Inwestycje w unijny sektor transportu
Komisja Europejska proponuje przeznaczenie 2,7 mld euro na dofinansowanie 152 kluczowych projektów w dziedzinie transportu, które wspierają konkurencyjną i czystą mobilność z wykorzystaniem internetu w Europie.
Przedstawienie propozycji wpisuje się w realizację przez Komisję planu inwestycyjnego dla Europy i planu rozwoju sieci połączeń w Europie, z uwzględnieniem programu działań „Europa w ruchu”. Wybrane projekty przyczynią się do modernizacji linii kolejowych, likwidacji wąskich gardeł i poprawy połączeń transgranicznych, instalacji punktów zasilania alternatywnymi paliwami oraz wdrożenia nowatorskich rozwiązań w zakresie zarządzania ruchem. Inwestycje są realizowane w ramach instrumentu „Łącząc Europę”, unijnego mechanizmu finansowego na rzecz wspierania unijnych sieci infrastruktury, i umożliwią zmobilizowanie dodatkowego współfinansowania ze środków publicznych i prywatnych w wysokości 4,7 mld euro. Oprócz modernizacji europejskiej sieci transportowej inwestycje takie będą również stymulować działalność gospodarczą i tworzenie miejsc pracy. Z puli 2,7 mld euro w roku bieżącym Komisja przeznacza 1,8 mld euro na potrzeby 15 państw członkowskich kwalifikujących się do wsparcia z Funduszu Spójności[1] w celu dalszego zmniejszania różnic w stanie infrastruktury.
Komisarz UE ds. transportu, Violeta Bulc, powiedziała: – Zapotrzebowanie na inwestycje w infrastrukturę transportową jest ogromne. Obecna nowa runda inwestycji skupia się na ekologicznych, nowatorskich oraz cyfrowych projektach, których celem jest modernizacja europejskiej sieci transportowej. Dzisiaj jesteśmy o jeden krok bliżej unii transportowej służącej potrzebom obywateli, stymulującej gospodarkę i pomagającej w tworzeniu miejsc pracy. Patrząc w przyszłość, zachęcam zainteresowane strony do jak najlepszego wykorzystania pozostałych środków, przy zastosowaniu łączenia finansowania w celu zmaksymalizowania oddziaływania i zwielokrotnienia wszystkich możliwych zasobów.
Wybrane projekty skupiają się przede wszystkim na strategicznych odcinkach europejskiej sieci transportowej („sieć bazowa”) w celu zapewnienia największej wartości dodanej i największych efektów dla UE. Największa część środków zostanie przeznaczona na rozwijanie europejskiej sieci kolejowej (1,8 mld euro), dekarbonizację i modernizację transportu drogowego oraz rozwijanie inteligentnych systemów transportowych (359,2 mln euro), a także na powszechne wprowadzenie systemów zarządzania ruchem lotniczym (ATM) (311,3 mln euro).
Wybrane działania to m.in. inicjatywy przewodnie, takie jak modernizacja linii kolejowej Białystok-Ełk o długości ponad 100 km; modernizacja systemów ATM w państwach członkowskich; pełna rozbudowa tunelu drogowego Karawanken łączącego Słowenię i Austrię; rozwój sieci szybkiego ładowania pojazdów elektrycznych w Szwecji, Danii, Niemczech, Francji, Wielkiej Brytanii i we Włoszech.
Wszystkie projekty zakwalifikowano do finansowania w drodze konkurencyjnych zaproszeń do składania wniosków, ogłoszonych w dniu 13 października 2016 r. Wpłynęło 349 wniosków na kwotę współfinansowania bliską 7,5 mld euro.
W związku z tym Komisja mogła wybrać najlepsze projekty, zapewniając jednocześnie zrównoważony rozdział środków pod względem geograficznym oraz pomiędzy poszczególne rodzaje transportu. Wkład finansowy Unii ma formę dotacji, a stopa dofinansowania wynosi od 10 do 50 proc. kwalifikowalnych kosztów danego projektu, w zależności od jego typu i zaproszenia do składania wniosków (do 85 proc. w ramach puli na potrzeby spójności).
Dalsze kroki
Państwa członkowskie UE reprezentowane w komitecie koordynacyjnym ds. instrumentu „Łącząc Europę” muszą teraz formalnie zatwierdzić propozycję finansowania na posiedzeniu w dniu 6 lipca 2017 r. Przyjęcia formalnej decyzji przez Komisję można spodziewać się pod koniec lipca 2017 r. Następnie działająca w strukturach Komisji Agencja Wykonawcza ds. Innowacyjności i Sieci (INEA) przygotuje umowy o udzielenie dotacji, a w drugiej połowie 2017 r. umowy te zostaną podpisane przez beneficjentów.
Kontekst
W ramach instrumentu „Łącząc Europę” z budżetu UE na lata 2014–2020 zostanie udostępniona kwota 23,2 mld euro w celu współfinansowania projektów transeuropejskiej sieci transportowej TEN-T w państwach UE. Z tej kwoty 11,3 mld euro zarezerwowano dla realizowanych w państwach członkowskich projektów kwalifikujących się do korzystania z Funduszu Spójności. W rocznych i wieloletnich programach prac określono zestaw priorytetów i całkowitą kwotę wsparcia finansowego na realizację każdego z tych priorytetów w danym roku.
Od roku 2014, który był pierwszym rokiem programowania w ramach instrumentu „Łącząc Europę”, uruchomiono trzy rundy zaproszeń do składania wniosków (w latach 2014, 2015 i 2016). Do tej pory w ramach zaproszeń do składania wniosków w latach 2014 i 2015 podpisano umowy o udzieleniu dotacji na rzecz 452 projektów. Projekty te otrzymują współfinansowanie w ramach instrumentu „Łącząc Europę” na łączną kwotę 18,7 mld euro. Zaproszenia do składania wniosków z 2016 r. przyczynią się do zrealizowania 92 proc. całkowitego budżetu instrumentu „Łącząc Europę”, zapewniając gospodarce europejskiej inwestycje na całkowitą kwotę 41,6 mld euro.
Kolejne zaproszenie łączenia instrumentów do składania wniosków ogłoszone w lutym 2017 r. jest nadal otwarte w odniesieniu do projektów w dziedzinie infrastruktury transportowej. Wraz z Europejskim Funduszem na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS) oraz europejskimi funduszami strukturalnymi i inwestycyjnymi instrument „Łącząc Europę” odgrywa ważną rolę w zapełnianiu luki inwestycyjnej w Europie, co jest jednym z głównych priorytetów Komisji.
[1] Wsparcie z Funduszu Spójności na lata 2014–2020 obejmuje Bułgarię, Chorwację, Cypr, Czechy, Estonię, Grecję, Litwę, Łotwę, Maltę, Polskę, Portugalię, Rumunię, Słowację, Słowenię i Węgry.
(inf. pras.)
