Mobilna rewolucja wchodzi do fabryk

Obdarzenie wszelkich nowinek biznesowych zaufaniem w sferze biznesu zazwyczaj wymaga czasu. Spotkanie w naszych fabrykach menedżera czy mistrza, trzymającego w ręku smartfona z uruchomioną mobilną aplikacją wspierającą zarządzanie fabryką nie jest jeszcze powszechne. Jednak odbieranie na takim urządzaniu maili dotyczących np. zmian w harmonogramie produkcyjnym to już codzienność. Potencjał rozwiązań mobilnych nie budzi zatem najmniejszych wątpliwości i kwestią czasu jest zwiększenie ich wykorzystania. Stanowią też one jeden z filarów koncepcji Przemysł 4.0.

Oblicza mobilności

Rozwiązania mobilne w fabrykach to zresztą nie tylko znane nam z codziennego użytku smartfony i tablety – Mobilność w produkcji często oznacza tak naprawdę stacjonarny dostęp do terminali systemu informatycznego, które wyprowadzone na halę produkcyjną są dostępne tam, gdzie znajdują się krytyczne punkty procesu produkcyjnego – mówi Bartłomiej Denkowski, PreSales Manager, IFS Poland. – Tak rozumiana mobilność ma z pewnością dużą wartość dla firmy, pozwalając na lepsze planowanie produkcji i zaopatrzenia oraz zwiększenie efektywności procesów produkcyjnych.

Prócz tego typu terminali czy kiosków, powszechnie stosowane są np. czytniki kodów RFID, wykorzystywane w organizacji logistyki produkcji do zbierania i przesyłania danych. Największy potencjał kryje się jednak w aplikacjach mobilnych, działających na urządzeniach z typowymi systemami operacyjnymi i pozwalającymi menedżerowi uzyskać dostęp do danych o produkcji w każdym miejscu na świecie. Są one zazwyczaj integralną częścią wdrożonego w fabryce systemu MES czy CMMS.

Po pierwsze dane

Szybki dostęp do rzetelnych danych na temat produkcji to połowa sukcesu w procesach zarządzania i planowania produkcji. Pozyskiwanie ich z wykorzystaniem tradycyjnych metod jest żmudne i obarczone dużym ryzykiem błędu. Analiza wolno spływających informacji może nie dać szans na wychwycenie źródeł pojawiających się problemów oraz ich eliminację – Jednym z głównych atutów oferowanych przez urządzenia mobilne jest możliwość wprowadzania danych bezpośrednio na linii produkcyjnej – podkreśla Kamil Mostowy, konsultant DSR. -Pracownik wyposażony w terminal, smartfon, czy tablet ze specjalną aplikacją może w czasie rzeczywistym raportować o postępach produkcji.

Specjaliści zgodnie podkreślają, że rozwiązania mobilne szybko zyskują na znaczeniu w działach utrzymania ruchu – Pracownik dysponujący urządzeniem przenośnym może wysłać sygnał do działu utrzymania ruchu o ewentualnych awariach czy usterkach maszyn, ograniczając stratę czasu. Dodatkowo, nowoczesne systemy oraz urządzenia mobilne umożliwiają podpinanie zdjęć np. uszkodzonego urządzenia, co pozwala na postawienie szybkiej diagnozy. Co więcej, pracownicy utrzymania ruchu posiadający urządzenia mobilne mogą zawsze podejrzeć parametry maszyny jakie należy wprowadzić podczas jej ustawiania w systemie – argumentuje Kamil Mostowy.

Informacje o problemach z maszynami mogą równoległe spływać do kierowników produkcji, będących w stanie szybko zareagować na sytuację – Aplikacje mobilne pozwalają „oderwać” się od biurek kadrze zarządzającej i wykonywać swoją pracę w dowolnym miejscu na terenie przedsiębiorstwa jak i poza nim – podkreśla Robert Dykacz, dyrektor działu produkcji, Quantum Software. – Kierownik może być fizycznie dokładnie tam gdzie coś się dzieje w danym momencie, nie tracąc przy tym pełnej informacji dostarczanej przez systemy informatyczne. To samo dotyczy takich służb jak utrzymanie ruchu, planowanie i logistyka.

Bezpieczeństwo jest istotne

Nie można jednak zapominać, że mobilny dostęp do danych obarczony jest ryzykiem związanym z przechowywaniem danych w chmurze. Technologia ta mocno rozwinęła się w ostatnich latach i zapewnia już stabilne działanie oraz szybki dostęp do informacji. Największe obawy budzi teraz bezpieczeństwo wrażliwych danych z produkcji, które mogą być narażone na cyberataki. Jednak Jędrzej Iglewski, dyrektor operacyjny HIT-Kody Kreskowe, nie widzi dużych powodów do obaw – Technologia cloud computing jest na tyle bezpieczna, że jej wykorzystanie powinno budzić mniej obaw, niż tradycyjna instalacja systemów na serwerach będących własnością wykorzystującego – przekonuje. – Cloud computing umożliwia konstruowanie bardzo korzystnych umów SLA, z gwarantowanymi czasami napraw systemu, co nie jest możliwe w przypadku tradycyjnych napraw instalacji serwerowych.

Pewny sukces

Istotą aplikacji mobilnych jest ich uniwersalność – stąd też producenci starają się, aby ich rozwiązania pracowały na wszystkich popularnych platformach, jak iOS, Android czy Windows. Ale także dostawcy urządzeń dostrzegają potencjał tego rynku. W ofercie znajdują się np. dedykowane dla zastosowań przemysłowych tablety, których wzmocniona konstrukcja i obudowa chronią urządzenie w razie przypadkowego uderzenia i upadku.

A co jest najnowszym krzykiem mody? Naturalnie smartwatch’e. ASTOR już pracuje nad tego typu urządzeniem, dedykowanym dla służ utrzymania ruchu. Rzut oka na nadgarstek pozwoliły sprawdzić aktualne OEE, urządzenie ma też sygnalizować ryzyko awarii.

Pytani przez nas eksperci nie mają wątpliwości, że aplikacje mobilne dla fabryk nadal będą się dynamicznie rozwijać. Coraz częściej będą też wykorzystywane w naszych fabrykach – do ich stosowania niezbędne jest wdrożenie zaawansowanych rozwiązań wspierających zarządzanie produkcją, tymczasem wiele firm wciąż opiera swoje działania na Excelu lub prostych systemach ERP. Gdy ta sytuacja ulegnie zmianie, sukces mobilnej rewolucji jest pewny.

Komentarze ekspertów

Kamil Mostowy, konsultant DSR

Wykorzystanie rozwiązań mobilnych w produkcji zapewnia szereg korzyści, począwszy od oszczędności czasu, po eliminację błędów wynikających z ręcznego wprowadzania danych z arkuszy papierowych. Jednym z głównych atutów oferowanych przez urządzenia mobilne jest możliwość wprowadzania danych bezpośrednio na linii produkcyjnej. Pracownik wyposażony w terminal, smartfon, czy tablet ze specjalną aplikacją może w czasie rzeczywistym raportować o postępach produkcji. Takie podejście do raportowania pozwala na efektywne planowanie produkcji, uwzględniając wszelkie perturbacje, które mogą wystąpić podczas procesu wytwórczego. Pracownik dysponujący urządzeniem przenośnym może wysłać do działu utrzymania ruchu sygnał o ewentualnych awariach czy usterkach maszyn, ograniczając stratę czasu (w standardowy sposób zobowiązany jest do wpisania awarii w kartę pracy lub przewodnik produkcyjny). Dodatkowo, nowoczesne systemy oraz urządzenia mobilne umożliwiają podpinanie zdjęć np. uszkodzonego urządzenia, co pozwala na postawienie szybkiej diagnozy.

Co więcej, pracownicy utrzymania ruchu posiadający urządzenia mobilne np. smartfon wyposażony w system „Shop Floor Control – Utrzymanie Ruchu” mogą zawsze podejrzeć parametry maszyny jakie należy wprowadzić podczas jej ustawiania w systemie. Informacje na temat parametrów są powiązane z odpowiednim zleceniem, co eliminuje ryzyko wystąpienia pomyłki. Z praktyki wynika, że często papierowe karty technologiczne nie posiadają kompletu informacji – np. z ułożeniem etykiet detalicznych na produktach. Wprowadzenie systemu IT służącego do walidacji kompletności kart technologicznych uniemożliwia dystrybuowanie niekompletnych dokumentów.

Implementacja rozwiązań mobilnych w firmach produkcyjnych zapewnia wsparcie nie tylko dla dyrekcji firmy, ale również kierowników produkcji, planistów i pracowników utrzymania ruchu. W przypadku firmy produkcyjnej, szybki dostęp do niezafałszowanych informacji jest na wagę złota. W przypadku nieprzewidzianego zdarzenia na produkcji, kluczowe osoby otrzymują odpowiednie informacje o incydencie i są w stanie błyskawicznie reagować.

W swoim portfolio posiadamy aplikację DSR Shop Floor Control (SFC), która umożliwia precyzyjny pomiar wydajności pracowników i maszyn na linii produkcyjnej. Składa się ona z kilku modułów dedykowanych pod konkretny obszar produkcyjny – wszystkie moduły są dostępne na urządzeniach mobilnych. Dzięki kolejnym wdrożeniom aplikacji u naszych klientów uwzględniliśmy wnioski od doświadczonych użytkowników SFC.

Jędrzej Iglewski, dyrektor operacyjny – członek zarządu, HIT-Kody Kreskowe

Rozwiązania mobilne są naturalnym łącznikiem pomiędzy tym, co faktycznie dzieje się na hali produkcyjnej, a systemami klasy ERP, które opierają się na pewnych danych teoretycznych. Dane teoretyczne, nawet jeśli podlegają adaptacjom zależnym od przebiegu procesu, zawsze niosą ze sobą nieścisłości, które uniemożliwiają właściwą kalkulację kosztów produkcji. Zastosowanie rozwiązań mobilnych umożliwia zwiększenie precyzyjnego kalkulowania kosztów produkcji, pozwala na stały nadzór nad maszynami, umożliwia ciągłe raportowanie na temat postępu prac.

Na stosowaniu rozwiązań mobilnych korzysta cała firma. Podstawową korzyścią jest zwiększenie efektywności działania poszczególnych produkcji. Rejestracja wydarzeń bezpośrednio w miejscu ich wystąpienia pomaga wykrywać błędy i wąskie gardła. Precyzyjne rozliczanie strat wpływa na polepszenie wyników finansowych. Stały monitoring stanu maszyn wpływa na minimalizację czasu przestojów. Wprowadzenie możliwości wprowadzania danych poprzez wygodne urządzenia mobilne zwiększa również komfort pracowników zajmujących się bezpośrednio obsługą maszyn.

W naszej ofercie znajduje się szereg rozwiązań do mobilnego wsparcia procesów okołoprodukcyjnych. Jednym z systemów jest rozwiązanie SOLANI- system do wsparcia pracy laboratorium kontroli jakości w firmach produkcyjnych, innym systemem jest system WMS, wspierający procesy logistyki produkcyjnej, jeszcze innym systemem jest system MES kontrolujący pracę na hali produkcyjnej wraz z modułami bezpośredniego połączenia z maszynami.

Technologia cloud computing jest na tyle bezpieczna, że jej wykorzystanie powinno budzić mniej obaw, niż tradycyjna instalacja systemów na serwerach będących własnością wykorzystującego. Cloud computing umożliwia konstruowanie bardzo korzystnych umów SLA, z gwarantowanymi czasami napraw systemu, co nie jest możliwe w przypadku tradycyjnych napraw instalacji serwerowych. Podsumowując: produkcja, podobnie jak każda inna strefa biznesu to obszar, w którym technologie mobilne będą stosowane coraz częściej.

Bartosz Chrapek, Product Manager Systemy Mobilne, IBCS

Rozwiązania mobile wspierają firmy produkcyjne zarówno w sposób bezpośredni i jak i pośredni. Na sam proces produkcji wpływ mogą mieć mobilne systemy wsparcia produkcji i utrzymania ruchu. Systemy te umożliwiają przyjmowanie, weryfikację i realizację zadań związanych z prawidłowym funkcjonowaniem linii produkcyjnych. Tego typu systemy umożliwiają skrócenie przestojów, lepsze i dokładniejsze rozliczanie kosztów tych przestojów, a także dokładniejsze rozliczanie kosztów materiałów i czasu pracy. Pośrednie wsparcie dla firm produkcyjnych jest realizowane przez mobilne systemy związane z logistyką i spedycją. Można tu wymienić rozwiązania mające na celu np. monitoring floty, gdyż właśnie odpowiednie połączenie takiego rozwiązania z systemami SCM może przynieść wymierne korzyści w kosztach magazynowania materiałów oraz w związku ze zmniejszeniem przestojów wynikających z braku materiałów.

Największe profity z wykorzystania systemów mobilnych mają kierownicy produkcji, planiści oraz służby utrzymania ruchu. Najprostsza z korzyści jaka wynika ze stosowania rozwiązań mobilnych to szybki i sprawny przepływ informacji, skrócenie procesów, wyeliminowanie błędów i pomyłek. W dalszym etapie korzyści pojawiają się w obszarach spójniejszych i bardziej miarodajnych raportów.

Oferujemy szeroki zakres aplikacji i systemów przeznaczonych do pracy na urządzeniach mobilnych takich jak terminale, tablety oraz smartfony, działające zarówno na platformie WindowsMobile oraz Android. W naszej ofercie znajdują się: oprogramowanie do automatyzacji i optymalizacji pracy dla dostawców, handlowców oraz serwisantów, oprogramowanie do tworzenia aplikacji mobilnych, oprogramowanie do zarządzania urządzeniami mobilnymi oraz aplikacjami mobilnymi. Posiadamy rozwiązania wspierające służby utrzymania ruchu, ale też mobilne systemy wsparcia procesu dostaw (łańcucha dostaw).

Rozwiązania mobilne to nie tylko aplikacje na urządzenia typu tablet, smartfon, czy terminal, ale również systemy IoT, M2M, NFC, czy Beacony. Perspektywy rozwoju należy rozpatrywać w coraz szerszym łączeniu elementów technologicznych w spójne rozwiązania, np. systemy i urządzenia samoraportujące swój stan technikowi, który właśnie znajduje się w ich obszarze, systemy samoawizujące dostawę materiałów w zależności od pozycji opakowań z materiałami itp. Reasumując, przyszłością rozwiązań mobilnych jest ich elastyczność w zakresie wykorzystania równolegle rozwijających się technologii oraz rekonfigurowalność w zależności od zmieniających się potrzeb klientów.

Robert Dykacz – dyrektor działu produkcji, Quantum Software

Dynamiczny rozwój aplikacji mobilnych to taka moda, która przynosi realne korzyści! Aplikacje mobilne dodają kolejny wymiar w naszej pracy czyli pozwalają nam się poruszać w przestrzeni. Biurko już nie jest naszym „więzieniem”. Dają także możliwość zdynamizowania procesów zarządczych. Jak to mówią informatycy, z nimi możemy działać real-time czyli w czasie rzeczywistym. Niezależnie czy jesteś dyrektorem, kierownikiem czy osobą odpowiedzialną za obsługę różnych zdarzeń, możesz podejmować decyzje lub działania w dowolnym miejscu dysponując pełną wiedzą. Działamy szybciej, bardziej precyzyjnie i w miejscu w którym jesteśmy najbardziej potrzebni.

Na możliwościach rozwiązań mobilnych skorzysta każdy, kto w zakresie swoich obowiązków ma nadzór lub zarządza produkcją, niezależnie od zajmowanej w hierarchii służbowej pozycji. Aplikacje mobilne pozwalają „oderwać” się od biurek kadrze zarządzającej i wykonywać swoją pracę w dowolnym miejscu na terenie przedsiębiorstwa jak i poza nim. Kierownik może być fizycznie dokładnie tam gdzie coś się dzieje w danym momencie, nie tracąc przy tym pełnej informacji dostarczanej przez systemy informatyczne. To samo dotyczy takich służb jak utrzymanie ruchu, planowanie i logistyka.

Zagrożenia związane z korzystaniem z urządzeń mobilnych i przechowywaniem kluczowych danych dotyczących produkcji w chmurze są poważne dla tych firm, które nie przestrzegają podstawowych reguł bezpieczeństwa w sieci. Natomiast ci, którzy dbają o podstawowe zasady bezpieczeństwa i posiadają właściwe procedury, nie mają się czego obawiać.

Nasze aplikacje działają na wszelkich nowoczesnych platformach mobilnych posiadających przeglądarki stron internetowych www ( iOS, MS Windows, Android), a natywne aplikacje posiadamy na Androida i Windows Mobile. Wydaje się, że główny rozwój aplikacji mobilnych będzie skierowany na zaspokojenie potrzeb kadry zarządzającej oraz pracowników, których praca ma charakter mobilny. W tym drugim przypadku chodzi głównie o takie obszary działań jak utrzymanie ruchu czy logistyka produkcji. Nie spodziewamy się jednak, że aplikacje mobilne wyprą aktualnie używane urządzenia do raportowania na hali produkcyjnej. Tutaj będą miały charakter pomocniczy i ewentualnie możemy myśleć o rozwiązaniach mobilnych wspierających pewne działania niestandardowe.

Bartłomiej Denkowski, PreSales Manager, IFS Poland

Mobilne rozwiązania na produkcji mają nieco inną specyfikę niż mobilne rozwiązania w obszarach gospodarki magazynowej, sprzedaży czy serwisu. Mobilność w produkcji często oznacza tak naprawdę stacjonarny dostęp do terminali systemu informatycznego, które wyprowadzone na halę produkcyjną są dostępne tam, gdzie znajdują się krytyczne punkty procesu produkcyjnego. Sam proces produkcyjny ma w zasadzie charakter stacjonarny – układ maszyn wyznacza przepływ materiałów i jest on stosunkowo niezmienny w czasie. Ważne jest to, że terminale dostępne przy maszynach umożliwiają bieżące raportowanie wszystkich istotnych zdarzeń. Dzięki temu centralny system zasilany jest najbardziej aktualnymi danymi, a ryzyko pomyłek jest ograniczone.

Raportowanie przepływów produkcyjnych bezpośrednio na hali fabrycznej niesie wartość dodaną dla wielu uczestników procesu. Aktualne, wysokiej jakości dane pozwalają precyzyjniej planować produkcję i zaopatrzenie, ograniczając przestoje i pozwalając na efektywne zarządzanie zapasami. Dostarczają też bieżącą informację dla pracowników utrzymania ruchu, którzy mogą skuteczniej zarządzać wskaźnikami optymalizacji wykorzystania parku maszynowego. Dyrektorzy bazują na rzeczywistej i aktualnej informacji, podejmując decyzje zarządcze i rozwiązując konflikty interesów, zaś operatorzy liniowi nie są sfrustrowani brakiem synchronizacji procesu produkcyjnego.

IFS Applications, jako zintegrowany system wspomagający zarządzanie, posiada narzędzia do pełnej obsługi procesów produkcyjnych, a zatem do raportowania produkcji bezpośrednio tam, gdzie jest ona realizowana. Raportowanie może odbywać się za pomocą stacjonarnych kiosków, gdzie operatorzy rejestrują operacje produkcyjne, przepływ materiałów i półproduktów, raportują przestoje i awarie maszyn oraz wyniki kontroli jakości, czy rozliczają swój czas pracy. Możliwe jest również wprowadzenie mobilnych terminali, które działają w technologii bezprzewodowej i umożliwiają swobodne przemieszczanie się operatora.

Zagrożenia, które wynikają z technologii mobilnych na produkcji, mogą być w łatwy sposób ograniczone. Zazwyczaj nie wykraczają one poza typowe zagrożenia związane z obsługą wewnątrzfirmowego systemu zintegrowanego. Terminale wyprowadzone na hale produkcyjne niewiele się różnią pod względem bezpieczeństwa od typowych stanowisk komputerowych. Dostęp do systemu chroniony jest hasłem, a zakres dostępnych funkcjonalności ograniczony do tych, które niezbędne są do raportowania procesu produkcyjnego.