Tendencje w branży opakowań

Z punktu widzenia firmy produkcyjnej, najważniejsza pozostaje funkcjonalność opakowania. Bilans ekonomiczny skłania z kolei do wyboru najtańszego rozwiązania. Nowe rodzaje opakowań, pojawiające się na rynku, pozwalają na wybór optymalnej opcji, oferującej rozsądne koszty, odpowiednie zabezpieczenie produktu, stanowiącej zarazem rozwiązanie atrakcyjne dla klienta.

Zadania opakowań

Opakowanie ma dbać o bezpieczeństwo produktu, chronić ów produkt przed działaniami czynników zewnętrznych, w kontakcie z potencjalnym nabywcą, ma przykuć jego wzrok i w zrozumiały sposób zdradzić zawartość i zachęcić do nabycia.

Opakowania, zawierają najważniejsze informacje o produkcie, o jego rodzaju i o jego właściwościach. Spełniają też funkcje reklamowe i promocyjne a także, dzięki różnym rozmiarom, wypełniają też funkcje ilościowe. Producenci opakowań dbają także o funkcję ekologiczną opakowań, czyniąc je łatwymi do wycofania z rynku i utylizacji.

Pomiędzy 2002 a 2010 r. – pomimo kryzysu finansowego, który miał w tym czasie miejsce – nie było roku, w którym dynamika sprzedaży opakowań osiągnęłaby ujemne wartości.

Nowoczesne opakowania, ze względu na drogę, jaką opakowany weń produkt musi często pokonać od producenta do nabywcy – poprzez składowanie, magazynowanie i transport w przeróżnych warunkach – musi chronić produkt przed wilgocią, zmianami temperatury oraz uszkodzeniami mechanicznymi, a zarazem zapewniać produktom świeżość, trwałość, estetyczność, zapobiegać zepsuciu, uszkodzeniu itp.

Czarny koń polskiego przemysłu

Można spokojnie zaryzykować stwierdzenie, że opakowania są cichym bohaterem wolnej Polski. Po transformacji ustrojowej, gdy zaczęły napływać do nas zachodnie technologie i wzorce, popyt na nowoczesne pojemniki rósł nieprzerwanie. W ostatnich latach stają się one coraz istotniejszym towarem eksportowym.

Według raportu Departamentu Informacji Gospodarczej Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych, pierwsza dekada XXI w. była epoką rozkwitu rodzimego rynku opakowań. Według cytowanych w opracowaniu danych GUS, pomiędzy 2002 a 2010 r. – pomimo kryzysu finansowego, który miał w tym czasie miejsce – nie było roku, w którym dynamika sprzedaży opakowań osiągnęłaby ujemne wartości. Roczne wzrosty wahały się od 2,9 do 18,4% (odpowiednio w latach 2002-2003 i 2008-2009), a ich średnia wartość wyniosła niemal 11% na rok. Obraz ten potwierdzają dane Polskiej Izby Opakowań (POI). Według nich, ogólny tonaż produkowanych w Polsce pojemników wzrósł z 1,3 mln w 1998 r. ton do 4,1 mln ton w roku 2010 r. Również pierwsze lata kolejnej dekady tego stulecia dobrze wróżą podmiotom działającym w tej branży.

Według GUS, rośnie odsetek polskich firm, które inwestują w opakowania jako źródło przewagi konkurencyjnej. W latach 2010-2012, 5,2% przedsiębiorstw przemysłowych i 3,8% usługowych znacząco zmieniło konstrukcję lub projekt opakowania – odpowiednio o 1,5 i 1,8-krotnie więcej niż w poprzednim badanym okresie. Wymiana pojemników na bardziej efektywne ma również swój udział w nieustannym usprawnianiu procesów logistycznych.

Co przyniesie przyszłość?

Firma DuPont zleciła badanie, które miało wskazać tendencje, jakie będą dominować w przyszłości w branży opakowań. Wynika z niego, iż w ciągu 10 lat koszt przestanie mieć dominujące znaczenie, również dlatego, że ulegnie wyraźnemu obniżeniu. Według ankietowanych, w ciągu najbliższych lat największe znacznie będzie miała trwałość opakowania, a następnie bezpieczeństwo towaru, szczególnie żywości. Koszty spadną na trzecie miejsce i będą równie istotnie jak źródło pozyskiwania materiałów na opakowania.

Aktualnie wyraźnie widoczna jest tendencja do redukcji rozmiaru opakowań, minimalistycznego szacowania materiałów potrzebnych do produkcji opakowań oraz ograniczenia ich defektów. W ciągu 10 lat nieustannie rosnąć ma z kolei znaczenie ekologii. Tendencje do redukcji rozmiaru opakowań zastąpi dążenie do uzyskania nowych sposobów wykorzystywania materiałów odnawialnych.

W ciągu 10 lat nieustannie rosnąć ma znaczenie ekologii. Tendencje do redukcji rozmiaru opakowań zastąpi dążenie do uzyskania nowych sposobów wykorzystywania materiałów odnawialnych.

Istotnymi kryteriami staną się analiza cyklu życia oraz zdolność opakowania do recyklingu. Zmienić mają się też oczekiwania klientów. Aktualnie najważniejsza jest dla nich poręczność i atrakcyjność opakowania, zaś w przyszłości bardzo cenione będzie wykorzystywanie materiałów przyjaznych dla środowiska oraz możliwość ponownego wykorzystania opakowania. Oczekuje się, że przepisy będą miały coraz większy wpływ na projekty opakowań.

Firma Stora Enso, działająca w branży papierniczej i opakowaniowej, przeprowadziła z kolei analizę przyszłych tendencji rynkowych a także rozwoju łańcucha wartości dodanej w branży opakowań dla żywności i elektroniki użytkowej oraz tego, jak odpowiednio ulegną zmianie wymagania właścicieli marki dotyczące opakowania. Z analizy tej wynika, że największe znaczenie dla zachodzących zmian w rynku opakowań będą miały znaczący wzrost wartości internetowej sprzedaży detalicznej, wzrastające znaczenie innowacji w projektowaniu opakowania dla uzyskania lepszej ekspozycji na półce sklepowej. Zwiększenie intensywności konkurencji w łańcuchu wartości dodanej powoduje większy nacisk na redukcję kosztów, krótsze cykle rozwoju produktu oraz dostępność większej liczby nowych produktów oraz zwiększoną świadomość problemów związanych ze zrównoważonym rozwojem.

W oparciu o te tendencje, oczekuje się, że dla osiągnięcia sukcesu przez właścicieli marki kluczowe będą takie czynniki jak wspieranie kreowania wartości marki, prezentowanie zrównoważonego podejścia, redukcja kosztów i optymalizacja działalności operacyjnej. – Opierając się na tych spostrzeżeniach, wyraźnie zauważamy, że dostawcy opakowań muszą bardziej proaktywnie proponować właścicielom marki innowacyjne i zrównoważone rozwiązania dotyczące opakowań – mówi Hannu Alalauri, starszy wiceprezes Stora Enso Renewable Packaging.

Mówią dostawcy

Przedstawiciele firm dostarczających opakowania skomentowali na naszą prośbę sytuację na polskim rynku. Tradycyjnie, rządzi się on swoimi prawami i najważniejszą kwestią dla polskich klientów pozostaje cena. Jednak i u nas powoli zaczynają dochodzić do głosu najnowsze tendencje. Coraz trudniej spotkać też producenta czy dystrybutora, który negowałby znaczenie opakowania w sukcesie biznesowym.

Tomasz Warchoł, specjalista ds. handlu, Chemopak Sp. z o.o.

Moim zdaniem nowoczesne opakowania znacznie przyczyniają się do zwiększenia sprzedaży produktów. Wysoka estetyka opakowania i kreatywne wzornictwo wyróżniają te produkty na półkach sklepowych. Globalna sprzedaż wiąże się z wieloma wyzwaniami dotyczącymi bezpieczeństwa przewożonych towarów. Nowoczesne technologie pozwalają wykonywać opakowania z większą precyzją, co daje możliwość zaproponowania opakowań spełniających najbardziej wyśrubowane normy transportowe. Poprzez innowacyjność opakowań nasze magazyny również mogą odetchnąć , gdyż wiele rozwiązań pozwala nam skutecznie ograniczyć potrzebną przestrzeń magazynową.

W branży opakowań metalowych widać przez ostatnie lata dążenie do uzyskania jak najlepszej jakości opakowań przy użyciu jak najcieńszych blach. Już od dawna opakowania z metalu są uważane za najbardziej ekologiczne. Odzysk materiałów wtórnych oraz możliwość wielokrotnego przetwarzania stali odpadowej (recykling) daje możliwość znacznego ograniczenia emisji dwutlenku węgla do atmosfery. Coraz cieńsze i lżejsze wyroby, a mimo to równie wytrzymałe jak aktualnie produkowane, to z pewnością przyszłość branży opakowań metalowych.

Okres kryzysu nasze przedsiębiorstwo przeszło naprawdę łagodnie. Pomimo ogólnie odczuwalnej stagnacji i gorszej kondycji finansowej części naszych odbiorców, możemy pochwalić się nieznacznym wzrostem obrotów. Wielu klientów starało się koncentrować na utrzymaniu sprzedaży sprzed kryzysu, co blokowało możliwości większych inwestycji. Inni starali się pozyskać nowe rynki zbytu poprzez wprowadzenie nowych produktów w opakowaniach wykonanych z użyciem nowoczesnych technologii i z równie nowoczesnym designem. W ten sposób utrzymano odpowiednio wysoki poziom sprzedaży.

Grupa Pirlo, której integralną częścią jest firma Chemopak, produkuje opakowania metalowe o pojemnościach 9ml do 30 litrów, jak również wysokiej jakości tuby laminatowe 30-275 ml. Główne rodzaje naszych opakowań to puszki 2-częściowe, puszki z wieczkiem wciskanym w pierścień lub pobocznicę, puszki z wieczkiem zrywanym (easy-open), butelki i kanistry zamykane korkiem z tworzywa, wiaderka stożkowe z wiekiem wciskanym typ SiCan Plus (jeden z naszych najnowszych projektów), wiaderka stożkowe z obręczą zaciskową lub wiekiem koronowym. Nie zauważyliśmy, żeby w ostatnim czasie klienci wyraźnie poszukiwali nowych typów opakowań. W większości przypadków korzystają oni ze sprawdzonych już konstrukcji i rozwiązań, które od lat występują na rynku.

Wojciech Rośkowicz, doradca techniczny, Igopak

Trudno przecenić opakowanie, które daje pełną ochronę przewożonym produktom, a co za tym idzie satysfakcję klienta. Odpowiedni pojemnik jest najważniejszym elementem w transporcie i magazynowaniu, szczególnie w kontekście materiałów o niskiej tolerancji na uszkodzenia. Do takich produktów zaliczają się między innymi artykuły szklane, dla których stworzyliśmy opakowania z tekstylnymi wkładami ESD. Pojemniki wykonane z przewodzących tworzyw sztucznych zapewniają ochronę przed wyładowaniami elektrostatycznymi. Dzięki takiemu rozwiązaniu nasz klient z branży automotive zminimalizował straty w transporcie z 60 % niemalże do zera.

Trendem który ostatnio zauważamy jest maksymalna personalizacja opakowania względem produktu. Producenci pojemników przemysłowych dążą do stworzenia produktu maksymalnie funkcjonalnego, nie zapominając przy tym o ekonomii. Popularne stają się składane pojemniki, nasze opakowania GLT-Tripak z wkładami tekstylnymi pozwalające na redukcję ich objętości w transporcie powrotnym mają szansę stać się bestsellerem na rynku.

Firma Igopak oferuje kompleksowe rozwiązania opakowaniowe dla przemysłu. Nasi klienci zainteresowani są szczególnie opakowaniami tekstylnymi, które coraz częściej wybierane są zamiast tradycyjnych opakowań teksturowych. Na targach Taropak przedstawiliśmy dwie nowości produktowe. GLT–Tripak to jedna z nowości na polskim rynku opakowań. Trójczęściowy pojemnik składa się z palety i pokrywy wykonanych z polietylenu wysokiej gęstości (HDPE) oraz obwoluty wykonanej z polipropylenowych płyt komorowych. Cechami wyróżniającymi oferowany przez firmę Igopak produkt są uniwersalność oraz konstrukcja pozwalająca zmniejszyć wysokość rozpakowanego pojemnika do 20% pierwotnej wartości.

Wprowadzamy również na polski rynek opakowania ESD, wykonane z przewodzących tworzyw sztucznych, zapewniające przewożonym towarom pełną ochronę przed wyładowaniami elektrostatycznymi. Nowością są tekstylne wkłady ESD do pojemników, dopasowane do wymiaru konkretnego produktu, pozwalające zminimalizować ryzyko uszkodzeń mechanicznych przy pełnej ochronie ESD.

Nasza firma nie odczuła kryzysu, wręcz przeciwnie. W związku z oszczędnościami, których zaczęli poszukiwać klienci, zaczęło napływać więcej zapytań o rozwiązania bardziej ekonomiczne, a takimi są opakowania tekstylne. Dlatego też paradoksalnie czas kryzysu okazał się być dla naszej firmy okresem zysków.

Joanna Kozikowska – Export Manager, Kram Polska SA

Opakowania są jednym z najważniejszych elementów marketingu mix. Obok ceny, produktu, dystrybucji i promocji, to właśnie opakowania stają często na pierwszej linii w walce o pozyskanie klienta. Każdy produkt materialny musi być zapakowany i opatrzony etykietą. Opakowanie jest zatem jedną z najistotniejszych części produktu i musi spełniać wiele funkcji, stając się częścią produktu.

Na potrzeby rynku opakowań w Polsce pracuje aktualnie około 8 tysięcy firm. Rynek ten jest ściśle powiązany z poziomem rozwoju gospodarczego i cywilizacyjnego danego kraju. Przystępując do Unii Europejskiej, Polska dokonała ogromnego skoku gospodarczego i cywilizacyjnego. Im bardziej rozwinięty kraj i większy poziom zamożności obywateli, tym większy rynek opakowań wyrażany ilością zużytych opakowań w obrocie gospodarczym i w gospodarstwach domowych. Ocenia się, że w przeliczeniu na jednego mieszkańca wartość zużytych opakowań w Polsce oscyluje w granicach 130-150 euro rocznie. W krajach starej Unii w granicach 260-270 euro, w USA 350-360 euro zaś w najbiedniejszych krajach w granicach 25-35 euro.

W swojej ofercie posiadamy szeroką gamę opakowań dla branży spożywczej, czyli dla przemysłu mięsnego, mleczarskiego, rybnego, dla przetwórców owoców i warzyw, dla piekarni i cukierni oraz dla gastronomii. W opakowania zaopatrujemy sieci handlowe, hurtownie opakowaniowe i odbiorców finalnych. Optymalizacja i kompleksowość dostaw, elastyczność we współpracy oraz indywidualne podejście do klienta, to zdecydowanie najbardziej cenione cechy przez naszych partnerów handlowych.

Preferencje klientów nie są szczególnie zmienne. Nasza oferta jak dotąd spełnia oczekiwania nawet najbardziej wymagających klientów. Należy zaznaczyć, że nie stoimy w miejscu, lecz stale inwestujemy, rozwijamy się i jesteśmy otwarci na nowe rozwiązania w branży opakowaniowej.

Branża opakowań należy do najdynamiczniej rozwijających się sektorów gospodarki i charakteryzuje się dużym postępem technologicznym związanym ze wzrostem wymagań odbiorców oraz szybkim wzrostem zapotrzebowania na innowacyjne wyroby. Obecnie głównym kryterium wyboru dostawcy opakowań na polskim rynku, jest najniższa cena. Technologia oferowana przez podmioty wytwarzające opakowania na krajowym rynku jest mniej zaawansowana niż rozwiązania oferowane przez koncerny zagraniczne. Na rynku można jednak zaobserwować stopniowy wzrost znaczenia kryterium jakości i innowacyjności produktów opakowaniowych, kosztem kryterium cenowego.