Ochrona to przeżytek

W Polsce nawet największe korporacje ochroniarskie mają trudności z certyfikacją swoich usług według międzynarodowych standardów. Co więcej, rzadko słyszy się o takich standardach, a „źródłem mądrości” w dziedzinie ochrony pozostaje nadal wyłącznie Ustawa o ochronie osób i mienia z dnia 22 sierpnia 1997 r., co do której panuje niespotykana jednomyślność: ustawa czeka na sensowny projekt aktualizacji. Co do samej treści ewentualnej nowelizacji jednomyślności już brak…

Standardy bezpieczeństwa to międzynarodowe normy dotyczące ochrony obiektów. Przez ostatnie lata wzrost zagrożeń na świecie spowodował pojawienie się dość szczegółowych norm określających niezbędne minimum co do bezpieczeństwa obiektów. Dzięki wyszczególnionym zabezpieczeniom nie trzeba już zastanawiać się, czy ogrodzenie spełnia normy bezpieczeństwa lub jak sprawdzać skuteczność zabezpieczeń. Dodatkowo, dzięki sprecyzowanym normom, istnieje możliwość weryfikacji tak popularnych w Polsce audytów dotyczących bezpieczeństwa obiektów.

Właściwy audyt

Audyt to porównanie stanu realnego z wymaganiami zawartymi w sformalizowanej normie. Jeśli zatem audyt nie opiera się na wymaganiach normy – jest tylko zwykłą kontrolą. Stąd też wielość tego typu usług na rynku. Firmom wydaje się, że doświadczenie życiowe lub „resortowe” jest wystarczającym czynnikiem warunkującym udany, czyli obiektywny audyt. W rzeczywistości bardzo popularne audyty bezpieczeństwa są ewidentnym nadużyciem.

Bezpieczeństwo nie jest wartością stałą

Brak certyfikacji na świadczenie usług bezpieczeństwa uwzględniających audyt i wdrożenie systemu np. ISO 28000 właściwie uniemożliwia powtórzenie wyników audytu przez inny podmiot po np. 3 latach. W takim wypadku cała praca musi być rozpoczęta od nowa. Niezbędne będzie ustalenie KPI (Key Performers Indicates), czyli kluczowych czynników wpływających na bezpieczeństwo i monitorowanie zmian i postępów. Ten element procesu zapewnienia bezpieczeństwa w organizacji jest najczęściej lekceważony. Metodologia audytu opartego na międzynarodowej normie pozwala nam odróżnić profesjonalną usługę Zarządzania Bezpieczeństwem od zwykłej kontroli.

Strategiczne Zarządzanie Bezpieczeństwem

Na drugim biegunie jest Strategiczne Zarządzanie Bezpieczeństwem. Usługa ta nie opiera się wyłącznie na rekrutacji personelu i ubraniu go w mundury ochrony. Firma ochroniarska bierze na siebie zarządzanie wszystkimi aspektami bezpieczeństwa, począwszy od analizy i określenia spodziewanego ryzyka, poprzez codzienne zarządzanie jego minimalizacją, na wdrażaniu systemów bezpieczeństwa skończywszy. Coraz więcej firm powierza Zarządzanie Bezpieczeństwem firmom ochroniarskim. Dzieje się tak z dwóch powodów.

Ustalenie priorytetów dla bezpieczeństwa obiektu następuje podczas analizy ryzyka

Tak jest prościej

Zarządzanie Bezpieczeństwem jest zadaniem wielodziedzinowym. Wiąże się ze znajomością nowoczesnych rozwiązań technicznych, tzw. „dobrych praktyk”, przepisów prawa, psychologii, metod optymalizacji kosztów, itd. Wspomniane dziedziny nie stanowią rdzenia biznesu producenta gumy do żucia czy papierosów. Prostszym rozwiązaniem jest powierzenie tej usługi firmie zewnętrznej. Problemem jest zatem jedynie znalezienie profesjonalnego usługodawcy.

Tak jest taniej

Wynajęcie zewnętrznej firmy do Zarządzania Bezpieczeństwem jest niewątpliwie tańsze od angażowania kilku osób wewnątrz organizacji. Dodatkowo, obserwacje dowodzą, że jeśli ktoś zajmuje się bezpieczeństwem obiektu przy okazji wykonując inne obowiązki, np. BHP, to de facto w takiej sytuacji Zarządzanie Bezpieczeństwem w ogólne nie istnieje.

Do bezpieczeństwa bowiem należy podchodzić jak do przemyślanego procesu analizowania zagrożeń

Firmy ochrony, konkurując ze sobą wyłącznie ceną, wykorzystując statusy Zakładów Pracy Chronionej, doprowadziły do tak znacznego spadku cen, a co za tym idzie – prestiżu branży ochrony, że trudno sobie wyobrazić, by można było zarządzać bezpieczeństwem taniej i jednocześnie bardziej profesjonalnie. A jednak jest to możliwe, ponieważ niskie kwalifikacje i późny wiek pracowników ochrony generują, oprócz kosztów utrzymania, koszty w postaci strat (kradzież produktów, półproduktów, informacji, koszty spowodowane przestojami w produkcji i utratą reputacji, przewagi nad konkurencją czy zdolności produkcyjnych). Przy takiej ilości ryzyk i występujących konsekwencji zapewnienie bezpieczeństwa przez firmę zewnętrzną zawsze okazuje się tańsze. Jak jednak wybrać profesjonalnego dostawcę usługi? Jakich efektów powinniśmy oczekiwać od profesjonalisty?

Nie tylko ochrona

Bezpieczeństwo nie jest wartością stałą. Zmienia się wraz ze zmianą warunków wewnętrznych, takich jak: nowy klient i nowe wartości przechowywane lub transportowane, nowi pracownicy magazynu, nowe zasady rekrutacji itp. oraz ze zmianą warunków zewnętrznych, takich jak: otoczenie miejsca prowadzonej działalności, zmiana zasięgu lub wielkości organizacji, zmiana strategii, zmieniające się regulacje prawne czy też nowi kontraktorzy i dostawcy itd. Wraz ze zmianą choćby jednego z tych czynników stan, który miesiąc temu firma uznawała za bezpieczny, dziś może oznaczać poważne zagrożenie dla ciągłości biznesu.

Wielkość działu bezpieczeństwa

Często można spotkać się z twierdzeniem, że wielkość działu bezpieczeństwa uzależniona jest od wielkości organizacji. Jest to nieprawda, gdyż mała firma transportująca karty SIM będzie potrzebowała większego zaangażowania w zapewnienie bezpieczeństwa niż olbrzymia firma budowlana. Natomiast u producenta wody w butelkach najistotniejszym miejscem do zabezpieczenia będzie jej źródło, a inaczej będzie w firmie produkującej podzespoły elektroniczne. Zatem wielkość jest tylko jednym z czynników do analizy bezpieczeństwa, wcale nie najistotniejszym.

Analiza ryzyka

Ustalenie priorytetów dla bezpieczeństwa obiektu następuje podczas analizy ryzyka. Nawet najprostsze analizy pomagają uporządkować zadania wg ważności, wskazując m.in. najmniej zabezpieczone miejsca i procesy. Co więcej, analiza ryzyka wykonana powtórnie, po inwestycjach w zabezpieczenia lub zmiany w firmie, może określić wzrost bezpieczeństwa jako wymierny zwrot z inwestycji.

Sformalizowane cele

Osobie, która zarządza bezpieczeństwem, powierzyć można nie tylko kontrolę i zarządzanie działaniami firmy ochrony, ale również rozpatrywanie roszczeń oraz incydentów, wraz z raportowaniem podjętych działań, co dodatkowo ogranicza koszty przedsiębiorstwa. Najlepiej pisemnie określić cele dla całego zespołu i zadania dla poszczególnych pracowników, wychodząc z założenia, że jeden dobrze wyposażony, zmotywowany, lojalny pracownik ochrony jest więcej wart niż pięciu z niewykorzystanymi kwalifikacjami. W przypadku obiektów o obowiązkowej ochronie możliwe są również zadania dla pracowników nielicencjonowanych. Do bezpieczeństwa bowiem należy podchodzić jak do przemyślanego procesu analizowania zagrożeń.

Europejski Raport nt Systemów Zarządzania Bezpieczeństwem porównujący rynek firm doradczych i audytorskich zwraca jednocześnie uwagę na pewną polską innowację: Polska spółka Security Plus używa certyfikowanego standardu ISO 28000 nie tylko do optymalizacji wewnętrznego Zarządzania Bezpieczeństwem, ale również do bardziej profesjonalnego doradzania swoim klientom w ich problemach związanych z bezpieczeństwem. Poprzez doświadczenia zdobyte w czasie wdrażania systemu we własnej firmie i wychwycenie błędów w systemie ochrony czuje się bardziej kompetentna do doradzania klientom, jak zastosować właściwe metody oceny bezpieczeństwa.

Norbert Bogucki – z segmentem bezpieczeństwa związany od 7 lat, obecnie jest dyrektorem operacyjnym w Security Plus, jedynej w Europie firmie z branży bezpieczeństwa posiadającej certyfikat zarządzanie bezpieczeństwem w łańcuchu dostaw, dla dóbr wysokiej wartości, włączając ochronę, ocenę oraz doradztwo”. Security Plus specjalizuje się w obsłudze wymagających zleceń z dziedziny bezpieczeństwa dla segmentów: przemysłowego, logistycznego i zarządzania nieruchomościami.