i bezprawnym byłoby żądanie, aby każdy przewoźnik posiadał własny warsztat.

Siedziba nad morzem, baza w górach

Z punktu widzenia wewnętrznej organizacji przedsiębiorstwa niezwykle ważnym jest fakt, że lokalizacja siedziby nie musi być tożsama z lokalizacją bazy eksploatacyjnej. Baza eksploatacyjna powinna znajdować się na terenie kraju, w którym mamy zarejestrowaną działalność gospodarczą i uzyskaliśmy licencję. Adres administracyjny przedsiębiorstwa zgodny z danymi zawartymi w licencji nie musi zarazem stanowić adresu bazy. Tym sposobem na terenie kraju można mieć kilka baz eksploatacyjnych adekwatnie do posiadanej floty pojazdów.