Brak kierowców a zatrudnianie obcokrajowców
Identyfikowane trudności branży TSL praktycznie w każdym opracowaniu już od kilku lat wskazują na jeden główny problem, a mianowicie – brak kierowców. Proponowane rozwiązania związane m.in. z tworzeniem szkół branżowych, a tym samym szkoleniem młodej kadry, która zastąpi odchodzących z rynku pracowników w związku z osiągnięciem wieku emerytalnego i uzupełni braki kadrowe, jest znacznie oddalona w perspektywie czasowej. Z pewnością nie może wystarczająco pomóc branży tu i teraz.
Odsetek młodych kierowców mających mniej niż 25 lat wynosi około 6-7%, gdy osoby w wieku 55 lat i więcej stanowią około 34 proc. Wskazywane liczby ewidentnie pokazują występującą lukę i wyzwania, w tym także natury demograficznej. Ponadto warto nadmienić, że prezentowane w przestrzeni publicznej z reguły ostrożne szacunki wskazują na zapotrzebowanie około 150 tys. kierowców w sektorze transportu towarowego. To sprawia, że ponad 80 proc. firm z tego obszaru gospodarczego aktualnie zmaga się z brakami kadrowymi, posiadając przy tym niewykorzystane zasoby samochodowe.
Rynek transportowy w Polsce
Polski transport jest w czołówce europejskiej pod kątem udziału w rynku, a także profesjonalizmu, solidności oraz konkurencyjności cenowej. Szczególnie widoczny jest udział w przewozach typu cross-trade oraz kabotażu. Tendencje w tym zakresie też są optymistyczne. Trzeba jednak podkreślić, że ostatnie zawirowania związane z wojną w Ukrainie, a wcześniej z pandemią, trochę wyhamowały dynamizm branży, który prognozowany były nawet do kilkunastu punktów procentowych rok do roku. Niemniej jednak obserwowany jest stały wzrost udziału w rynku i jest to gałąź gospodarki bardzo dynamicznie się rozwijająca, a także perspektywiczna, co należy bezwzględnie wykorzystać.
Ostatnie dane przekazane przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej wskazują, że aktualnie już ponad milion cudzoziemców zostało zgłoszonych do ubezpieczeń społecznych, jako zatrudnionych pracowników. Wskazuje to jednoznacznie na postępujący trend udziału obcokrajowców na rynku pracy. W odniesieniu do branży transportowej należy wskazać, że pracodawcy coraz chętniej otwierają się na pracowników – kierowców z innych krajów, o czym świadczy, chociażby fakt, że już w zasadzie co piąty kierowca jest obcokrajowcem. Najczęściej pochodzącym z Ukrainy. Zauważa się również, że firmy transportowe rekrutują pracowników także spośród innych nacji np. Białorusinów, którzy należą do drugiej co do wielkości grupy, pod względem ilości osób zatrudnianych.
Zatrudnianie cudzoziemców: o czym pamiętać?
Zatrudniając pracownika cudzoziemskiego, trzeba dołożyć więcej starań, aniżeli przy nawiązywaniu współpracy z rodakami. Pracodawca jest obowiązany zweryfikować status pobytowy kandydata. Szczególną uwagę trzeba zwrócić na to, czy taka osoba przebywa legalnie w Polsce i czy posiadany tytuł pobytowy umożliwia wykonywanie pracy. Dla przykładu można wskazać, że cudzoziemiec, posiadając wizę turystyczną, niestety nie może podjąć zatrudnienia w Polsce.
Następnym elementem jest uzyskanie zezwolenia na pracę w Polsce. W tym miejscu należy wskazać, że są kategorie osób zwolnionych z obowiązku posiadania takiego dokumentu, jak chociażby posiadacze Karty Polaka. W przypadku transportu międzynarodowego konieczne jest także uzyskanie dla takiego pracownika świadectwa kierowcy. Procedury nie są aż tak skomplikowane, jednak wymagają większego zaangażowania, wiedzy i uważności. Z tego względu przy zdecydowaniu się na zatrudnienie pracownika cudzoziemskiego, warto skorzystać z profesjonalnych usług. W tym procesie, szczególnie pomocne może okazać się wsparcie ekspertów ds. cudzoziemców, które oferuje SRW sp. z o.o. – szczególnie w zakresie ustalenia sytuacji prawnej kandydata do pracy, wskazania poszczególnych dokumentów, które będą konieczne do uzyskania przy zatrudnieniu takiej osoby, a także przygotowania dokumentów pracowniczych, również w języku zrozumiałym dla cudzoziemca.
Dodatkowe wskazówki
Należy podkreślić, że pracownik cudzoziemski jest zorientowany na pracę, ma dużą motywację i chce pozostać w zatrudnieniu, jak długo będzie to możliwe. Determinacja oraz motywacja dla takich osób jest bardzo wysoka. Najczęściej wynika z aspektów rodzinnych, bowiem sam fakt posiadania pracy w kraju europejskim kojarzy im się nie tylko z rozwojem, ale także ze stabilnością i poprawieniem warunków bytowych. Zdaniem pracodawców większość pracowników z innych krajów, jest oddana firmie i zależy im na pracy.
Jednocześnie, decydując się na zatrudnienie pracowników z krajów z innych obszarów kulturowych np. z Filipin, Nepalu czy Indii trzeba wziąć pod uwagę także występujące różnice w tym zakresie. W tym miejscu należy wskazać, że pracodawcy otwierają się na te nacje, gdyż ich doświadczenia są bardzo pozytywne. Tacy pracownicy są kompetentni, dyspozycyjni i pracowici oraz otwarci na dłuższą współpracę.
Mając na uwadze rozwój swojej firmy, warto otwierać się na nowe rozwiązania, które pozwolą w pełni wykorzystać posiadany potencjał. Brak rąk do pracy – jest bardzo dużym problemem i dlatego warto wykorzystać wszystkie możliwości, które oferuje rynek.
Artykul ukazał się w czasopiśmie Eurologistics 4/2022
