Rynek logistyczny w dobie pandemii Covid-19 – wyniki sondażu

W pierwszych tygodniach od wybuchu pandemii Covid-19 przedsiębiorstwa z branży logistycznej i transportowej stanęły przed poważnymi wyzwaniami, aby zapewnić ciągłość operacji i łańcuchów dostaw. Wydawnictwo Eurologistics wraz z Data Group Consulting, kontynuując trwającą od 20 lat misję dostarczania wiarygodnych danych i eksperckich opinii z branży TSL, podjęło się udokumentowania bieżącego stanu rynku usług logistycznych.

Sondaż trafi na łamy najnowszego wydania czasopisma Eurologistics. Ze względu na bardzo dynamiczną sytuację rynkową, postanowiliśmy już dziś przedstawić kluczowe wnioski z sondażu i w całości udostępnić go do bezpłatnego pobrania.

Staraliśmy się uchwycić najważniejsze zmiany w stosunku do stanu normalnego za pomocą takiego narzędzia pomiarowego, które zastosowane ponownie pokaże skalę i tendencję zachodzących zmian. Poniżej prezentujemy wyniki pierwszego sondażu. W badaniu skupiliśmy się na trzech zagadnieniach: działaniach podjętych przez firmy logistyczne dla zapewnienia ciągłości operacji w warunkach pandemii, zagrożeniach dla działalności firm logistycznych oraz aktywności poszczególnych branż w dziedzinie zakupu usług logistycznych.

Kluczowe wnioski z sondażu, prowadzonego na przełomie marca i kwietnia, są następujące:

• Aż 2/5 firm transportowych wycofała z ruchu część floty samochodowej bądź ograniczyła korzystanie z usług obcych przewoźników.
• Ogólna sytuacja firm transportowych jest obecnie dużo gorsza niż firm spedycyjnych, kurierskich, zajmujących się obsługą handlu elektronicznego czy logistyką kontraktową.
• Firmy obsługujące handel elektroniczny korzystają nie tylko z nadmiernego gromadzenia  zapasów przez klientów,  ale także z ich chęci unikania fizycznego kontaktu w sklepach detalicznych.
• Zwolnienia części pracowników to ciągle bardziej groźba niż rzeczywistość, częściej stosowano jakąś formę obniżenia stawek płacowych.
• 4/5 firm odnotowujących spadek zapotrzebowania na usługi zgłasza nadmierne obciążenie  zobowiązaniami finansowymi i zatorami płatniczymi.
• Zakłócenia w przepływie towarów (ograniczenia  ruchu, kontrole sanitarne) oraz ograniczenia w prowadzeniu działalności za granicą w wyniku zamknięcia granic dla większości firm nie stanowią problemu.
• Im firma jest większa, tym mniej odczuła spadek zapotrzebowania na usługi.

– Porównywanie zakłóceń, które wywołała pandemia Covid-19, w funkcjonowaniu globalnego systemu społeczno-gospodarczego do sytuacji występującej podczas jakiegokolwiek kryzysu gospodarczego nie ma w ogóle uzasadnienia – komentuje wyniki sondażu prof. dr hab. Wojciech Paprocki z Instytutu Infrastruktury, Transportu i Mobilności SGH w Warszawie. – Blokada  mobilności  („zostań  w  domu”)  mieszkańców  prawie  wszystkich  krajów  na  świecie  spowodowała,  że  prawie  każdy  inaczej musi się zachować w roli konsumenta oraz w roli uczestnika procesów gospodarowania. Zmienił się jednocześnie popyt oraz  podaż  produktów.  Najtragiczniejsze  jest to,  że  już  po  kilku  tygodniach  trwania  pandemii  część  osób  wcześniej  aktywnych  zawodowo  straciła  źródła  przychodów.  To  zapowiada  dalsze  spadki popytu ogółem oraz drastyczne zmiany struktury popytu.

“Porównywanie zakłóceń, które wywołała pandemia Covid-19, w funkcjonowaniu globalnego systemu społeczno-gospodarczego do sytuacji występującej podczas jakiegokolwiek kryzysu gospodarczego nie ma w ogóle uzasadnienia.”

– Pogarszające się realia gospodarcze mają wpływ na funkcjonowanie firm logistycznych i wymuszają konieczność odpowiedniego przygotowania do trudnej sytuacji rynkowej – zauważa Filip Czerwiński, prezes zarządu polskiej spółki DSV Road.  – W najtrudniejszym okresie najbliższych miesięcy także firmy logistyczne będą wymagały finansowania ze strony państwa, choć istnieje obawa, że program pomocowy będzie opóźniony, a jego działanie skierowane jedynie do firm notujących znaczący spadek obrotów, „po spełnieniu wymogów formalnych”. Na szczęście pracujemy w branży, której usługi są niezbędne do zapewnienia ciągłości zaopatrzenia i produkcji.

Olga Żerkowska, grupowy menedżer ds. obsługi klienta w firmie Raben, potwierdza, że znaczenie logistyki w ekosystemie gospodarczym wzrosło po wybuchu pandemii wykładniczo – Jesteśmy gotowi do obsługi przesyłek i wychodzimy naprzeciw aktualnym potrzebom naszych klientów. Wszyscy, współpracujący z nami kierowcy, nasi magazynierzy, dyspozytorzy, dział obsługi klienta i cały nasz zespół dokładamy największych starań, aby logistyka nie zatrzymała się oraz by wesprzeć naszych klientów. Dokładamy też wszelkich starań, aby dostawy odbywały się w sposób jak najbardziej bezpieczny. Wprowadziliśmy szereg środków ostrożności, m. in. pomiar temperatury ciała i płyny dezynfekujące na wejściu/wjeździe do naszych obiektów, rękawice ochronne w punktach przyjęcia dokumentów, przerwy pomiędzy zmianami w magazynach i dodatkowe dezynfekcje pomieszczeń socjalnych.

Warta szczególnej analizy była branża spożywcza, która z punktu widzenia obsługi logistycznej w ciągu ostatnich tygodni jechała na sprzedażowym roller coasterze.  – Wysokość sprzedaży uwarunkowana była głównie obawą społeczeństwa przed wprowadzeniem drastycznych ograniczeń w dostępie do punktów sprzedaży oraz niepewności, co do dostępności produktów spożywczych w sklepach – wyjaśnia Ewelina Gierak, menedżer ds. rozwoju biznesu w firmie Frigo Logistics. – Średnie dzienne ilości paletowych wydań wahały się od wzrostu na poziomie ponad 50% w tygodniu 12 do spadku na poziomie 28% w tygodniu przedświątecznym, który właściwie w każdej branży historycznie każdego roku odnotowuje wzrosty wolumenów.

Choć ciągle jeszcze optymistyczny scenariusz rozwoju sytuacji jest możliwy, a wtedy szybki powrót do normalności  dawałby fantastyczne perspektywy ożywienia gospodarki, to ani na jotę nie oddaliło się potencjalnie ryzyko niebywałej katastrofy. Pewne jest, że pandemia Covid-19 wprowadziła rynek usług logistycznych na niespotykany  dotąd poziom niepewności.

Wydawnictwo Eurologistics zamierza w tym trudnym okresie cyklicznie powtarzać sondaż, aby na bieżąco śledzić rozwój sytuacji w branży TSL. W następnym sondażu (początek maja) chcemy zatem podjąć temat zmian koniecznych w organizacji logistyki w dobie pandemii. Bądźcie zdrowi!

O sondażu

Rynek logistyczny w dobie pandemii Covid-19. nr  1, tydzień 14/2020. Liczba wywiadów 80. Grupa docelowa:  menedżerowie  firm  logistycznych. Najliczniej reprezentowane  w  próbie  grupy  to  firmy  specjalizujące  się  w  transporcie  drogowym  (45%)  [podobną  proporcję odnotowujemy w rankingu pięciuset największych firm  Top500]  oraz  duże  firmy  o  przychodach  powyżej  100 mln zł (35%) [identycznie jak w tym rankingu].