Inteligentne opakowania

Powszechnie wiadomo, iż RFID to szybki i dokładny sposób automatycznej identyfikacji i rejestracji towarów. W podstawowej formie może być zdefiniowany jako kod kreskowy /numeryczny odczytywany bez „kontaktu wzrokowego” – co oznacza, że etykieta może być przesłonięta lub całkowicie schowana w innym obiekcie. Odpowiednie czytniki w systemie RFID mogą jednocześnie zapisywać lub nadpisywać dane, co oznacza, że całe spektrum informacji może być dopisane w każdym punkcie łańcucha dostaw, pozwalając etykiecie magazynować informacje nt. „obiektu”, do którego jest ona przypisana.Przy czym obiekt nie jest tożsamy z pojedynczym produktem. Może to być – a często właśnie tak się dzieje – opakowanie zbiorcze dla grupy czasami całkowicie różnych towarów. Przykładowo, w systemie kodów kreskowych jedynym sposobem na zmianę informacji jest wydrukowanie nowego kodu lub zmiana informacji w bazie danych systemu, którego ona dotyczy. Jednakże RFID nie powinien być koniecznie widziany jako zastępstwo dla rozwiązań z kodami kreskowymi, ponieważ opiera się na całkowicie innej koncepcji. Metki RFID mogą zawierać – podobnie jak kody dwuwymiarowe – zapisane dane w sobie, bez konieczności posiadania bazy danych do ich odczytu. To prawda, że systemy RFID potrafią odczytać setki etykiet z dużej odległości (w niektórych przypadkach nawet do 10 m) w ułamku sekundy, ale kosztów związanych z jego wdrożeniem nie uniesie każde zastosowanie. Etykietowanie i identyfikacja RFID zapewniają optymalną kosztowo, bezpieczną i pewną metodę przesuwania i identyfikacji dóbr wewnątrz łańcucha dostaw przy określonej wartości samego „obiektu”. Dlatego systemy oparte o metki wielokrotnego odczytu i zapisu przy jednoczesnym zintegrowaniu ich ze zwrotnymi opakowaniami logistycznymi wydają się być najbardziej efektywne. Marks&Spencer była jedną z pierwszych brytyjskich sieci handlowch, która zdecydowała się na użycie RFID w odzieży, co znacznie przyczyniło się na przykład do kontroli zapasów i inwentaryzacji. Ale użycie metek radiowych w dystrybucji świeżej żywności – to było dopiero wyzwanie. Przedstawione poniżej case study jako przykład współpracy Marks&Spencer z jednym z ich wiodących dostawców warzyw i owoców, Worldwide Fruit – obala mit o trudnościach w skutecznym zastosowaniu RFID na dużą skalę w branży spożywczej i jednocześnie pokazuje, jak system opakowań zwrotnych wspomaga tę technologię.

Studium przypadku Worldwide Fruit

Worldwide Fruit jest jednym z wiodących dostawców świeżych owoców do największych sieci handlowych w Wielkiej Brytanii. Z szerokim asortymentem produktów – jabłka, awokado, daktyle, kiwi, gruszki, wiśnie, jagody etc. – z których każdy asortyment jest pakowany inaczej dla poszczególnych klientów Worldwide Fruit musi gwarantować, że wysyłka tych asortymentów jest szybka i dokładna, a także, że produkty zachowują najwyższą świeżość i jakość. Na początku 2003 r. sieć Marks & Spencer podjęła decyzję o zaadaptowaniu RFID w całym łańcuchu dostaw, co oznaczało wyposażenie ponad 4.5 mln zwrotnych skrzynek transportowych w etykiety. Worldwide Fruit jako jeden z pierwszych głównych dostawców został objęty tą technologią, co pozwoliło obu stronom na osiągnięcie niemal natychmiastowych korzyści.

Problem

Jak wszyscy dostawcy M&S, Worldwide Fruit doświadczał problemów z dostarczaniem zamówień ze 100-procentową dokładnością. Przyczyny były zróżnicowane, ale najważniejsze dotyczyły uszkodzonych lub źle wydrukowanych etykiet z kodami kreskowymi, niewłaściwych dat przydatności nadrukowanych na etykietach produktów, niewłaściwych cen na etykietach, niewłaściwych etykiet z “cenami promocyjnymi”, źle oznakowanych skrzynek lub niewłaściwych towarów w skrzynkach, a także błędów ludzkich prowadzących do wysyłek złych ilości. Przed wdrożeniem RFID Worldwide Fruit był w stanie zapewnić dokładność wysyłek na stałym poziomie 95,0 procent, końcowe 5 procent okazywało się bowiem niemożliwe do osiągnięcia ze względu na błędy człowieka oraz problemy, z którymi tradycyjny system kodów kreskowych sobie nie radził. Wszystkie te problemy łańcucha dostaw zsumowano i okazało się, że kosztują Worldwide Fruit ponad 100 tys. funtów rocznie, i to bez dodatkowych, trudnych do oszacowania kosztów, jak np. zwiększony czas rozładunku i czas pracy administracji połączony ze żmudnym procesem wyjaśniania błędów.

Rozwiązanie

Jako jeden z pierwszych dostawców świeżej żywności Worldwide Fruit zapoczątkował rozwój i wdrożenie technologii RFID, zaprojektowanej w celu rozwiązania ‘ułomności’ systemu kodów kreskowych i eliminacji błędów ludzkich z procesu produkcji, pakowania, pickingu i wysyłki.

Faza 1:

Weryfikacja danych Kilka godzin przed wysyłką zamówienia Worldwide Fruit otrzymuje finalny podział zamówienia na magazyny M&S, w formie pliku EDI. Plik jest natychmiast pobierany do systemu ERP, gdzie jest weryfikowany ze stanem magazynowym. W tym czasie kiedy transakcje EDI są dostarczane do ERP – równolegle system obsługujący RFID zbiera szczegóły zamówienia. Ma on teraz pełną informację, który produkt w jakiej ilości ma zostać wysłany do którego magazynu i w jakim czasie. Kiedy skrzynki są zapełnione produktami, ustawia się je w stos na plastikowym wózku, gotowe do załadunku. Przed przetransportowaniem wózka do „poczekalni” każdy wózek przechodzi przez portal, w którym kod kreskowy każdego produktu jest skanowany, a data przydatności i cena wprowadzana do systemu poprzez odpowiedni interface. System obsługujący RFID porównuje informacje z główną bazą zawierającą szczegółowe dane nt. każdego produktu, który ma zostać wysłany do M&S celem zapewnienia zgodności produktów pod kątem dat, cen i ilości. Jeśli wszystko jest w porządku, cały stos lub paleta skrzynek przejeżdża przez portal RFID, który zapisuje dane na każdej indywidualnej etykiecie „zatopionej” w skrzynce i weryfikuje, czy każda została zaprogramowana z poprawnym kodem UPC, numerem seryjnym dostawcy, kodem daty przydatności i ew. innymi danymi. Takie procedury gwarantują, że przed wysyłką każdy wózek czy paleta ma właściwy produkt w skrzynce, a każdy produkt ma poprawną cenę i właściwą datę przydatności oraz, że każda skrzynka ma zaprogramowaną właściwą informację.

Faza 2: Wysyłka

W sekcji wysyłek załadowane wózki czekają na swoją kolej. Jak tylko transport podjeżdża i jest zatwierdzony do załadunku, system obsługujący RFID przesyła plik zamówienia EDI (który otrzymał wcześniej) do portalu wysyłkowego. Operator otwiera portal wybierając magazyn docelowy – portal teraz wie, co ma wysłać, aby sfinalizować zamówienie. Wózki są przesuwane z sekcji wysyłek do czekającego pojazdu przez portal, w którym jest umieszczona antena. Każda skrzynka jest indywidualnie odczytywana i porównywana z plikiem zamówienia. Jeśli produkt jest właściwy (tzn. zgodny z zamówieniem), zostaje zatwierdzony do wysyłki, w przeciwnym przypadku jest odrzucany. Po zatwierdzeniu wartość w pliku z zamówieniem jest umniejszana o liczbę skrzynek, a proces jest kontynuowany, aż do skompletowania zamówienia. Ten proces gwarantuje, że załadunek jest wykonany dokładnie i eliminuje całą papierkową pracę przy rozładunku. Ponieważ każda skrzynka jest rejestrowana na pojeździe i aktualizowana indywidualnie, postęp załadunku można obserwować na poziomie każdej skrzynki w systemie obsługującym RFID.

Faza 3: Informacja u klienta i potwierdzenie odbioru

Po załadunku dane dalej wędrują z systemu RFID do ERP, a stąd za pośrednictwem EDI do odpowiednich lokalizacji klienta (M&S). Pełna integracja systemu zakłada, że M&S będzie mógł niemalże „online” obserwować w każdym momencie procesu, na jakim etapie jest przygotowanie wysyłek.Rozładunek transportów odbywa się w sposób ciągły, a każda skrzynka jest „odczytana” automatycznie przez portal na rampie, kolejno dane te są weryfikowane przez system według zgodności z wysyłką. Całkowicie wyeliminowane jest ręczne skanowanie kodów kreskowych i dokumentacja papierowa, a towar od razu skierowany jest do właściwego sklepu. Dane dotyczące rozładunku przesyłane są z kolei zwrotnie poprzez EDI do dostawcy.

Korzyści

Niewątpliwymi korzyściami z zastosowania systemu RFID w Worldwide Fruit są: zwiększenie szybkości przepływu produktów poprzez skrócenie czasu przetwarzania danych oraz znaczący wzrost zgodności dostaw do stabilnego poziomu 99,98 procent (nawet podczas grudniowego piku zakupowego) i znaczące ograniczenie kosztów obsługi i administracji.Tym samym zastosowanie RFID wyeliminowało kary związane z brakiem zgodności dostaw z zamówieniami oraz zwroty produktów. Wdrożenie systemu „zaowocowało” dla Worldwide Fruit przyznaniem tytułu „Gold Status” od sieci Marks&Spencer. Worldwide Fruit była pierwszym dostawcą który otrzymał ten status potwierdzający dostawy bez zastrzeżeń i dokładność identyfikacji wysyłek poprzez zastosowanie RFID.Korzyści odnosi również M&S, posiadając wiarygodnego i stabilnego partnera, który podnosi jakość produktów, jednocześnie redukując koszty obsługi, co z kolei daje szansę na oferowanie atrakcyjniejszych cen klientom końcowym – na czym finalnie i oni korzystają.Jak na wstępie zaznaczono, RFID jak każda technologia niesie również zagrożenia – być może nigdy nie wyeliminuje się w 100 procentach błędów, ale ich skala przy RFID jest znacząco niższa aniżeli przy innych technologiach. Jako dowód można tu przytoczyć przykład jednego ze skandynawskich operatorów palet plastikowych wyposażonych w metki radiowe, gdzie na ponad 2 miliony operacji rocznie wykryto jedynie 30 błędów.Często też mylnie uważa się, że etykiety radiowe są w stanie skutecznie zapobiegać ubytkom czy kradzieżom – tego niestety nie zapewnią, ale ich stosowanie w całym łańcuchu dostaw sprawia, że dokładnie wiadomo GDZIE I KIEDY one miały miejsce…Sieci handlowe i firmy nowoczesnej dystrybucji z racji dużych ilości masy towarowej oraz różnorodności asortymentu coraz poważniej myślą o wdrożeniu RFID. Jednak przy tym rozdrobnieniu dostawców bez systemu „nośników” – czyli opakowań zwrotnych wyposażonych w tagi – raczej się to nie uda, tym bardziej że wiele sieci handlowych nie ma nawet jednolitego systemu opakowań ekologicznych, a część z nich stosuje powszechnie kartony.Na szczęście jest wiele zastosowań RFID, co otwiera możliwości przed firmami dystrybucyjnymi i logistycznymi pragnącymi konkurować innowacyjnymi rozwiązaniami oraz być przygotowanym na kolejną rewolucję w znakowaniu i identyfikacji towarów, która właśnie dzieje się na naszych oczach.