TSL Business Meeting

Konferencja TSL Business Meeting – „Jak przetrwać na polskim rynku transportowym?”

Wiosenne spotkanie biznesu transportowego

Jaki jest związek między bocianami oraz żabami a tempem budowy sieci dróg w Polsce? Oto zagadka na która dał odpowiedź profesor Robert Gwiazdowski, prezydent Centrum im. Adama Smitha, podczas naszej marcowej konferencji, której motto przewodnie – „Jak przetrwać na polskim rynku transportowym?” – jest niezmiennie aktualne od pierwszej naszej wiosennej konferencji, która odbyła się w 2007 r.

W konferencji uczestniczyło ponad pół tysiąca menedżerów transportu drogowego i właścicieli firm z tego sektora. Została im przekazana solidna porcja wiedzy o planowanych zmianach w zasadach prowadzenia działalności przewozowej, ale również o tym na co zwrócić uwagę w przepisach, które weszły w życie kilka miesięcy temu.

Bociany a sprawa transportu

Wracając jednak do wzbudzającej ogromne zainteresowanie i salwy śmiechu prelekcji Roberta Gwiazdowskiego, jednym z wniosków było, iż niepotrzebnie władze naszego ubogiego kraju porywają się na budowanie super luksusowych autostrad (najdrożej budowanych w Unii Europejskiej i najdroższych dla użytkowników) zamiast wybudować najpierw sieć tańszych dróg szybkiego ruchu, a potem przerobić niektóre z nich na autostrady. Jak biedny porywa się na luksus, to w efekcie mamy, po dwudziestu latach od odzyskania niepodległości, bezładnie rozrzucone szczątki sieci autostrad, rozpoczynających się i kończących nie wiadomo gdzie.

Robert Gwiazdowski zwrócił również uwagę jaki wpływ na działalność transportową ma – tak popularny ostatnio wśród rządzących – wskaźnik ekonomiczny – produkt krajowy brutto. Jest to suma wartości wyprodukowanych w kraju dóbr i świadczonych usług. Ma więc PKB bezpośredni wpływ na zapotrzebowanie na transport, bo te dobra trzeba przewieźć. Nie może jednak być to jedyny czynnik mówiący o stanie gospodarki, bo ważne jest również do czyich portfeli wpłynie zapłata za wykonaną usługę lub wyprodukowane dobro. Do portfela polskiego, czy zagranicznego?

Pogoda dla dużych

Prelekcja Roberta Gwiazdowskiego zakończyła konferencję, a rozpoczęło ją omówienie rezultatów corocznego badania prognoz dla branży, czyli Barometru Transportu i Logistyki. Badanie wykonał i zaprezentował Piotr Szreter, właściciel firmy Data Group Consulting.

A oto wnioski:

• Większość firm transportowych i logistycznych osiągnęła w 2011 rekordowe wyniki sprzedaży swoich usług

• Dynamika sprzedaży pod koniec 2011 r. osłabła

• Niektóre z największych firm silnie odczuły spadek popytu w czasie kryzysu. One o wiele szybciej wróciły na ścieżkę wzrostu niż mniejsze podmioty

• Wkrótce jednak szanse się wyrównały, gdyż restrukturyzacja mniejszych firm była bardziej radykalna (likwidacja wielu z nich)

• Mniejsze firmy były w stanie szybko zareagować na wzrost popytu, zwiększając personel i zasoby materialne

• Większe firmy z zasady mniej elastyczne, jeśli nie były w stanie zaoferować wyspecjalizowanej obsługi, to nie mogły istotnie zwiększyć sprzedaży.

A co przewiduje Barometr?:

• Tendencja do utrzymywania się wyższego tempa rozwoju mniejszych firm będzie krótkotrwała

• Następuje spadek dynamiki inwestowania w tej grupie firm i stopniowe zrównywanie się poziomu inwestycji we wszystkich grupach

• Katalizatorem zmian będą podwyżki kosztów (energia, wymiana walut) – ryzykiem z tym związanym mniejsze firmy nie będą w stanie zarządzać

• Większe firmy w długim okresie będą w stanie odróżnić się od konkurentów i czerpać korzyści z rozwoju kompetencji

• Klienci, optymalizując koszty w łańcuchu dostaw, zmniejszają liczbę wykonawców usług

• Rozszerzeniu ulega zakres świadczonych usług, aby zrekompensować ubytek zleceń i utratę klientów

• Zmiana struktury usług pociąga za sobą zmianę ich standardu, wiele usług staje siępowszechnie dostępnych

• Firmy nie wyspecjalizowane, nie nadążają za zmianami potrzeb klientów.

Propozycje dla przewoźników

Potem miała miejsce seria prelekcji produktowych. Paweł Wydymus z PKN Orlen opowiedział „Co ma wspólnego viaTOLL z AdBlue?”, Maciej Wolny, współwłaściciel Marcos Bis mówił o „Automatyzacji procesu rozliczeniowego kierowcy w systemach zintegrowanych z terminalami telematycznymi”, na przykładzie systemu oferowanego przez firmę Marcos Bis. Z kolei Krzysztof Głogowski z firmy Transics zaprezentował telematyczne rozwiązania, pozwalające odpowiedzieć przewoźnikom na pytanie co się dzieje z ich naczepami?

Izabella Mitraszewska z Instytutu Transportu Samochodowego zaprezentowała zmiany w certyfikatach kompetencji zawodowych przewoźników drogowych. Dwa nowe rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie certyfikatów kompetencji zawodowych w transporcie drogowym zostały opublikowane 25 stycznia 2012 r. w Dzienniku Ustaw. Jedno dotyczy uzyskiwania certyfikatów, a drugie – opłat za czynności administracyjne związane z wykonywaniem przewozu drogowego oraz za egzaminowanie i wydawanie certyfikatu kompetencji zawodowych.

Paweł Wojtysiak z firmy Trimble Transport & Logistic opowiedział „Ile można zaoszczędzić dzięki efektywnym systemom do zarządzania transportem”. Natomiast Barbara Ryttel, reprezentująca DKV Euro Service Polska przedstawiła „Nowe metody generowania oszczędności na paliwie dzięki kartom paliwowym”. Michał Gortat z firmy AutoGuard zaprezentował „Nowoczesne narzędzia do zarządzania procesami logistycznymi”.

Czas pracy samozatrudnionego

Łukasz Prasołek, specjalista do spraw rozliczania czasu pracy kierowców, prowadzący firmę Pogotowie Kadrowe, mówił o „Zmianach w regulacjach czasu pracy kierowców samozatrudnionych – jakie oznaczają ryzyko dla firm transportowych?”. Najprawdopodobniej od 1 stycznia 2013 r. ewidencję czasu pracy kierowcy samozatrudnionego będzie prowadził w zależności od sytuacji:

• przedsiębiorca (samozatrudniony) osobiście, jeżeli posiada licencję wspólnotową lub inny dokument potwierdzający uprawnienie do wykonywania transportu,

• podmiot, na rzecz którego wykonywany jest przewóz, jeżeli transport jest wykonywany na podstawie licencji wspólnotowej lub innego dokumentu uprawniającego do jego prowadzenia tego podmiotu (zleceniodawcy!),

• podmiot zlecający przewozy wydaje samozatrudnionemu zaświadczenie potwierdzające czas pracy lub kopie ewidencji czasu pracy.Niestety są w tej materii również kary:

• 1 tys. zł – za nieprowadzenie ewidencji czasu pracy kierowcy samozatrudnionego, odpowiedzialność ponosi przedsiębiorca wykonujący osobiście działalność gospodarczą,

• 1 tys. zł – za przekroczenie tygodniowego wymiaru czasu pracy do 10 godzin. Nie wiadomo natomiast co w przypadku, gdy 60 godzin nie zostanie nigdy przekroczone, ale będzie przekroczona wielkość 48 godzin przeciętnie na tydzień?

• 100 zł – za przekroczenie czasu pracy o każde kolejne 30 minut.

Szczegóły rozliczania czasu pracy samozatrudnionych – w najbliższym numerze Truck&Business Polska.

Następnie Maciej Gesing i Michał Przewirski z BP Polska omówili „Nowości w ofercie BP dedykowane dla firm transportowych”. Z kolei Iwona Szwed z Biura Prawnego Arena 561 wygłosiła prelekcję pod znamiennym tytułem „E-myto – horror z przewoźnikami w roli ofiar”. System viaTOLL został wprowadzony w celu uszczelnienia poboru opłat za przejazd po płatnych drogach publicznych. Jednak po kilku miesiącach funkcjonowania stał się również „systemem poboru kar.” Nie byłoby w tym nic nadzwyczajnego, gdyby nie fakt, że brak spójności danych w systemie, brak możliwości uzyskania informacji o saldzie konta viaTOLL lub pobranych opłatach, jak również nie zawsze działająca zakładka „potwierdzenie transakcji poboru opłat” – powoduje dezorientację przedsiębiorców, uniemożliwia podjęcie szybkiej decyzji o wysłaniu pojazdu w daną trasę i nie pozwala racjonalnie zarządzać flotą. Niestety Inspekcja Transportu Drogowego nie daje w tej kwestii żadnej taryfy ulgowej.

Marek Różycki, ekspert ONZ, doradca ADR, próbował dać odpowiedź na przewrotne pytanie „Czy przewoźnicy towarów niebezpiecznych załatają polską dziurę budżetową?”. Chodzi o nowe zasady karania za uchybienia w przewozie materiałów niebezpiecznych – oczywiście bardziej rygorystyczne zasady.

Ograniczenie kar

Łukasz Chwalczuk z Kancelarii Prawnej Iurdica mówił o „Zmniejszeniu odpowiedzialności przewoźnika, czyli zmianach w prawie transportowym, obowiązujących od 1 stycznia 2012 r.” Wśród wielu aspektów tematyki zawartej w prelekcji, przedstawił nowe uprawnienia Inspekcji Transportu Drogowego.

Są wśród nich:

• Żądania od podmiotu wykonującego przewóz drogowy i jego pracowników pisemnych lub ustnych wyjaśnień, okazania dokumentów i innych nośników informacji oraz udostępnienia wszelkich danych, mających związek z przedmiotem kontroli

• Wstępu na teren podmiotu wykonującego przewóz drogowy, w tym do pomieszczeń lub lokali, gdzie prowadzi on działalność lub przechowuje dokumenty i inne nośniki informacji, wymagane przepisami, o których mowa w art. 4 pkt 22, w dniach i godzinach, w których jest lub powinna być wykonywana ta działalność.

Te uprawnienia obowiązują także wobec: spedytora, nadawcy, odbiorcy, załadowcy, organizatora wycieczki, organizatora transportu, czy operatora publicznego transportu zbiorowego.

Wprowadzono również kwotowe ograniczenia odpowiedzialności:

• Kierujący wykonujący przewóz drogowy z naruszeniem obowiązków lub warunków przewozu drogowego, podlega karze grzywny w wysokości do 2 tys. zł.,

• Osoba zarządzająca przedsiębiorstwem lub osoba zarządzająca transportem w przedsiębiorstwie, która naruszyła obowiązki lub warunki przewozu drogowego albo dopuściła, chociażby nieumyślnie, do powstania takich naruszeń, podlega karze grzywny w wysokości do 2 tys. zł.

Ustalono maksymalną wysokość kar podczas kontroli drogowych:

• Podmiot wykonujący przewóz drogowy lub inne czynności związane z tym przewozem z naruszeniem obowiązków lub warunków przewozu drogowego, podlega karze pieniężnej w wysokości od 50 zł do 10 tys. zł za każde naruszenie

• Suma kar pieniężnych nałożonych za naruszenia stwierdzone podczas jednej kontroli drogowej nie może przekroczyć 10 tys. zł.

Natomiast Maciej Wroński, doradca prawny Ogólnopolskiego Związku Pracodawców Transportu Drogowego opowiedział jak „Dostosować firmę do zmian prawnych wprowadzonych 4 grudnia 2011 r.”

Na zakończenie rozlosowano wśród uczestników konferencji, oprócz wielu innych nagród, coś wyjątkowego – bilet na jeden z meczów Euro 2012, który odbędzie się w Poznaniu. Szczęśliwcem okazał się Tadeusz Grzelak, prezes bydgoskiej firmy transportowo-serwisowej Maktronik. Nagrodę ufundował oficjalny partner Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej – producent opon – firma Continental.

Gratulujemy i życzymy wielu emocji.

Marek Loos

Fot. Marek Loos